برزیل برنده جنگ
اکثر اقتصاددان‌ها و مدیران شرکت‌ها از افزایش تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین انتقاد کرده‌اند و رهبران تجاری آمریکا از اقدامات تلافی‌جویانه چین نگران هستند اما به نظر می‌رسد ترامپ قصد دارد در مسیر اجرای سیاست‌های حمایت گرایانه به حرکت خود ادامه دهد و در این میان، بدون تردید چین دست روی دست نخواهد گذاشت.
در روزهای اخیر تعدادی از مقامات چین به اقدامات تجاری ترامپ واکنش‌های تندی نشان داده‌اند. اگر تنش‌های تجاری بین دو کشور برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند و به جنگ تجاری تبدیل شود چین قادر است در بخش کشاورزی، تولید فلزات و انرژی دیگر کشورها به‌طور مستقیم سرمایه‌گذاری کند تا منابع تامین نیازهای اقتصاد خود را تنوع بخشد و از وابستگی به آمریکا بکاهد.
یکی از عوامل نگرانی مدیران شرکت‌های آمریکایی، کاهش همیشگی صادرات کالا به چین است. در سال‌های اخیر شرایط تجاری به شکلی بوده که چین نیاز زیادی به استفاده از تولیدات دیگر کشورهایی به‌ویژه در حوزه برخی محصولات نداشته اما به‌نظر می‌رسد این وضعیت در حال تغییر است. اما چه کشورهایی از تنش‌های موجود بهره خواهند برد؟
برزیل یکی از این کشورهاست. سویا یکی از کالاهای اصلی صادراتی آمریکا به چین است که با تعرفه ۲۵درصدی مواجه شده است. چین بزرگ‌ترین واردکننده این محصول کشاورزی و آمریکا دومین صادرکننده بزرگ آن است. اعمال تعرفه از سوی چین اثرات بزرگی بر تولیدکنندگان سویا در آمریکا و تولیدکنندگان گوشت خوک در چین خواهد داشت. معاون وزیر دارایی چین در مصاحبه هفته گذشته خود به کشورهای آمریکای لاتین به‌عنوان منبع بالقوه تامین میزان بالاتری از سویا برای چین اشاره کرد. کارشناسان معتقدند برزیل بیشترین سود را از شرایط کنونی کسب خواهد کرد. پیش از این ۷۵ درصد سویای تولید شده در این کشور به چین صادر می‌شود و این رقم می‌تواند افزایش یابد. البته برزیل به‌تنهایی نمی‌تواند به‌طور کامل نیاز چین به سویا را تامین کند. در سال ۲۰۱۷ آمریکا ۹/ ۳۲ میلیون تن سویا به چین صادر کرد و میزان صادرات سویای برزیل به چین ۹۳/ ۵۰ میلیون تن بود.
دومین کشور آرژانتین است که سومین صادرکننده بزرگ سویا در جهان است. سویا ۵/ ۱۷ درصد کل صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد. البته مشکلاتی نظیر خشکسالی طولانی مدت سبب خواهد شد این کشور نتواند به‌طور کامل از فرصت پدیده آمده استفاده کند. چین همچنین به پاراگوئه و اروگوئه برای تامین نیاز خود به سویا توجه خواهد کرد. افزایش صادرات سویا به رشد قیمت‌ها و رونق بخش کشاورزی در کشورهای یادشده منجر می‌شود. استرالیا کشور دیگری است که می‌تواند از شرایط پدید آمده استفاده کند. پنبه یکی از ۱۰۶ قلم کالای صادراتی آمریکا به چین است که تعرفه ۲۵ درصدی برای آن در نظر گرفته شده است. این محصول کشاورزی یکی از کالاها در فهرست ۵۰ میلیارد دلاری از کالاهای آمریکایی است که از سوی چین هدف تعرفه قرار گرفته است. چین واردکننده بزرگ پنبه از آمریکا نیست اما شرکت‌هایی که به دنبال منبع جایگزین برای تامین پنبه هستند تا تحریم‌های احتمالی آمریکا را دور بزنند به استرالیا توجه خواهند کرد.
استرالیا سالانه ۲/ ۱ میلیارد دلار پنبه صادر می‌کند و مقصد یک سوم این رقم چین است. هنوز مشخص نیست افزایش تقاضای چین برای پنبه استرالیا تا چه حد به سود این کشور خواهد بود زیرا استرالیا واردکننده سویاست و در صورت افزایش قیمت این محصول، زیان‌هایی به اقتصاد استرالیا وارد می‌شود.
کشورهای دیگر از جمله انگلستان و فرانسه صادرکننده کالاهای هستند که چین بر واردات آنها از آمریکا تعرفه تعیین کرده است. کارشناسان معتقدند از آنجا که کشورها، واردکننده و صادرکننده طیفی گسترده از محصولات هستند هنوز نمی‌توان با دقت گفت تغییر ساختار تجاری چه میزان به سود و زیان کشورها خواهد بود.
یکی از عوامل مهم، مدت تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین است. اگر دو طرف بتوانند از طریق مذاکره راهی برای رفع اختلافات پیدا کنند شرایط نگران‌کننده نخواهد شد. مسلما اقدامات حمایت گرایانه ترامپ ادامه پیدا خواهد کرد و واکنش‌هایی از سوی دولت چین نشان داده خواهد شد. این تنش نظم جدیدی در روابط تجاری دو کشور و جهان ایجاد خواهد کرد و ممکن است به تضعیف سازمان تجارت جهانی منجر شود. اما آنچه میزان زیان را کاهش می‌دهد، صبر، رفتار عاقلانه و درک رهبران بلندپایه چین و آمریکا خواهد بود.
سوال مهمی که مطرح است این است که چین چه میزان درباره بروز جنگ تجاری تمام عیار با آمریکا نگران است؟ پکن تهدید آمریکا مبنی بر اعمال تعرفه بر ۱۰۰ میلیارد دلار کالاهای صادراتی چین به این کشور را محکوم کرده و هشدار داده که از لحاظ سیاسی و اقتصادی، آمریکا از بروز جنگ تجاری لطمات بزرگ‌تری خواهد دید.
روز جمعه وزیر بازرگانی چین اعلام کرد: «ما خواهان جنگ تجاری نیستیم، اما از مبارزه در یک چنین جنگی هراس نداریم. ما تا آخر می‌ایستیم و برای پرداخت هر بهایی، تردیدی به خود راه نخواهیم داد.» در واقع چین به هر اقدام آمریکا واکنش نشان می‌دهد. اگر آمریکا تهدید کند تهدید خواهد شد و اگر مایل به مذاکره باشد، چین مذاکره خواهد کرد.
ارسال نظر