گوش بسته جمهوریخواهان
طبق قوانین آمریکا کنگره تا اندازهای میتواند بر توافق هستهای ایران نظارت داشته باشد و اگر ایران به آن پایبند نبود، تحریمهایی علیه این کشور اعمال کند. اما کاخ سفید میخواهد کنگره نظارت بیشتری بر این توافق داشته باشد طوری که آمریکا بتواند ایران را به خاطر فعالیتهایی که هرگز جزئی از توافق هستهای نبودهاند، تحریم کند. اگر کنگره این درخواست را نپذیرد، ترامپ از توافق هستهای خارج خواهد شد.دیپلماتهای اروپایی میگویند خطر تغییر قانون و افزایش نظارت کنگره این است که ایران این اقدام را نقض پیمان بینالمللی هستهای قلمداد خواهد کرد. یک دیپلمات اروپایی میگوید: «در کنگره دیدگاههای مختلفی وجود دارد. نگرانی ما این است که در فرآیند تغییر قانون، درخواست برای مذاکره یکجانبه بر سر توافق هستهای مطرح شود. در این حالت اگر ایران با درخواستها موافقت نکند کنترل امور از دست خارج خواهد شد.
تیمهای دیپلماتهای غربی که کشورشان با تداوم توافق هستهای موافق است طی چند ماه اخیر دهها نشست در کنگره آمریکا داشتهاند و تلاش کردهاند طرفهای آمریکایی را به حفظ توافق هستهای متقاعد کنند. مقامات اسرائیل و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نیز در نشستهای جداگانه با نمایندگان کنگره و مقامات دولت آمریکا دیدگاههای خود را درباره توافق هستهای بیان کردهاند.اسرائیلیها معتقدند توافق هستهای باید اصلاح شود یا از بین برود در حالی که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس میگویند باید از این توافق برای افزایش فشار بر ایران استفاده شود. از سوی دیگر کشورهای موافق این توافق میگویند تلاش برای از سر گرفتن مذاکرات سبب از میان رفتن این توافق بینالمللی خواهد شد و امنیت جهان را به خطر میاندازد.
توافق هستهای در ژوئیه سال ۲۰۱۵ از سوی ایران، روسیه، چین، آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلستان و اتحادیه اروپا امضا شد. از ماه اکتبر که ترامپ از تایید پایبندی ایران به توافق هستهای اجتناب کرد کنگره آمریکا در مرکز توجه دیپلماتها و ناظران سیاسی قرار گرفته است. ترامپ از کنگره خواسته طرحی برای اصلاح توافق هستهای ارائه کند در غیر این صورت از توافق یادشده خارج خواهد شد. قبل از ماه اکتبر دیپلماتها به آسانی نمیتوانستند دیدگاههای خود را درباره توافق هستهای به کاخ سفید برسانند. برای مثال در ماه سپتامبر هنگامی که ترزا می، نخستوزیر انگلستان در نیویورک با ترامپ دیدار کرد، نخستین موضوعی که مطرح شد توافق هستهای ایران بود. اما در پایان صحبتها، خانم می به این نتیجه رسید که ترامپ اساسا سخنان او را نمیشنیده است.
در این ملاقات ترامپ به ادای جملات کوتاه نظیر بدترین توافق تاریخ اکتفا کرده بود، بدون آنکه دلیلی برای اثبات دیدگاه خود مطرح کند. در مقابل، ترزا می تلاش کرده بر جزئیات تمرکز کرده و تاکید کند ایران به توافق هستهای پایبند بوده و انگلستان آماده است با آمریکا در حوزه افزایش فشار بر ایران در دیگر حوزههای مورد توجه آمریکا، همکاری کند.یک دیپلمات غربی میگوید: «جمهوریخواهان کنگره معتقدند رئیسجمهور از آنها خواسته است راهحلی پیدا کنند بنابراین باید به آنها کمک شود. در مقابل، دموکراتها میگویند به رئیسجمهور کمک نکنید ما نمیخواهیم در یک نزاع ملی شرکت کنیم.»نکته مهم این است که بسیاری از نمایندگان کنگره درک درستی از توافق هستهای و کارکرد آن ندارند در حالی که همگی تصور میکنند آن را میفهمند. شرایط کنونی سبب شده دیپلماتهای اروپایی از مذاکره خسته شوند. برای اروپاییها حفظ توافق هستهای اهمیت بالایی دارد. آنها معتقدند ایران به تعهدات خود در توافق هستهای پایبند بوده و شرکتهای اروپای مایلند به ایران بازگردند. دولتهای اروپایی شرکتهای این قاره را تشویق کردهاند به همکاری با ایران بپردازند.
ارسال نظر