برنامه زمانی تامین منابع
جذب سرمایه در هر استارت‌آپ، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که هر بنیان‌گذار باید با آن دست و پنجه نرم کند. واقعیت این است که نمی‌توان با تکیه بر تعدادی مقالات دانشگاهی از پس مشکلات متعدد یک استارت‌آپ برآمد. بلکه باید با مطالعه بسیار و بررسی و استفاده از تجربیات دیگران و همچنین انجام آزمون و خطاهای مختلف به مدل رشد و پیشرفت در یک استارت‌آپ و همین‌طور زمان مناسب جذب سرمایه در آن دست پیدا کرد. به جرات می‌گویم که اگر پس از طی مراحل فوق متوجه شدید که به جذب سرمایه در مرحله‌ای از رشد نیاز ندارید و می‌توانید به اصطلاح بوت استرپ کنید، لحظه‌ای شک نکنید و به همین کار ادامه دهید. این خیلی خوشایند خواهد بود که در نهایت بنیان‌گذاران یک استارت‌آپ در زمان خروج، حداکثر سهام را داشته باشند که این موضوع به این معنی است آنها پول زیادی برای رشد کسب‌و‌کارشان از بیرون وارد نکرده‌اند و جذب سرمایه محدودی انجام داده‌اند.
البته این مطلب کاملا بر خلاف نظر رایج است، چرا که متاسفانه بسیاری از بنیان‌گذاران گمان می‌کنند زمانی که جذب سرمایه انجام شد. آن وقت دیگر موفق شده‌اند و کار تمام است، در حالی‌که تازه شروع راه رشد در یک استارت‌آپ خواهد بود. پس شخصا به‌نظرم تا جایی که امکان دارد جذب سرمایه را به تعویق بیندازید. البته تا جایی که به رشد کسب‌و‌کار آسیب وارد نمی‌کند. حالا با این مقدمه، به این فکر کنید که استارت‌آپ شما از چه نوعی است. آیا از آن دسته از استارت‌آپ‌های تکنولوژی هستید که ممکن است تا چند سال برای رسیدن به محصول قابل قبول بازار نیاز به هزینه کرد داشته باشید، یا خیر، به شکلی است که از روز اول شروع کار می‌توانید درآمدزایی کنید یا چیزی بین این دو حالت؟ در هر صورت شما با یک ایده اولیه و در ادامه رسیدن به یک چشم‌انداز شروع می‌کنید و برای رسیدن به محصول نهایی و رشد کسب‌و‌کار مراحلی را برنامه‌ریزی می‌کنید.
باید بررسی کنید که در هر مرحله و برای رسیدن به معیارهای در نظر گرفته شده در آن مرحله به چه مقدار پول نیاز خواهید داشت. هر زمان که این برنامه را تهیه کردید آن وقت به‌دنبال جذب سرمایه باشید و آن زمان مناسب شما، برای جذب سرمایه است. البته در مراحل بعدی با توجه به اینکه چقدر به اهداف خود در مراحل قبل رسیده‌اید، باید برنامه‌های آینده را بررسی و مورد بازبینی مجدد قرار دهید. همچنین پیرو این موضوع چند ماهی زودتر به دنبال جذب سرمایه برای مرحله بعدی باشید، چرا که ممکن است جذب سرمایه چند ماه زمان ببرد.
بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها باید بسیار دقیق و به‌طور دائمی در حال کنترل برنامه‌ها و رسیدن به شاخص‌های مهم کسب‌و‌کار خود باشند و بررسی کنند که آیا زمان مناسب برای جذب سرمایه در مرحله بعدی فرا رسیده است یا خیر و پس از آن به دنبال جذب سرمایه باشند. معیارهایی که آنان باید به‌طور مداوم پایش کنند، بسته به نوع استارت‌آپ متفاوت است. اما اگر این را بپذیریم که مهم‌ترین موضوع در استارت‌آپ رشد است، پس رشد سریع تعداد کاربران یا رشد میزان فروش در هر دوره زمانی مشخص می‌تواند معیار مناسبی برای کنترل نرخ رشد کسب‌و‌کار باشد. در صورتی که رشد مورد نظر بیشتر از انتظارات پیش‌بینی شده باشد، می‌تواند زمان جذب سرمایه در مرحله بعد را به تعویق بیندازد و در صورتی که رشد مورد نظر کمتر از انتظارات باشد، ممکن است زمان جذب سرمایه را جلوتر بیندازد، اگرچه این موضوع مطلق نیست و بسته به شرایط هر استارت‌آپ متفاوت خواهد بود.
شاید مهم‌ترین نکته در پروسه جذب سرمایه، تشخیص زمان و میزان صحیح جذب سرمایه است. بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها تنها با یک برنامه‌ریزی دقیق و اصلاح شونده و درک درست از شرایط رشد کسب‌و‌کار خود و بازار می‌توانند به این مهم دست یابند. با فرض اینکه بنیان‌گذار یک استارت‌آپ از این مرحله گذر کرده است، آنگاه باید به دنبال ارزش‌گذاری مناسب کسب‌و‌کار خود باشد. تفکر رایج در بین بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها این است که هر چه کسب‌و‌کارشان بیشتر ارزش‌گذاری شود بهتر خواهد بود. این یک ایده کاملا اشتباه است. ما باید به دنبال ارزش‌گذاری مناسب هر کسب‌و‌کار باشیم. افزایش میزان ارزش‌گذاری یا کاهش آن، صدمات جبران‌ناپذیری را در مراحل بعدی رشد یک استارت‌آپ به آن وارد خواهد کرد. پس از ارزش‌گذاری مناسب، حال باید به‌دنبال یک سرمایه‌گذار با ارزش باشیم. یک سرمایه‌گذار با ارزش برای هر کسب‌و‌کاری می‌تواند بهعنوان یک موتور محرک قدرتمند عمل کند و در رشد سریع استارت‌آپ نقش مهمی ایفا کند و پول باهوش را وارد کسب‌و‌کار کند.
بنیان‌گذاران باید بررسی و لیستی از سرمایه‌گذاران احتمالی را براساس اولویت تهیه کنند و از باهوش‌ترین پول آغاز و در این مسیر هر چه بتوانند نمایش کامل‌تر و تاثیرگذارتری را ارائه کنند در جذب سرمایه موفق‌تر خواهند بود. بهتر است در نمایش خود به فاکتورهای اساسی همانند اعضای تیم، نحوه شروع ایده و اینکه چه مشکلی را حل می‌کند و میزان رشد و موارد دیگری به‌طور مختصر و جذاب اشاره کنند اما نکته بسیار مهمی که می‌تواند در این راه کارساز باشد این است که قبل از هر جلسه درخصوص آن سرمایه‌گذارها کمی تحقیق کنند و ببینند چه موردی برای آن سرمایه‌گذار نقطه قوت محسوب می‌شود و روی آن تمرکز کنند. در این‌صورت در این مرحله موفق‌تر خواهند بود.
واقعیت این است که مفاهیم کلی برای جذب سرمایه در استارت‌آپ‌ها در همه جای دنیا شبیه به هم هستند. اما در هر کشور ممکن است موارد متفاوتی در این پروسه دخیل باشند. در ایران هم مسائلی چون نبود پول باهوش، کمبود تعداد سرمایه‌گذاران در این حوزه، وجود شرایط پیچیده اقتصادی و بسیاری موارد دیگر، پروسه جذب سرمایه را سخت و گاه ناممکن می‌کند. در حقیقت استارت‌آپ‌ها در هر کجای دنیا با توجه به مرحله‌ای از رشد که در آن قرار دارند، ممکن است به جذب سریع سرمایه نیاز داشته باشند که عدم‌دسترسی به این سرمایه‌ها از عمده‌ترین چالش‌های موجود در ایران و تفاوت آن با دیگر کشورهای پیشرو در این بخش است. بهعنوان نمونه تعداد شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کشوری با جمعیت مشابه کشور ما در اروپا، بیش از ۲۰ برابر تعداد آنها در ایران است.
در نهایت توصیه من این است که بنیان‌گذاران استارت‌آپ‌ها به‌صورت مداوم درگیر بازبینی برنامه‌های رشد کسب‌و‌کار خود باشند و تا جایی که می‌توانند سرمایه بیرونی وارد نکنند، اما در صورت نیاز با مدیریت صحیح سرمایه و ایجاد حداکثر بهره‌وری در تمامی ساختارهای استارت‌آپ، پروسه جذب سرمایه در مراحل بعدی را عقب بیندازند. ایجاد حداکثر میزان بهره‌وری در هر استارت‌آپ، بهترین استراتژی برای مقابله با ریسک‌های موجود در تاخیرهای پرداختی توسط سرمایه‌گذار خواهد بود. این کار به شما قدرت برنامه‌ریزی و رشد کسب‌و‌کار در شرایط عدم وجود سرمایه کافی را می‌دهد و همچنین کسب‌و‌کار را برای پیشرفت در شرایط بد اقتصادی آماده می‌کند.
ارسال نظر