تعطیلی همه چاه‌های نفت
صنعت عظیم نفت ونزوئلا که برای یک سده بر اقتصاد این کشور و بازار جهانی نفت اثرات بزرگی داشت. به‌دلیل سال‌ها سوءمدیریت و تحریم‌های آمریکا عملا تعطیل شده است و توقف فعالیت‌ها در این بخش به فروپاشی اقتصاد، نابودی محیط‌زیست و پایان دوران نقش‌‌آفرینی ونزوئلا به‌عنوان یک منبع بزرگ انرژی در جهان منجر شده است. یکی از متخصصان گروه یورآسیا می‌گوید: «دورانی که در آن ونزوئلا یک کشور نفتی بود گذشته است.» اقتصاددان ونزوئلایی می‌گوید: «ونزوئلا یک دهه پیش بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در آمریکای‌لاتین بود و سالانه ۹۰ میلیارد دلار از صادرات این ماده خام درآمد داشت. اکنون این رقم به ۳/ ۲ میلیارد دلار رسیده و رقم یاد شده از پولی که پناهندگان ونزوئلایی از دیگر کشورها برای خانواده‌های خود در کشورشان می‌فرستند کمتر است.»
تحلیلگران معتقدند تولید اندک کنونی نفت در ونزوئلا به‌زودی متوقف خواهد شد. در حال‌حاضر تولید نفت در این کشور پایین‌ترین میزان در یک سده اخیر است. تحریم‌های آمریکا سبب شده اکثر شرکت‌های نفتی به فعالیت‌های خود در این کشور پایان دهند. در واقع نه فعالیت استخراج انجام می‌شود و نه ونزوئلا می‌تواند نفت خود را بفروشد. مدیر یک شرکت مشاوره نفتی می‌گوید: «اگر اکتشاف و استخراج انجام نشود، شرکت‌های نفتی در ونزوئلا فعالیت نکنند و پول وجود نداشته باشد، حفظ همین میزان تولید نفت دشوار خواهد بود. اگر شرایط سیاسی این کشور تغییر نکند، تولید به صفر می‌رسد.» توقف فعالیت‌ها در بخش نفت ونزوئلا سبب شده این کشور که یک دهه پیش از لحاظ نفوذ در آمریکای‌جنوبی رقیب آمریکا بود، در وضعیت وخیم اقتصادی قرار گیرد. از سوی دیگر، از میان رفتن درآمدهای نفتی سبب شده فرهنگ ملی ونزوئلا که نفت در آن بسیار اثرگذار بود تضعیف شود. نفت منبعی بی‌پایان برای درآمد محسوب می‌شد. اما حالا مدت‌هاست درآمدی از این منبع وجود ندارد. در دوران رونق، درآمدهای نفتی منبعی برای انواع فعالیت‌های اقتصادی و البته فساد مالی فراگیر بود.
کمبود همیشگی سوخت سبب ناآرامی‌های مکرر در برخی شهرها شده است. در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، برخی مواقع بنزین وارد شده از ایران سبب می‌شود شرایط برای چند هفته عادی شود. اما در شهرهای دیگر و مناطق روستایی مردم با کمبود شدید سوخت که زندگی‌شان را مختل کرده مواجه هستند. آنها جاده‌ها را مسدود می‌کنند و با پلیس درگیر می‌شوند. در شهر کابیماس که در نزدیکی یکی از مراکز پیشین تولید نفت قرار دارد. اکنون چاه‌ها و لوله‌های نفتی به حال خود رها شده‌اند و هنگامی که باران می‌بارد، نفت وارد شده به سیستم فاضلاب با آب باران مخلوط و وارد خیابان می‌شود. در این دوره‌ها در تمام شهر بوی نامطبوع پخش شده و زندگی مردم مختل می‌شود. یک دهه پیش، این شهر یکی از غنی‌ترین شهرهای ونزوئلا بود.
طی دوران رونق اقتصادی، شرکت ملی نفت ونزوئلا در شهرهای نزدیک میادین نفتی نظیر کابیماس، از عواید حاصل از نفت، غذای رایگان در اختیار اهالی قرار می‌داد و پروژه‌های زیرساختی از جمله بیمارستان و مدرسه اجرا می‌کرد. اما حالا وضعیت به کلی تغییر کرده است. نیروی کار شرکت یادشده که اکنون یک شرکت ورشکسته است مجبور هستند تاسیسات نفتی را تکه‌تکه کرده و به‌عنوان فلز قراضه به فروش برسانند تا با پول آن به زندگی ادامه دهند. یکی از ماهی‌گیران ساکن در شهر کابیماس می‌گوید: «در آن دوران ما مثل پادشاهان زندگی می‌کردیم، زیرا این شهر در حاشیه میدان نفتی قرار داشت. اما حالا همه‌چیز نابود شده است.» در واقع تمامی تاسیسات شهرها درحال از بین رفتن است، زیرا هیچ شغلی وجود ندارد و بنزین کمیاب است اما نفت‌خام در همه‌جا جاریست. پایان نقش مرکزی نفت در اقتصاد ونزوئلا، یک تحول پررنج برای کشوری است که از بسیاری جهات یک کشور نفتی تعریف می‌شود.
سال ۱۹۱۴ پس از کشف میادین نفتی مختلف در نزدیکی دریاچه ماراکایبو، نیروی کار نفتی از آمریکا به ونزوئلا آمد. آنها به ساخته شدن تعداد زیادی از شهرها در این کشور کمک کردند و همزمان، عشق به بیسبال، نوشیدنی و اتومبیل‌های پرمصرف را در ونزوئلا به‌وجود آوردند. در واقع این تحولات که در اثر کشف نفت پدید آمد سبب شد ونزوئلا برای همیشه به کشوری متفاوت از همسایگان خود تبدیل شود. ونزوئلا به‌عنوان یکی از نقش‌‌آفرین‌ها در تاسیس اوپک در سال ۱۹۶۰، به کشورهای عرب کمک کرد کنترل ثروت نفتی خود را در دست بگیرند. به‌تدریج بازار جهانی نفت شکل گرفت و در دهه‌های بعد، نظم ژئوپلیتیک جهان تحت‌تاثیر این تحولات قرار گرفت. حتی در آن دوران پررونق، وزیر نفت وقت ونزوئلا هشدار می‌داد که دستیابی ناگهانی به ثروت نفتی خطراتی را در پی دارد. او می‌گفت: «این تحول می‌تواند به افزایش بدهی و نابودی صنایع سنتی ونزوئلا منجر شود.»
در سال‌های بعد، با آنکه درآمدهای نفتی ونزوئلا بسیار بالا بود. اما این کشور با افت و خیز در میزان بدهی‌ها و بحران‌های مختلف مالی مواجه شد. ثروت پدید آمده از صادرات نفت سبب کاهش فساد مالی و نابرابری‌ها نشد. هوگو چاوز در دهه ۱۹۹۰ وارد صحنه سیاسی ونزوئلا شد و وعده‌ای انقلابی را مطرح کرد. او قول داد ثروت حاصل از نفت را صرف بهبود اوضاع اکثریت فقیر جامعه کند. چاوز سال ۱۹۹۸ به ریاست جمهوری ونزوئلا انتخاب شد و اموال شرکت دولتی نفت را به نفع برنامه توسعه رادیکال خود مصادره کرد. او بیست هزار متخصص نفتی را اخراج و دارایی‌های نفتی در مالکیت خارجی را ملی اعلام کرد و به اطرافیان خود اجازه داد درآمدهای نفتی را چپاول کنند. سال گذشته میلادی صنعت نفت ونزوئلا سقوط کرد. زیرا ایالات‌متحده، مادورو یعنی جانشین چاوز را به تقلب در انتخابات متهم و تحریم‌های اقتصادی شدیدی علیه ونزوئلا اعمال کرد تا مادورو را به کناره‌گیری از قدرت وادار کند.
خیلی زود، شرکای ونزوئلا، بانک‌ها و مشتریان نفت این کشور، ارتباط خود را با آن قطع کردند. تولید نفت با سرعتی باورنکردنی کاهش یافت. تحریم‌های آمریکا آخرین شرکت‌های نفتی این کشور را که در ونزوئلا فعال بودند مجبور کرد، فعالیت خود را متوقف کنند. اگر دولت آمریکا معافیت آنها از تحریم‌ها را تمدید نکند ماه جاری میلادی این شرکت‌ها ونزوئلا را ترک خواهند کرد. برخی منابع مطلع می‌گویند شرکای چینی و روس مادورو شکاف پدیدآمده را پر نکرده‌اند و میزان تولید نفت و فروش آن کاهش یافته است. مخالفان حکومت مادورو که سال گذشته با حمایت غرب تلاش کردند او را از قدرت برکنار کنند، می‌گویند در صورتی‌که به قدرت برسند، می‌توانند از طریق لغو تحریم‌های آمریکا و جذب سرمایه‌گذاری خارجی، صنعت نفت کشور را احیا کنند. اما تحلیلگران معتقدند بعید است صنعت نفت ونزوئلا بتواند سرمایه کافی برای بهبود کامل را جذب کند. میزان تقاضا برای نفت در جهان کاهش یافته و قیمت‌ها نسبت به قبل در سطوح پایین‌تری قرار دارد. همچنین نگرانی‌هایی درباره وضعیت محیط‌زیست وجود دارد. وضعیت اقتصادی ونزوئلا بسیار وخیم است و با توجه به شرایط حاکم بر بازار نفت و سیاست‌های دولت مادورو، دلیلی برای خوش‌بینی درباره آینده وجود ندارد.
