بانکداری سایه در سخنرانی این اقتصاددان برجسته با تمرکز بر اقتصاد آمریکا مورد بحث قرار گرفت و مجموعا به نهادهای مالی غیربانکی اشاره دارد که در فضایی خارج از نظارت نهادهای رسمی کشور و در شرایطی با ریسک بالاتر اقدام به ارائه محصولات و خدمات مالی می‌کنند. هرچند که اساسا اختلاف نظر در مورد اینکه بانکداری سایه به چه طیفی اطلاق می‌شود، وجود دارد. تخمین زده می‌شود بانکداری سایه در حدود یک چهارم نظام مالی جهان را شکل داده است و دارایی آن بیش از ۷۰تریلیون دلار ارزیابی می‌شود. این رقم تا یک دهه گذشته حدود ۲۶ تریلیون دلار تخمین زده می‌شد. صندوق بین‌المللی پول اظهار نگرانی کرده که بخش عمده‌ای از جریان اعتبار با سرعت رو به رشدی در بخش‌هایی از نظام مالی که به خوبی نظارت نمی‌شوند، جریان یافته است.

منتقدان بانکداری سایه بر این موضوع تاکید دارند که بانکداری سایه به‌طور گسترده انتشار ریسک در بازارهای مالی را افزایش می‌دهد. این افزایش ریسک می‌تواند از طرق مختلف نظیر ایجاد فرصت آربیتراژ قانونی، ایجاد اهرم‌های خارج از سیستم بانکی تحت نظارت، ایجاد عدم قطعیت و نااطمینانی به وسیله ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری جایگزین سپرده بانکی، منجر به وقوع بحران‌های مالی می‌شود. ضمن اینکه عدم دسترسی به منابع بانک مرکزی در صورت بروز مشکل و کمبود نقدینگی در کنار نبود بیمه‌های مطمئن برای شرایط ناپایدار اقتصادی می‌تواند منجر به بروز بحرانی در دل اقتصاد یک کشور یا عرصه بین‌المللی شود.

به رغم تمام تلاش‌ها، خدمات مرتبط با بانکداری سایه روز به روز در حال افزایش هستند؛ زیرا بانک‌ها در پی تحمل خسارت ناشی از بحران مالی و گرفتاری در قوانین سنگین، تعهدات سنگین سرمایه‌ای، قوانین حقوقی نامحدود و جریمه‌های سنگین، امکان انعطاف‌پذیری و ارائه خدمات با سرعت و چابکی این نهادها را ندارند. بحرانی که امروزه بیش از همه چین را تهدید می‌کند و اگر چه برخی معتقدند چنین تهدیدی نمی‌تواند اقتصاد چین را به زیر بکشد و دولت به پشتوانه منابع مالی خود می‌تواند از بانک‌های دولتی برای کاهش اثرات آن استفاده کند؛ اما با این حال هزینه‌ای سنگین را متحمل خواهد شد. باشگاه اقتصاددانان در پرونده امروز خود به بررسی این پدیده اقتصادی پرداخته است.

امیر جهانی

 

اخبار مرتبط