تردیدها در بازار نفت
با آنکه مذاکرات روز سهشنبه مهمترین قدم به سوی احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ است. اما هیچیک از طرفها انتظار ندارند موفقیت بزرگی بهدست آید. ایرانیها مایلند ابتدا تحریمهایی که در دوره ریاستجمهوری ترامپ علیه ایران اعمال شده لغو شود و بهنظر نمیرسد آمریکا حاضر باشد چنین امتیازی بدهد. استاد دانشکده مطالعات پیشرفته بینالمللی در دانشگاه جانز هاپکینز میگوید: «بعید است نتیجهای بزرگ از این مذاکرات حاصل شود. حتی هیچ مذاکره رسمی یا غیررسمی بین نمایندگان ایران و آمریکا انجام نشده، بنابراین بهنظر میرسد فعلا مذاکرات بیحاصل بوده است.»
انجام نشدن مذاکره مستقیم بین دوطرف در نشست اخیر، یک عامل بسیار مهم تردید درباره نتیجهبخش بودن مذاکرات است. دیگران از جمله ارنست مونیز، وزیر پیشین انرژی آمریکا معتقدند زمان برای آمریکا جهت تعامل موثر با ایران بهسرعت درحال پایان است زیرا انتخابات ریاستجمهوری ایران به احتمال زیاد به پیروزی جناح تندرو در این کشور منجر خواهد شد. مقامات آمریکایی نیز به اهمیت مذاکرات کنونی تاکید دارند. سخنگوی وزارتخارجه آمریکا روز دوشنبه در یک کنفرانس خبری گفت: «ما چالشهای پیشرو را دستکم نگرفتهایم. ما در آغاز راه هستیم و بعید است خیلی زود به موفقیت برسیم، زیرا مذاکرات کنونی فرآیندی دشوار خواهد بود، اما معتقدیم این مذاکرات یک قدم مثبت رو به جلو است. انتظار نداریم مذاکره مستقیمی با ایران داشته باشیم البته از این مذاکره استقبال میکنیم. باید دید در آینده چه رخ خواهد داد.»
ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت عضو اوپک است و در ۳ سال اخیر یعنی از زمان خروج آمریکا از توافق هستهای ایران و اعمال مجدد تحریمها، تولید و صادرات نفت این کشور بهشدت کاهش یافته است. عدهای معتقدند لغو تحریمهای آمریکا اثرات بزرگی بر بازار جهانی نفت خواهد داشت. پیشرفت در مذاکرات، احتمال ورود میزان بالای نفت ایران به بازار را بیشتر میکند. اگر در دو هفته آینده پیشرفت قابلملاحظهای در روند مذاکرات مشاهده شود، در نیمه دوم سالجاری میلادی بر عرضه نفت به بازارهای جهانی افزوده خواهد شد. در مقابل، اگر پیشرفتی حاصل نشود، احتمال احیای توافق هستهای و لغو تحریمها کم میشود و عرضه نفت ایران به بازار رشد نخواهد کرد.
البته برخی کارشناسان معتقدند مذاکرات ایران و طرفهای دیگر توافق هستهای تاثیری بزرگ بر بازار نفت نخواهد داشت. تحلیلگران بانک گلدمنساکس معتقدند حتی اگر توافق هستهای احیا شود سالجاری میلادی رشد قابلملاحظهای در صادرات نفت ایران رخ نخواهد داد. از دید آنها، پس از رشد صادرات نفت ایران در سالجاری میلادی، پیشبینی میشود رشد قابلملاحظه صادرات تا قبل از تابستان سال آینده رخ ندهد و حتی اگر صادرات نفت ایران به سرعت رشد کند بهدلیل آمادگی اوپک برای جبران این افزایش عرضه، افق بازار نفت همچنان مثبت است.