دور زدن تحریم‌ها
این تحقیق که از سوی موسسه علوم و امنیت بین‌المللی واشنگتن انجام شده نشان می‌دهد کشورهای مختلف از فقیر نظیر آنگولا تا ثروتمند مانند آلمان طیفی وسیع از تحریم‌ها را نادیده گرفته‌اند. این در حالی است که برای دولت آمریکا به تصویب رساندن تحریم‌های جدید علیه کره شمالی بسیار دشوار است. واقعیت این است که چین و روسیه با اعمال تحریم‌ها مخالفت می‌کنند، زیرا به بی‌ثبات شدن یا سقوط کره شمالی تمایل ندارند. البته حتی اگر تحریم‌ها به تصویب شورای امنیت برسد و برای همه کشورها لازم‌الاجرا شود، وادار کردن همه کشورها به رعایت آنها بسیار دشوار است. عده‌ای از این کشورها از جمله برزیل، چین، آلمان، روسیه و سنگاپور به مبادلات مالی و غیرمالی با کره شمالی ادامه می‌دهند. همچنین برخی کشورها از جمله مصر، فرانسه، آلمان، اندونزی، ایرلند و مکزیک از کره شمالی مواد معدنی وارد می‌کنند و گروه دیگری از کشورها دارای روابط نظامی با دولت کره شمالی هستند.
البته تاثیر هیچ یک از این کشورها به اندازه چین نیست. دولت ترامپ منزوی کردن کره شمالی را جزو اولویت‌های خود قرار داده و به همین دلیل احتمال افزایش فشارها بر دولت کره شمالی بیشتر شده است. بسیاری از کشورها نگران این هستند که با رعایت نکردن مصوبات شورای امنیت، هدف تحریم‌های یکجانبه آمریکا قرار گیرند. اما تعداد زیاد کشورهایی که مایلند تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل را نادیده بگیرند و این واقعیت که بسیاری از آنها هم‌پیمان‌های نظامی آمریکا هستند نشان می‌دهد تحریم ابزاری مناسب برای اعمال فشار بر اقتصاد کره شمالی نیست.
با آنکه تقریبا تمامی اعضای سازمان ملل به‌طور زبانی از تحریم کره شمالی حمایت می‌کنند، اما تعداد کمی از آنها در عمل به وعده‌های خود پایبند هستند. در حال حاضر ۹۰ درصد صادرات کره شمالی شامل تحریم‌های سازمان ملل و آمریکاست، اما اقتصاد این کشور به حیات خود ادامه داده و در این حوزه چین نقشی حیاتی دارد. در سال‌های اخیر به رغم تحریم‌هایی که علیه کره شمالی اعمال شده اقتصاد این کشور رشد کرده است و در این زمینه بیشترین نقش را چین دارد. در واقع چین علاقه‌ای به پایبندی به برنامه تحریم‌ها ندارد، زیرا منافع این کشور با منافع آمریکا سازگار نیست.
برای مثال دولت چین بیش از آنکه نگران برنامه‌های هسته‌ای و موشکی کره شمالی باشد، نگران فروپاشی اقتصاد این کشور است زیرا اگر چنین اتفاقی رخ دهد میلیون‌ها نفر از جمعیت کره شمالی به چین پناه خواهند برد و نیز آمریکا بر میزان نیروهای خود در کره جنوبی خواهد افزود و هیچ یک از این دو رویداد باب میل پکن نیست. اکنون که ترامپ در مسیر جنگ تجاری با شرکای تجاری خود به ویژه چین در حرکت است، انگیزه پکن برای کمک به کره شمالی بیشتر شده است. در واقع شرایط کره شمالی و منطقه شرق آسیا اکنون با دو دهه قبل تفاوت‌های بزرگ دارد و به همین دلیل پیش‌بینی نتیجه مذاکرات آتی بین کره شمالی و آمریکا اصلا آسان نیست. اگر مذاکره انجام شود ترامپ نخستین رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد بود که دیدار چهره به چهره با رهبر کره شمالی داشته است.
نکته دیگری که کارشناسان سیاسی به آن اشاره کرده‌اند این است که کره شمالی اکنون نسبت به دو دهه پیش توانایی‌های نظامی بسیار بالاتری دارد و انگیزه این کشور برای پذیرش تقاضای آمریکا بسیار کمتر است. با توجه به تنش‌های پدید آمده بین آمریکا و چین، کره شمالی راحت‌تر می‌تواند تحریم‌های سازمان ملل را دور بزند. در واقع به باور تحلیلگران، اگر قرار است سیاست‌های دولت ترامپ برای اعمال فشار بر کره شمالی نتیجه‌بخش باشد، باید ابتدا ترتیبی داده شود تا چین به این تحریم‌ها پایبند باشد. اگر این موضوع تحقق نیابد فشارهای دولت آمریکا موثر نخواهد بود. بنابراین ترامپ قبل از آغاز مذاکرات باید ترتیبی دهد تا چین راه گریز کره شمالی از تحریم‌ها نباشد.
با آنکه ایده نشست ماه می بین ترامپ و رهبر کره شمالی قدمی امیدبخش به سمت ثبات در شبه‌جزیره کره است اما رفتار ترامپ قابل پیش‌بینی نیست و به همین دلیل اگر برخی زمینه‌ها فراهم نشود این دیدار رخ نخواهد داد. ماه آینده میلادی رهبر کره شمالی با رئیس‌جمهوری کره جنوبی دیدار خواهد کرد و به نظر می‌رسد روند امور بیش از آنکه در دست آمریکا باشد در دست کره شمالی و کره جنوبی است. هر دو کشور خواهان خروج نیروهای آمریکایی از شبه‌جزیره کره هستند و احتمالا بر واشنگتن فشار وارد می‌کنند تا این خروج تحقق یابد.
ارسال نظر