بنیان‌گذار مطالعات فقر
مرحوم دکتر جمشید پژویان، انسانی فرهیخته و اقتصاددانی مجرب و صاحب‌نظر بود. اولین آشنایی من با ایشان به اواسط دهه ۱۳۶۰ باز می‌گردد. آن زمان که در کشاکش جنگ تحمیلی و محدودیت‌ها و خطرات ناشی از آن، دانشکده‌های اقتصاد با حضور استادان و دانشجویان، مانند سایر مراکز آموزشی و پژوهشی کشور، با امید به ساختن آینده‌ای بهتر، به فعالیت‌های خود ادامه می‌دادند. جلسه دفاع پایان‌نامه کارشناسی ارشد یکی از دانش‌آموختگان دانشگاه تربیت مدرس بود. مرحوم آقای دکتر پژویان و بنده به ترتیب سمت استاد راهنما و داوری را در آن رساله داشتیم. این آشنایی و همکاری در سال‌های بعد، با تدریس در دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و هدایت رساله‌های متعدد در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری اقتصاد تداوم یافت. در اواخر دهه ۱۳۶۰ با همراهی ایشان و چند نفر دیگر از استادان برجسته، گروه اقتصاد در دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شد که وظیفه مدیریت و هدایت امور آموزشی و پژوهشی دانشجویان آن دانشگاه را بر عهده داشت و این کار مشترک در گروه، زمینه همکاری بیشتر با آن مرحوم را فراهم کرد. همچنین در این سال‌ها که مصادف با آغاز به‌کار اولین دولت سازندگی پس از جنگ تحمیلی و اجرای اولین برنامه پنج‌ساله توسعه اقتصادی کشور بود، در زمان وزارت مرحوم دکتر نوربخش و معاونت امور اقتصادی استاد ارجمند جناب آقای دکتر پرویز داوودی در وزارت امور اقتصادی و دارایی، شورای پژوهشی تشکیل شد و با همکاری مرحوم دکتر پژویان و تعدادی دیگر از استادان محترم اقتصاد، به‌عنوان مشاوران اقتصادی معاونت امور اقتصادی و دارایی، حدود ۴۰ طرح پژوهشی در حوزه‌های گوناگون اقتصادی و اجتماعی تعریف و با بودجه‌ای که برای آن تامین شد، به تدریج طی چند سال بعد به اجرا درآمد. از آنجا که گرایش تخصصی ایشان اقتصاد خرد و اقتصاد بخش عمومی بود، در این چارچوب چندین طرح پژوهشی را در حوزه‌های سیاست‌گذاری مالی، اصلاح قانون مالیات‌ها، شناسایی ابعاد و برآورد خط فقر، از جمله به روش محاسبه میزان کالری مورد نیاز هر فرد، اجرا یا هدایت کرد و گزارش‌های پژوهشی ارزشمندی را در اختیار سیاست‌گذاران قرار داد. نتایج این پژوهش‌ها منجر به همایشی شد که در سال ۱۳۷۲ در محل وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد و مرحوم دکتر پژویان از جمله سخنرانان برجسته این همایش بود. ایشان در سال‌های بعد هم به مطالعه و پژوهش در گرایش تخصصی خود ادامه داد و ضمن تالیف و ترجمه چندین کتاب و چاپ مقالات علمی و پژوهشی متعدد در مجلات معتبر علمی- پژوهشی داخل و خارج کشور، پایان‌نامه‌های متعدد دانشجویان را در حوزه سیاست‌گذاری بخش عمومی و جنبه‌های گوناگون خط فقر، هدایت کرد و آثار ماندگار و قابل استفاده‌ای برای جامعه دانش‌آموختگان و سیاست‌گذاران اقتصادی کشور بر جا نهاد. با تصویب قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در سال ۱۳۸۷، مرحوم دکتر پژویان به‌عنوان اولین رئیس شورای رقابت منصوب شد و اندوخته‌های ارزشمند علمی و پژوهشی خود را در خدمت نظام اجرایی و اقتصاد کشور قرار داد. در نزدیک به ۳۳ سال آشنایی و همکاری با مرحوم دکتر پژویان، ایشان را فردی منضبط، پایبند به اصول علمی، اخلاقی و استوار در بیان نظرات خود و مصر بر آنها یافتم. بسیار خون‌گرم، خوش برخورد و اجتماعی بود و همکاری و هم صحبتی با ایشان لذت‌بخش بود. کلاس‌های تدریس ایشان، جذاب و پربار بود. در زمینه تخصصی خود بهنگام بود. دکتر پژویان خدمات شایانی را در تربیت دانشجویان و دانش‌آموختگان امروز اقتصاد کشور داشته است. اینجانب خاطرات کاری خوبی با مرحوم دکتر پژویان دارم. از درگاه خداوند بزرگ برای آن مرحوم آمرزش و شادی روح و برای بازماندگان، دوستان و همکاران ارجمند، طلب صبر و سلامتی دارم. در پایان از زحمات آقای دکتر بیژن صفوی که با تشکیل شبکه‌ای اجتماعی از دوستان و همکاران مرحوم دکتر جمشید پژویان، یاد و خاطره ایشان را زنده نگه داشته‌اند، سپاس فراوان دارم.
