خوشبینیها به آینده
بسیاری از تحلیلگران معتقدند سال آینده عملکرد بازارهای مالی مثل امسال مثبت خواهد بود، زیرا واکسیناسیون علیه کرونا به شکل گستردهای انجام خواهد شد و برنامههای حمایتی دولتها و بانکهای مرکزی که سالجاری اجرا شده ادامه پیدا خواهد کرد. سالجاری، این بحران جهانی در حوزه سلامت که هر چند دهه یک بار رخ میدهد، با واکنش هماهنگ و بیسابقه دولتها و بانکهای مرکزی مواجه شد. نرخهای بهره به پایینترین میزانهای ممکن کاهش یافت و انتظار میرود تا چند سال آینده وضعیت نرخهای یاد شده به همین شکل باقی بماند.
بانکمرکزی آمریکا بهبود شرایط در بازار کار را شرط بالا بردن نرخهای بهره اعلام کرده و جروم پاول رئیس بانکمرکزی گفته است حتی اگر نرخ تورم به بالاتر از ۲ درصد افزایش یابد عجلهای برای بالا بردن نرخهای بهره وجود نخواهد داشت. در اروپا نیز از انواع برنامههای حمایتی استفاده شده و در منطقه یورو بانکمرکزی اروپا سالهاست نرخهای بهره را به زیر صفر کاهش داده است. در گذشته ترکیبی از اینگونه عوامل عموما به رونق بازارهای مالی منجر شده است و دلیلی وجود ندارد که سال آینده هم این الگو تکرار نشود. سالجاری میلادی یک عامل اصلی رشد شاخصهای مالی، اجرای این برنامههای حمایتی بوده است.
موضوع بعدی این است که اکنون احتمال اجرای برنامه حمایتی جدید از سوی دولت آمریکا بیشتر شده است. انتخابات ریاست جمهوری پایان یافته و مذاکرات بین دموکراتها و جمهوریخواهان درباره بسته حمایتی اخیرا ادامه پیدا کرده است. به احتمال زیاد با استقرار دولت جدید در سال آینده، سیاستهای تجاری به شکلی خواهد بود که زمینه برای رونق فعالیت شرکتهای بورسی فراهمتر خواهد بود. از اوایل ماه گذشته میلادی که خبر ساخته شدن واکسن برای کرونا منتشر شده، عملکرد بازارهای مالی بسیار مثبتتر بوده است. علت این است که سرمایهگذاران معتقدند واکسیناسیون به مهار شدن بحران کرونا و عادی شدن فعالیتهای اقتصادی منجر خواهد شد. اخبار مربوط به ساخته شدن واکسن یا تایید واکسنهای جدید یک لایه حمایت جدید برای بازارهای مالی است.
به همین دلیل تحلیلگران پیشبینی کردهاند سالجدید میلادی عملکرد بازارهای مالی مثبت خواهد بود و میزان سود سرمایهگذاری بالا است. برخی معتقدند شاخص استاندارد اندپورز پایان سال آینده به رقم ۴۲۰۰ واحد خواهد رسید. این باور وجود دارد که عوامل حمایتکننده که زمینه رشد ۱۵ درصدی شاخصهای مالی را در سال آینده فراهم میکنند با عواملی که سالجاری سبب رشد شاخصها شدهاند تا اندازهای متفاوت هستند. به نظر میرسد هراس عامل اصلی سرمایهگذاریها در سالجاری میلادی بوده است. متاسفانه سرمایهگذاران وحشتزده همواره بر حوزههای امن سرمایهگذاری تمرکز میکنند و این رویکرد به تصمیمگیریهای «صفرویکی» در سرمایهگذاری منجر شده یعنی سهامی که تصور میشد رشد قابل ملاحظهای خواهد داشت، کاملا مورد توجه قرار گرفتهاند اما سهمهایی که شاخصهای بنیادی قوی دارند نادیده گرفته شدهاند. همچنین سالجاری میلادی شاهد رشد قیمت سهام شرکتهای بزرگ فناوری در آمریکا بودهایم و به بسیاری از سهمهای دیگر توجه نشده است. همزمان با کاهش هراس، این استراتژیهای سرمایهگذاری تغییر خواهند کرد و سرمایهگذاران بر عوامل بلندمدت تمرکز میکنند. برای مثال سهمها عموما بر مبنای ویژگیهایی که دارند و نه عوامل کلان نظیر سیاستهای انبساطی مالی و پولی، ارزیابی خواهند شد. این یک تفاوت بزرگ بین سرمایهگذاریهای سالجاری و سال آینده است.
تفاوت دیگر این است که همزمان با بهتر شدن شرایط اقتصادی، سهمهای چرخهای نظیر سهام نهادهای مالی بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت. اگرچه نرخهای بهره نزدیک صفر باقی خواهد ماند اما در بلندمدت این نرخها بالا برده خواهد شد و در نهایت سال آینده سهام شرکتهایی که امسال به شدت لطمه دیدند مورد توجه قرار خواهند گرفت.