افزایش تنش‌های تجاری دو اقتصاد بزرگ جهان می‌تواند به محدود شدن صادرات نفت آمریکا به چین منجر شود و این به نفع اوپک است. در ماه‌های گذشته صادرات نفت آمریکا به چین به سرعت افزایش یافته اما وضعیت در حال تغییر است. چین تهدید کرده بر نفت خام و فرآورده‌های نفتی صادراتی آمریکا تعرفه ۲۵ درصدی اعمال خواهد کرد. اگر این تهدید عملی شود نفت آمریکا که اکنون به دلیل قیمت پایین تر آن نسبت به نفت برنت، در آسیا متقاضیان زیاد دارد، غیررقابتی خواهد شد. از سوی دیگر اعمال تعرفه سبب محدود شدن درآمد تولیدکنندگان نفت در آمریکا می‌شود و آنها مجبور خواهند شد تخفیف‌های بزرگ‌تر به خریداران بدهند. در واقع آنها وادار می‌شوند خریداران جدید به جای چین پیدا کنند.

اگر میزان خرید نفت آمریکا از سوی چین کاهش پیدا کند برنده اصلی اوپک است. در ماه‌های اخیر همزمان با افزایش فروش نفت از سوی آمریکا به چین، سهم اوپک از بازار نفت چین کاهش یافته است و اگر تعرفه بر نفت و فرآورده‌های نفتی آمریکا اعمال شود، اوپک می‌تواند سهم خود را از بازار چین که دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت در جهان است باز یابد. البته کارشناسان معتقدند تعرفه و جنگ تجاری در بلندمدت به کاهش رونق اقتصادی جهان و کمتر شدن تقاضا برای نفت منجر می‌شود در نتیجه سود حاصل از شرایط جدید کوتاه مدت خواهد بود اما واقعیت این است که ضعف اقتصاد جهان تحت تاثیر تنش‌های تجاری، از سال آینده میلادی نمایان خواهد شد و تا آن زمان، اعضای اوپک می‌توانند از شرایط کنونی بهره ببرند.

تحلیلگر موسسه وود مک کینزی می‌گوید: «چین به راحتی می‌تواند عرضه‌کنندگان جدید برای جایگزین کردن نفت صادراتی آمریکا بیابد در حالی که یافتن مشتری بزرگ مانند چین برای آمریکا بسیار دشوار است. تخمین زده می‌شود که در سه ماهه نخست سال جاری میلادی، صادرات نفت آمریکا به چین به‌طور متوسط روزانه ۳۰۰ هزار بشکه بوده است. این رقم ۲۰ درصد صادرات نفت آمریکا را تشکیل می‌دهد به این ترتیب چین یک بازار پراهمیت برای صادرات نفت آمریکاست. در نیمه دوم سال جاری میلادی اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، صادرات نفت آمریکا به چین بیشتر خواهد شد. همچنین اگر تعرفه اعمال نشود، صادرات نفت آمریکا به چین تا سال ۲۰۲۳ دو برابر خواهد شد.

در حال حاضر روسیه و اوپک از تنش‌های رو به افزایش بین چین و آمریکا بسیار خشنود هستند زیرا می‌توانند سهم آمریکا از بازار نفت چین را تصاحب کنند. روسیه و عربستان عرضه‌کنندگان اصلی نفت به چین هستند و در ۱۳ ماه اخیر روسیه بیش از عربستان به چین نفت صادر کرده است. البته هنوز مشخص نیست روابط تجاری چین و آمریکا به چه شکل خواهد شد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند تهدیدهایی که دو طرف درباره اعمال تعرفه مطرح کرده‌اند تاکتیک‌های مذاکره است و در نهایت توافق بین آنها حاصل خواهد شد. اما اگر چین بر نفت و فرآورده‌های نفتی صادراتی آمریکا تعرفه اعمال کند در کوتاه مدت اوپک و روسیه برنده این اقدام خواهند بود اما در بلندمدت همه زیان خواهند کرد.

مشاهده می‌شود که تنش‌های تجاری که ترامپ آغاز‌کننده آن بوده بر افق قیمت نفت تاثیرات بزرگ دارد. از آنجا که اقدامات ترامپ غیرقابل پیش بینی است، اظهارنظر درباره آنچه در ماه‌های آینده در بازار نفت رخ خواهد داد، اساساً کار آسانی نیست. ترامپ معمولاً بر مبنای آنچه وعده داده عمل می‌کند اما پس از مدتی و با مشاهده تاثیرات اقدامات خود، تغییراتی در آنها می‌دهد البته تغییر رویه، مدت‌ها طول می‌کشد در نتیجه نباید انتظار داشت او سیاست‌های حمایت گرایانه را کنار بگذارد. ترامپ از ابتدای استقرار در کاخ سفید نسبت به آنچه رویه‌های غیرمنصفانه تجاری چین توصیف کرده انتقاد داشته و اخیراً با هدف کاستن از کسری تجاری آمریکا و وادار کردن چین به پذیرش خواسته‌هایش، به اعمال تعرفه بر کالاهای صادراتی این کشور اقدام کرده است.

البته ترامپ برای کالاهای صادراتی اتحادیه اروپا، کانادا و مکزیک نیز تعرفه‌هایی در نظر گرفته است و پیش‌بینی می‌شود این سیاست ادامه پیدا کند. مشخص نیست چه زمانی ترامپ به لطمات اقدامات خود به اقتصاد جهان و آمریکا پی خواهد برد. فعلا تحت تاثیر کاهش مالیات‌ها و افزایش هزینه‌های دولت، شرایط اقتصادی در آمریکا مثبت است و این امر نقاط ضعف و نقایص سیاست‌های ترامپ را پنهان می‌کند. بدین ترتیب مدت‌ها طول خواهد کشید تا داده‌های اقتصادی زنگ‌های خطر را به صدا درآورد و ترامپ مجبور شود در سیاست‌های خود تجدید نظر کند. البته از پایان سال جاری میلادی نشانه‌های ضعف در اقتصاد آمریکا نمایان خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود تا آن زمان تنش‌های تجاری ادامه یابد. به این ترتیب این تنش‌ها یکی از متغیرهای موثر بر قیمت نفت در ماه‌های آینده خواهد بود.

 

اخبار مرتبط