مقایسه روشهای سنتی و مدرن
اما هنوز هم در بسیاری از کشورها از همان روش سنتی استفاده میشود. در روش برگههای کاغذی رای که مردم در مراکز رایدهی به پای صندوقهای رای میروند، وقت و هزینه زیادی صرف انتقال و شمارش برگههای رایدهی میشود و اعلان نتیجه را با تاخیر مواجه میکند. اما برخلاف شیوه سنتی، در روش رایگیری الکترونیکی، رایها بهصورت خودکار توسط ماشینهای رایگیری ثبت و شمارش میشود که ضمن مصرف هزینههای مالی و انسانی کمتر، زمینه را برای اعلان زودهنگام نتیجه انتخابات نیز مساعد میسازد. در سالهای اخیر انتظارات از برگزاری انتخابات بهصورت الکترونیک و حذف دخالت نیروی انسانی در فرآیند برگزاری و شمارش آرا رو به فزونی گذاشته است و عدهای با پافشاری سعی در برگزاری آن داشته و عدهای مخالف برگزاری به شیوه الکترونیک هستند. برای برگزاری انتخابات بهصورت الکترونیک باید عناصر مختلفی را مورد ارزیابی قرار داد که از جمله آنها میتوان به زیرساختهای موجود فناوری اطلاعات، هزینههای برگزاری انتخابات الکترونیک، امنیت، آموزش نیروهای خبره و... اشاره نمود که بررسی هر کدام از این موارد لازم و حیاتی است. ولی یکی از مهمترین عناصری که در برگزاری انتخابات الکترونیک باید مورد بررسی قرار بگیرد، اعتماد عامه جامعه به این نوع از رایگیری است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از مهمترین مسائلی که هم اکنون در جامعه میتوان مشاهده کرد کاهش سطح اعتماد عامه مردم به بدنه مسوولان کشور است. در این زمینه باید سعی نمود اعتماد از دسترفته بازیابی و صدای اقشار مختلف جامعه شنیده شود. یکی از مسائلی که باعث این بیاعتمادی شده است عدم شفافیت در انتخابها است. همین عدم شفافیت اگر در زمینه انتخابات نیز تکرار شود با کاهش مشارکت مردم در انتخابات مواجه خواهیم شد که باعث ضربههای جبرانناپذیری به کشور میشود و با اهداف این نوع از انتخابات مغایر است. زیرا یکی از اهداف برگزاری انتخابات الکترونیک سهولت در انجام رایگیری و افزایش مشارکت مردمی در انتخابات است. از مهمترین روشهای ایجاد شفافیت طراحی گزارشهای آنلاین و در اختیار عموم مردم قرار دادن آن است تا بتوانند در هر لحظه به آخرین آمار تعداد شرکتکنندهها یا به تعداد شرکتکننده در هرصندوق دسترسی داشته باشند.
از دیگر راهکارها برای افزایش اعتماد مردم، شفافیت در برگزاری انتخابات است و اینکه رایدهندگان در مراحل مختلف از احراز هویت تا شمارش آرا هیچگونه ابهامی نداشته باشند. در حال حاضر میتوان افرادی را که در انتخابات شرکت میکنند، از نظر میزان تسلط بر تکنولوژیهای فناوری اطلاعات به سه دسته تقسیم کرد: دسته اول کسانی هستند که بهصورت کامل با این تکنولوژی درگیرند و فهم بالایی از این دانش دارند. این افراد در فرآیند انتخابات الکترونیک مشکل خاصی ندارند. دسته دوم افرادی هستند که با فناوری اطلاعات آشنا هستند و در حد رفع نیازهای روزمره با این تکنولوژی درگیرند و در حوزههای تخصصی آن سررشتهای ندارند. برای این دسته از افراد میتوان با آموزشهای تصویری و فرهنگسازی از طریق رسانههای گوناگون و اطمینان از شفافیت آرا تا حد قابلقبولی زمینه ایجاد اعتماد در انتخابات الکترونیک را فراهم کرد. دسته سوم کسانی هستند که با حوزه فناوری اطلاعات آشنایی بسیار محدودی دارند. راهکار بهرهمند کردن این افراد از انتخابات الکترونیک، اجرای موازی برخی از مراحل انتخابات بهصورت کاغذی است که این قشر از جامعه نیز از حق رای خود بهرهمند شوند و به مرور در انتخاباتهای آتی به سمت انتخابات تمام الکترونیک پیش برویم.