پایان بازی دشمن فرضی
ترامپ کمی بعد به توقف سفرهای هوایی از چین اشاره کرد. کره شمالی بیست و دوم ژانویه مرزهای خود را با چین بست و ایتالیا ۳۱ ژانویه پروازها از چین را ممنوع کرد. استراتژی ترامپ این بود که اگر آمریکا بتواند از شیوع ویروس کرونا جلوگیری کند، به رغم تمام پافشاریهای دیگران برای انجام اقدامات بسیار فراگیرتر، او رهبری هوشمند تلقی خواهد شد که بدون واکنشی بیش از حد بزرگ به این ویروس و تحمیل رکود به اقتصاد، بحران را پشت سر گذاشته است. ترامپ در چرخشی عجیب در مواضع خود، از امیدواریهایی که اوباما همواره ابراز میکرد الگو گرفت و آن را استراتژی خود قرار داد. اما به نظر میرسد ترامپ برای وضعیتی که در آن ویروس کرونا لطمات بزرگ به آمریکا وارد کند یک برنامه داشت. هنگامیکه موارد ابتلا به ویروس کرونا در این کشور به سرعت افزایش یافت، او اعلام کرد سخنان قبلیاش با هدف حفظ آرامش در آمریکا بیان شده است. او همچنین تلاش کرد دیگران را مقصر وضعیت کنونی معرفی کند. یکی از نخستین اهداف او در این استراتژی سیاسی، دولت اوباما بود. او گفت دولت اوباما سیستمی را برای او به ارث گذاشته که آمادگی لازم را برای همهگیری سال جاری ندارد.
اما واقعیت این است که ترامپ در سه سال استقرار در کاخ سفید هیچ اقدامی برای رفع نواقص موجود در سیستم بهداشتی و درمانی آمریکا انجام نداده است. در هر حال بازی مقصر جلوه دادن دیگران ادامه پیدا کرد و نوبت به چین رسید. ترامپ نام ویروس کرونا را از کووید ۱۹ به «ویروس چینی» تغییر داد و وزیر خارجه دولت او نیز در مواقع مختلف سعی کرد این نام را شایع کند. در نهایت ترامپ این بازی را تمام کرد و یک علت این است که او فهمید به رای رایدهندگان آسیایی ساکن در آمریکا در ایالتهای مختلف نیاز دارد و نیز استراتژی مقصر دانستن چین از لحاظ سیاسی به زیان او تمام خواهد شد.
چندی قبل رهبر جمهوریخواهان در مجلس سنا نظریه دیگری درباره واکنش کند رئیسجمهوری به بحران کرونا ارائه کرد. او گفت موضوع استیضاح توجه همه را از این ویروس منحرف کرد. ترامپ هم رئیس مجلس نمایندگان و استیضاح را مقصر بیتوجهی خود به همهگیری ویروس کرونا معرفی کرد. اما هیچ یک از این ادعاها با واقعیت سازگار نیست. بنابر گزارشهای منتشر شده، ترامپ در ماه ژانویه از ریسک شیوع ویروس کرونا در آمریکا مطلع شده بود. بین آن زمان تا زمانی که ترامپ خواستار اجرای برنامه فاصلهگذاری اجتماعی در آمریکا شد، او زمان زیادی را صرف بازی گلف کرد. چطور او برای نشان دادن واکنش به این بحران فرصت نداشت؟
بازی مقصر جلوه دادن دیگران به فرماندارهای ایالتهای مختلف رسیده است البته نه تمامی آنها. ترامپ از فرماندارهای ایالتهای بزرگ که مردم آن طرفدار دموکراتها هستند بیشترین انتقاد را کرده است. او در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر شانس کمی برای جلب آرای رایدهندگان این ایالتها دارد. تاکنون شدیدترین موارد شیوع ویروس کرونا در این ایالتها رخ داده است. تراکم جمعیتی در این ایالتها بسیار بالاست. ترامپ سعی میکند نشان دهد مسوولیت اصلی هرگونه واکنش به همهگیری ویروس کرونا بر عهده این فرماندارها بوده است، در حالی که او درخواستهای این افراد برای دریافت کمک از دولت را یا نادیده گرفته یا رد کرده است. ترامپ از آنها به خاطر آماده نبودن انتقاد کرده است.
ترامپ هفته گذشته در یک کنفرانس تلفنی به فرماندار ایالت مونتانا گفت هیچ خبری از وجود مشکل در سیستم تستگیری برای ویروس کرونا نشنیده بود و این در حالی است که مدارک متعدد از مطلع بودن او از این موضوع حکایت دارد. روز جمعه ترامپ در اقدامی تبعیضآمیز از اقدامات فرماندار فلوریدا که یک جمهوریخواه است تقدیر کرد، درحالیکه این فرماندار صرفا از ورود مردم از نیویورک به این ایالت جلوگیری کرده، اما سواحل فلوریدا را نبسته است.
سرزنش فرمانداران دموکرات یک مرحله دوم هم داشته است: همزمان با سرایت ویروس به ایالتهایی با جمعیت کمتر که عموما طرفدار حزب جمهوریخواه هستند ترامپ فرمانداران ایالتهای طرفدار حزب دموکرات را به خاطر تلاش ناکافی برای جلوگیری از شیوع ویروس به آن ایالتها سرزنش کرده است. به این ترتیب ترامپ توجهات به فقدان یک برنامه ملی برای مقابله با کرونا را منحرف کرده و در حال زمینهسازی برای جلب رای رایدهندگان در انتخابات ریاست جمهوری است. یکی از بدترین تاکتیکهای بازی مقصر جلوه دادن دیگران از سوی ترامپ، پایان هفته پیش به نمایش گذاشته شد. او به شیوهای صحبت کرد که گویی پزشکان و پرستاران نیویورک به سرقت دستگاههای تنفس مصنوعی اقدام کردهاند تا نیاز به این دستگاهها را بالا جلوه دهند و هدفشان انبار کردن این دستگاهها بوده است.ترامپ همچنین یک استراتژی تهاجمی آماده کرده بود. گزارشدهیهای روزانه که معمولا ۹۰ دقیقه طول میکشد با این هدف برنامهریزی شده که ترامپ یک رئیسجمهوری مسوولیتپذیر و کسی جلوه کند که برای مردم هر آنچه نیاز دارند آماده میکند، او هر روز به آمار مربوط به تولید تجهیزات مورد نیاز سیستم درمانی اشاره میکند اما نمیگوید این تولید بخش بسیار کوچکی از نیازها را تامین میکند. ترامپ از حضور مدیران شرکتها و گفتوگو با آنها برای بزرگ جلوه دادن اقدامات دولت برای بخش خصوصی استفاده کرد، اما واقعیت این است که بسیاری از وعدههای او تحقق نیافته است.
به رغم تمام این اقدامات و سخنان غیرواقعی، میزان محبوبیت ترامپ کمی افزایش یافته است. ترامپ از این بحران که به دلیل واکنش کند و ناکافی خود او تا این حد گسترش پیدا کرده برای بالا بردن محبوبیت و اعتبار خود بهره میبرد و در سخنانش تاکید میکند که اگر اقدامات او نبود موارد ابتلا و مرگ و میرها بسیار بالاتر بود. تردیدی وجود ندارد که ترامپ درباره تاثیر منفی همهگیری کرونا بر شانس خود برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری بسیار نگران است. تنها هفت ماه تا انتخابات باقی مانده و نظرسنجیها نشان میدهد مردم درباره وضعیت سلامت جامعه نگران هستند. برای ترامپ پیروزی در انتخابات اولویت نخست است و اقدامات و سخنان او نشان میدهد سیاست و انتخابات مبنای واکنشهای او به بحران کروناست.