تداوم انبساط پولی

میشله جمریسکو بلومبرگ بانک‌های مرکزی در اقتصادهای نوظهور از هند تا چین و برزیل، در شرایطی هستند که همچنان می‌توانند از ابزارهای در اختیار خود برای کمک به رونق اقتصادی استفاده کنند و این در حالی است که در اقتصادهای توسعه یافته بانک‌های مرکزی تقریبا از تمامی ابزارهای خود استفاده کردند و بعید است سال آینده بر میزان سیاست‌های حمایتی آنها افزوده شود. به نظر می‌رسد بانک مرکزی آمریکا و بانک مرکزی اروپا قصد دارند برای مدتی طولانی نرخ‌های بهره را در سطوح کنونی حفظ کنند، اما در اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور امکان کاستن از نرخ‌های بهره یا اجرای سیاست‌های حمایتی دیگر کاملا وجود دارد.

این به آن معناست که سال آینده میلادی بخشی بزرگ از بار کمک به رونق اقتصاد جهان بر دوش این اقتصادها خواهد بود. تحلیلگر ارشد کامرس بانک می‌گوید: «در اکثر موارد اقتصادهای نوظهور در جایگاه مناسب برای مقابله با ضعف اقتصاد هستند. اجرای سیاست‌های حمایتی پولی بر نرخ رشد اقتصادهای یاد شده خواهد افزود و از فشارها بر اقتصادهای توسعه یافته خواهد کاست.»

ماه گذشته میلادی بانک مورگان استنلی در گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهان پیش‌بینی کرد اقتصادهای نوظهور سال آینده ۴/ ۴ درصد رشد خواهند کرد. این رقم ۳ برابر ۳/ ۱ درصد یعنی رقم پیش‌بینی شده برای رشد اقتصادهای عضو گروه ۱۰ یعنی اقتصادهای توسعه یافته است. سال جاری میلادی از ۳۲ بانک مرکزی مورد بررسی از سوی بانک مورگان استنلی ۲۰ بانک سیاست‌های انبساطی اتخاذ کرده‌اند. از دید این بانک سال آینده ۱۳ بانک مرکزی عموما در اقتصادهای نوظهور برنامه‌های حمایتی پولی اجرا خواهند کرد. هند، برزیل، اندونزی و ترکیه می‌توانند در صورت لزوم از نرخ‌های بهره بکاهند. نکته مهم دیگر این است که پیشرفت در مذاکرات تجاری چین و آمریکا به معنای افزایش ثبات و جذاب شدن اقتصادهای نوظهور برای سرمایه‌گذاران است. چین و آمریکا روابط گسترده تجاری با این اقتصادها دارند و رفع تنش‌ها به معنای کاهش ریسک و رونق است.

صندوق بین‌المللی پول نیز در گزارش جدید خود این اقتصادها را عامل اصلی رشد اقتصاد جهان در سال آینده معرفی کرده است. انتظار می‌رود سال آینده میلادی بانک‌های مرکزی در کره جنوبی، برزیل، چین و تایلند نرخ‌های بهره را پایین آورند. هند نیز به احتمال زیاد چنین اقدامی انجام خواهد داد. کاهش نرخ رشد اقتصاد هند یک عامل بسیار نگران‌کننده محسوب می‌شود. درباره افق اقتصاد چین نمی‌توان به وضوح اظهارنظری کرد. در حال حاضر نرخ رشد اقتصادی این کشور در پایین‌ترین میزان در ۳ دهه اخیر قرار دارد با این حال نشانه‌هایی از کاهش هراس و مثبت شدن جو نمایان شده است. داده‌های اخیر از اقتصاد چین نشان می‌دهد ثبات این کشور حفظ شده است.

در اقتصادهای نوظهور نرخ واقعی بهره یعنی نرخ مبنای بهره منهای نرخ تورم، در وضعیت خوب قرار دارد. در حالی که در اقتصادهای توسعه یافته این نرخ منفی است. در نتیجه در اقتصادهای نوظهور امکان کاستن از نرخ‌ها کاملا وجود دارد. از گذشته‌های دور نرخ بالای تورم یک عامل مهم نگرانی در اقتصادهای نوظهور بوده، اما اکنون نرخ تورم در اکثر این اقتصادها متعادل است. در نتیجه قدرت خرید مصرف‌کنندگان در سطوح بالا قرار گرفته است. در ماه‌های آینده هرگونه کاهش تنش در روابط تجاری چین و آمریکا، خبری بسیار خوب برای اقتصادهای نوظهور است و انتظار می‌رود سال آینده این نوع خبرها منتشر شود.