جذابیتهای ابزار جدید سرمایهگذاری
این نوع قراردادها مزایای فراوانی برای معاملهگران دارند که از جمله مهمترین آنها میتوان به پوشش ریسک ناشی از تغییرات قیمتی در طول زمان برای طرفین معامله اشاره کرد. مثلا تولیدکنندهای که نگران کاهش قیمت محصول در آینده است میتواند با فروش محصول خود به قیمت کنونی و در سررسید آینده، خیال خود را هم برای فروش محصول و هم برای ریسک کاهش قیمت محصول آسوده کند و در طرف مقابل خریداری که نگران افزایش قیمت محصول است نیز میتواند با انجام معامله آتی، هم از خرید محصول خود اطمینان کسب کرده و هم ریسک رشد قیمت را پوشش دهد.
در معامله این مدل قراردادها در بورسکالای ایران، هم خریدار و هم فروشنده موظفند بهصورت روزشمار وجه تضمین قرارداد را تامین کرده و چنانچه این مقدار از حداقل مقدار وجه تضمین در نظر گرفته شده بورسکالا کمتر شد، بهصورت خودکار با گرفتن موقعیت معکوس، موقعیت تعهدی معاملاتی را میبندد و جریمه را از حساب شخص کسر میکند. پس با استفاده از این مدل معاملهگران نگران نکول و عدمتعهد طرف مقابل قرارداد نخواهند بود.
صندوق کالایی
زنجیره ابزارهای مالی در بورسکالا و ظهور معاملات روی محصولات متنوعی همچون زعفران، پسته، زیره، برنج، کشمش و رطب، بهعنوان گواهیسپرده کالایی (قبض انبار)، با راهاندازی ابزارهای نوینی چون قرارداد آتی و اختیار معامله و همچنین بهطور خاص با راهاندازی صندوق کالایی به تکامل خواهد رسید. در این مرحله از سیر تکاملی بازار، نیازمند برنامهریزی بلندمدت در معاملات، تجمیع منابع مالی و سرمایههای تشکلها و بنگاههای اقتصادی هستیم.
بهطور کلی هدف تشکیل صندوق، خصوصا صندوق کالایی جمعآوری سرمایه از سرمایهگذاران برای تشکیل سبدی از گواهیهای سپرده کالایی، اوراق بهادار و مدیریت این سبد به دست متخصصان بازار است. بهعنوان مثال صندوق طلا متعهد است که عمده سرمایه خود را روی گواهی سپرده سکه طلا، اوراق اختیار معامله طلا و دیگر داراییهایی که کالای پایه آن طلا هستند، سرمایهگذاری کند.
صندوق کالایی بخش قابلملاحظهای از وجوه گردآوریشده خود را به سرمایهگذاری در گواهی سپرده کالایی اختصاص میدهد و مطمئنا بازارسازان، بازارگردانان و فعالان بازار حتی افراد غیرحرفهای علاقهمند به سرمایهگذاری در بازار این کالاها بهواسطه انتخاب آگاهانه اقدام به خرید واحدهای مالی این صندوق میکنند. برای ایجاد رونق معاملات در بازار گواهیسپرده و قراردادهای مشتقه گواهیهای سپرده، راه دیگری جز توسعه بازار این کالاها با تشکیل صندوق کالایی گواهیهای سپرده وجود ندارد، چون گزینههای جذابی برای سرمایهگذاران فراهم میکند. حتی مقدار مازاد عرضه که توسط تجار خریداری نشده است را میتوان بهواسطه صندوق خریداری کرده و با مدیریت اقتضایی بازار صندوق، محصول را یا در قالب گواهی سپرده کالایی یا بهصورت ترخیص از انبار به فروش رساند.
قرارداد آتی صندوق طلا
با توجه بهویژگی قراردادهای ذکر شده در بالا، قراردادهای آتی صندوق کالایی که عمده سرمایهگذاری آن بر دارایی پایه خود یعنی واحدهای صندوق طلا استوار است، ویژگیهای منحصربهفردی دارد که باعث جذابیت در سرمایهگذاری میشود. در ادامه به بررسی مزایای این صندوقها برای قراردادهای آتی طلا میپردازیم:
ابتدا برای شناخت وضعیت سرمایهگذاری و استقبال از صندوقهای کالایی به ارزش معاملات گواهی سپردههای سکه در سال1399 و میزان ارزش معاملات صندوقهای کالایی در همان سال میپردازیم:
همانطور که مشاهده میشود، ارزش معاملات صندوق کالایی طلا حدود 70 درصد ارزش معاملاتی سکههای طلا بوده و با توجه به اینکه اوراق سپرده طلا، سرمایه سنتی در سبد سرمایهگذاران محسوب میشود، این میزان استقبال از صندوقهای کالایی بسیار مناسب است.
* اشخاص با کد بورسی میتوانند روی آن سرمایهگذاری کنند
با توجه به حجم بالای سهامداران، خصوصا بعد از موج ورود این افراد به بورس و آشنایی با مفاهیم سرمایهگذاری و اینکه افراد عادی میتوانند بر روی این صندوق سرمایهگذاری کنند، میتوان با برنامه مناسب و ایجاد نقشهراه بازاریابی جامع، سرمایه این افراد را برای سرمایهگذاری مطمئن وارد این بازار کرد.
* اشخاص با ریسکپذیری کمتر میتوانند بر روی آن سرمایهگذاری کنند
افرادی که قدرت ریسک کمتری دارند میتوانند با در اختیار گذاشتن این سرمایه در دسترس متخصصان گرداننده صندوق (با توجه به اینکه تشکیلدهندگان صندوق خبرگان بازارهای مالی هستند) میتوانند کسب سودی مطمئن و بیشتر از صندوقهای کالایی عادی را تجربه کنند.
* با توجه به نوسانات بازار آتی امکان بازدهی بیشتر از صندوقهای کالایی است
بازدهی بالاتر قراردادهای آتی بهدلیل نوسان بیشتر قیمتی و همچنین خاصیت اهرمی این قراردادها، سبب میشود که معاملهگران و تحلیلگران بتوانند سود بیشتری از معامله این قراردادها کسب کنند و در نتیجه صندوق سرمایهگذاری آتی، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایهگذاران خود کند.
* امکان سرمایهگذاری بر حجم بالایی از کالا با توجه به اینکه وجه پرداختی 20درصد ارزشکل قرارداد است (استفاده از ظرفیت اهرم قراردادهای آتی)
خاصیت اهرمی قراردادهای آتی سبب شده است که بتوان تنها با پرداخت رقمی نزدیک به 20درصد ارزش روز قرارداد معامله کرد که این موضوع باعث میشود گردانندگان صندوق، توانایی معامله حجم بالاتری از کالا و در نتیجه بازدهی بیشتری را بهدست آورند.
* امکان کسب سود از آربیتراژ گواهی سپرده- آتی
با توجه به تفاوت قیمتی موجود بین بازار گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی و تحلیل درست شرایط بازار میتوان درصدی از سرمایه صندوق را به گواهی سپرده کالایی اختصاص داد و در سررسید قراردادهای آتی با آربیتراژ بین قیمت آتی و گواهی سپرده کالایی از آن کسب سود کرد.
* امکان جذب سرمایه ساکن معاملهگران آتی
برخی سرمایهگذاران فعلی بازار آتی که میخواهند خیال خود را بابت حفظ سرمایه خود در بازار پُر نوسان آتی و همچنین ازدستندادن سود بالای این بازار آسوده کنند، با سرمایهگذاری در این صندوق میتوانند سرمایهگذاری دلپذیری را تجربه کنند.
* استفاده از جذابیت و نوسان بازار طلا
بازار طلا در کشور ما تحتتاثیر عوامل مختلفی همچون قیمت دلار، نرخ تورم و همچنین قیمت طلای جهانی است. نوسان بالای این فلز گرانبها، جذابیت بالایی برای سرمایهگذاری ایجاد کرده است، بهگونهایکه با تحلیل درست بازار میتوان از آن کسب سود کرد.