تحریک تقاضا در مواد خام
با این حال برخی نشانهها از آنچه در آینده رخ خواهد داد وجود دارد. برای مثال یک نشانه از اینکه روند بهبود شرایط احتمالا سرعت پیدا خواهد کرد گزارش رشد فعالیتهای صنعتی در دومین اقتصاد بزرگ جهان یعنی چین در ماه گذشته است. این رشد بیشترین میزان از ۸ ماه قبل بوده است. ماه قبل در مقیاس سالانه تولید صنعتی چین ۶/ ۵۶ درصد رشد کرد. اقتصاد چین در چند ماه اخیر در مسیر بهبود حرکت کرده و دادههای اقتصادی این باور را بهوجود آورده که تقاضا برای مواد خام در آینده افزایش خواهد یافت بهویژه اجرای برنامههای حمایتی عظیم از سوی دولت، سرعت بهبود را بالا خواهد برد. تحلیلگر بانک سیتی گروپ بهطور خاص نسبت به رشد مصرف فلزات در چین خوشبین است. اخبار مربوط به پیشرفت در تولید واکسن برای کرونا، روند مستحکم بهبود وضعیت اقتصاد چین و برنامه حمایتی در آمریکا طی ماههای آینده مهمترین عوامل رشد قیمت مواد خام بهویژه فلزات خواهند بود.
تحلیلگر یک موسسه سرمایهگذاری میگوید: «بدون شک بخش عمده برنامههای حمایتی به شکل برنامههای توسعه زیرساختها اجرا خواهد شد. ما میدانیم که نیازی عظیم به توسعه زیرساختها در اقتصادهای بزرگ وجود دارد و در این دوره بحرانی و پس از آن میتوان به این نیاز پاسخ داد. چرا باید یک فرصت خوب را از دست بدهیم. این امکان کاملا وجود دارد که طی فصول آینده دولتها به اجرای چنین برنامههایی اقدام کنند. من معتقد نیستم بهبود شرایط اقتصادی سریع خواهد بود، اما حتی رشد آهسته اقتصاد هم برای رونق بازار مواد خام مفید است.»
سه ماه قبل کارشناسان نسبت به بهبود سریع اوضاع اقتصادی پس از پایان رکود خوشبین بودند. اما به تدریج مشخص شد اثرات بحران کنونی عمیقتر از آن است که بتوان به چنین بهبودی امیدوار بود. تاکنون واکنشهایی که به بحران کرونا نشان داده شده، شامل اجرای سیاستهای حمایتی مالی از سوی دولتها و کاهش نرخهای بهره از سوی بانکهای مرکزی بوده است. همچنین هزاران میلیارد دلار نقدینگی به اقتصادها تزریق شده است. مرحله بعدی، سرمایهگذاری در زیرساختهاست و این اقدام در سراسر جهان انجام خواهد شد. در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ نیز در واکنش به بحران مالی این اقدامات انجام شد و شاهد رشد شدید قیمت مواد خام بودیم. اگر این بار نیز دولتها در حوزه توسعه زیرساختها سرمایهگذاری کنند تا به بهبود شرایط اقتصادی کمک شود، قیمت مواد خام نظیر سنگآهن رشدی قابل ملاحظه خواهد داشت و سپس نوبت به نفت خواهد رسید.
در چین توسعه زیرساختها از سالها قبل در اولویت بوده و اجرای این برنامهها به رشد اقتصاد کمک کرده است. در این کشور قیمت سنگآهن طی ماههای اخیر نه تنها کاهش نیافته، بلکه رشد قابل ملاحظهای داشته بهطوری که در سالجاری میلادی قیمت این ماده مورد استفاده در تولید فولاد ۳۷ درصد افزایش یافته است. برنامههای زیرساختی همچنان اجرا خواهند شد و این به معنای رونق بازار فولاد و سنگ آهن است.
کاهش نرخهای بهره به نزدیکی صفر در اکثر کشورها و در برخی موارد، منفی شدن نرخها سبب افزایش تقاضا برای طلا بهعنوان حافظ داراییها در برابر تورم شده است. قیمت طلا طی سالجاری میلادی تاکنون ۲۸ درصد افزایش یافته و میزان رشد قیمت نقره ۵۰ درصد بوده است. سال آینده میلادی در تعداد بسیار زیادی از اقتصادها برنامههای عظیم در حوزه توسعه زیرساختها اعلام خواهد شد و بیشترین برنامهها در چین، هند و آمریکا اجرا میشود.
در ایالاتمتحده هر دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری ماه نوامبر قول دادهاند میزانی عظیم پول صرف توسعه زیرساختها کنند. اجرای این برنامهها بر بازار انواع مواد خام از جمله نفت و فلزات پایه اثرات مثبت خواهد داشت. اوایل سالجاری میلادی این موضوع مطرح شده بود که ترامپ در حال برنامهریزی برای اختصاص هزار میلیارد دلار بودجه برای توسعه زیرساختهاست اما دیدگاه او درباره سرمایهگذاری در این حوزه هنوز مشخص نیست. تیم کارزار تبلیغات انتخاباتی ترامپ ماه قبل اعلام کرد برنامه او برای دور دوم ریاستجمهوری شامل ایجاد بزرگترین سیستم زیرساختها در جهان است اما هیچ توضیحی درباره محتوای این برنامه داده نشده است.
سال ۲۰۱۶ ترامپ قول داد هزار میلیارد دلار بودجه صرف توسعه زیرساختها کند، اما از آن زمان تاکنون برنامهای در این زمینه اجرا نشده است. در مقابل، جو بایدن اعلام کرده در صورت پیروزی در انتخابات ۲ هزار میلیارد دلار صرف ساخت جاده، زیرساختهای مدرن و پایدار و توسعه انرژیهای پاک خواهد کرد. او گفته است جادهها، پلها، فضاهای سبز و سیستمهای آب را بهبود میبخشد. تحلیلگر بانک سیتی گروپ میگوید: «وعدههایی که دو نامزد انتخابات در حوزه توسعه زیرساختها دادهاند خبری مثبت برای بازار مواد خام است. اجرای این برنامهها بهویژه سبب رشد مصرف فولاد خواهد شد. تحقق وعدههای جو بایدن در زمینه توسعه تولید انرژی پاک بر مصرف مس و نقره خواهد افزود.» انتظار میرود پس از مهار بحران کرونا، برنامههای فراگیر در حوزههای مختلف از جمله زیرساختها برای کمک به رونق اقتصاد اجرا شود و در این حالت، بازار مواد خام رونق بیشتری پیدا خواهد کرد.