نور در تاریکخانه شهرداری
نبود شفافیت و عدم اعمال نظارتهای قوی از سوی نهاد بالادستی شهرداری سبب شده تا بهجای توجه به کیفیت و نتیجهبخشی وظایف تعیین شده، به گذران امور سالانه و ارجحیت منافع فردی بر منافع عموم تمرکز شود و نهایتا چالشهای شهر تهران به جای حلوفصل شدن، از یک سال به سال بعد منتقل شود. از همینرو بود که یکی از مهمترین وعدههای تیم جدید مدیریت شهری برای ایجاد تحول و دگرگونی مثبت در شهر، تحقق شهرداری شیشهای، که به همان معنای ایجاد شفافیت در عملکردها و رویهها بود، قرار گرفت. اگرچه طی دو سال گذشته از عمر مدیریت شهری جدید، گامهایی برای تغییر سبک و سیاق چند ساله شهرداری برداشته شد، اما بررسیها نشان میدهد انتشار بخش مهمی از آمار و اطلاعات شهرداری بهعنوان گلوگاههای بروز فساد، هنوز در کما قرار دارد. کمیته شفافیت شورای شهر تهران در دو سال گذشته، ۳۶ گلوگاه فسادزا در شهرداری تهران را شناسایی و معرفی کرد تا از این طریق نهادهای نظارتی نسبت به حوزههای شکلگیری فساد در شهرداری حساس شوند. بخش مهمی از این گلوگاهها مربوط به حوزه شهرسازی است که عمدهترین منابع درآمدی شهرداری از این محل تامین میشود.
براساس نتایج این پژوهش، فرآیند تصمیمگیری در شورای معماری مناطق؛ فرآیند تصمیمگیری در کمیسیون ماده پنج؛ خدماترسانی دفاتر خدمات الکترونیک؛ فرآیند تهاتر (هولوگرام، تراکم سیار و شرکت کارگزاری)؛ فرآیند انتخاب و انتصاب مدیران؛ به ترتیب اولویت ۵ گلوگاه اولیه برای بروز فساد در ساختار شهرداری شناخته شدهاند. اما در همین حین، برخی کارشناسان شهری معتقدند هنوز اقدام اساسی برای ایجاد شفافیت در این گلوگاه انجام نشده است. مطابق توافقات اولیه بنا بود در سامانه شفافیت شهرداری تهران، اطلاعات مربوط به انواع معاملات مالی و ملکی، واگذاریها و مجوزها (تا حدی که حریم شخصی افراد حفظ شود و آسیب نبیند) منتشر شود تا به این ترتیب مرئیسازی و انتقال اطلاعات از تاریکخانه شهرداری به اتاق شیشهای که برای تمامی شهروندان قابلرویت و پیگیری باشد، ریسک و هزینه بروز فساد در مدیریت شهری را افزایش دهد و همه اعضای خانواده مدیریت شهری از دور زدن ضوابط و مقررات شهری تا حد چشمگیری خودداری کنند. هدفی که هنوزدر پیچ و خم امور اداری محقق نشده است. در صفحه باشگاه اقتصاددانان امروز علل، عوامل و پیامدهای نبود شفافیت در سیستم مدیریت شهری بررسی میشود.