دو نیمه متفاوت

تابستان امسال تعداد گردشگرانی که به پاریس سفر کردند ۹۵ درصد کاهش یافت در نتیجه فعالیت‌ها در بخش خدمات به‌شدت کاهش پیدا کرد. دیگر اقتصادهای اروپایی نیز از این همه‌گیری لطمه دیده‌اند. سال‌جاری را می‌توان از لحاظ وضعیت اقتصادی به دو بخش تقسیم کرد: در نیمه نخست امسال اقتصاد اروپا در رکودی عمیق فرو رفت، رکودی که در تاریخ اتحادیه اروپا بی‌سابقه بود. اما در سه‌ماهه سوم، نرخ رشد اقتصادها به ارقام بی‌سابقه رسید یعنی ۱/ ۱۲ درصد.

حالا به‌دلیل شروع مجدد کرونا، باردیگر فعالیت‌های اقتصادی محدود شده است. البته همه اقتصادهای اروپایی به یک میزان از این همه‌گیری اثر نپذیرفته‌اند. اما حتی کشورهایی که کمتر لطمه دیده‌اند، همچنان آسیب‌پذیر هستند. برای مثال تولید ناخالص داخلی فنلاند در سه‌ماهه دوم امسال ۴/ ۴ درصد کاهش یافت درحالی‌که تولید ناخالص داخلی اسپانیا نزدیک به ۱۸ درصد کاهش پیدا کرد. اما کاهش تقاضا از سوی کشورهای اروپایی و دیگر کشورهای جهان به شرکت‌های فنلاندی نیز لطمه زده است.

موج جدید همه‌گیری کرونا سبب شده شرکت‌ها در کل اروپا در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار گیرند. در نتیجه کمیسیون اروپا پیش‌بینی خود از نرخ رشد منطقه یورو در سال‌جدید میلادی را از ۱/ ۶ درصد به ۲/ ۴ درصد کاهش داده است. همچنین از دید این نهاد دو سال طول خواهد کشید تا وضعیت اقتصاد اروپا به حالتی که قبل از بحران کرونا وجود داشت بازگردد.

اتحادیه اروپا بر سر بسته حمایتی ۷۵۰ میلیارد یورویی توافق کرده است. این پول از طریق بازارهای مالی استقراض خواهد شد. تحلیلگران معتقدند منطقه یورو به‌ویژه اقتصادهای جنوب این منطقه که به شدت از همه‌گیری کرونا لطمه دیده‌اند به کمک‌های مالی بزرگ نیازمند هستند. اقتصادهایی نظیر ایتالیا که به گردشگری وابسته هستند تا رسیدن به وضعیت باثبات فاصله قابل ملاحظه دارند و حمایت‌هایی که در نظر گرفته شده به این اقتصادها کمک خواهد کرد اثرات همه‌گیری را جبران کنند. این امیدواری وجود دارد که طی فصول آینده، فاصله بین اقتصادهای شمال اروپا و جنوب این قاره کمتر شود.

البته تردیدی وجود ندارد که روند بهبود شرایط بسیار کند خواهد بود. در فنلاند بیش از نیمی از شرکت‌های فعال در حوزه فناوری معتقدند در ماه‌های آینده وضعیت بدتر خواهد شد و ۲۰درصد شرکت‌ها پیش‌بینی کرده‌اند دچار ورشکستگی خواهند شد. موضوع دیگری که سال آینده در اقتصاد اروپا و بسیاری از اقتصادهای دیگر مشاهده خواهد شد این است که به‌رغم بهبود شرایط، تعداد زیادی از شرکت‌ها شاهد کاهش شدید تقاضا برای کالاها و خدمات خود خواهند بود. همه‌گیری کرونا تغییرات بزرگی در رفتار مصرف‌کنندگان و عادات آنها پدید آورده، در نتیجه با آنکه فعالیت برخی شرکت‌ها بسیار رونق پیدا کرده، تعدادی از شرکت‌ها با مشکلات بزرگ مواجه خواهند بود. به این ترتیب سال آینده برای اقتصادهای اروپایی سال تحولات بزرگ خواهد بود و رونق به کندی حاکم خواهد شد.