دو مسیر پیش روی منانگاگوا

حکومت فاسد، برنامه مصادره زمین‌های کشاورزی که به کاهش شدید تولید محصولات کشاورزی منجر شد، گسترش ایدز، درگیر شدن در جنگ دوم کنگو، تحریم‌های آمریکا و سیاست‌های پولی اشتباه دولت موگابه، عوامل اصلی بحران اقتصادی در زیمبابوه بودند. او مخالفان خود را به شدت سرکوب می‌کرد و حاضر نبود از دیدگاه متخصصان استفاده کند.

در دوران ۳۷ ساله حاکمیت موگابه بر زیمبابوه او تلاش کرد از نیروهایی که مورد اعتمادش بودند استفاده کند و حضور آنها در قدرت سبب شد فساد گسترش پیدا کند. از آنجا که سیستم دموکراتیک بر کشور حاکم نبود، نیرویی برای مقابله با فساد و سیاست‌های اشتباه اقتصادی دولت وجود نداشت و روند اضمحلال اقتصاد ادامه پیدا کرد. نکته مهم این است که در سال‌های اخیر به رغم وضعیت بد اقتصادی، موگابه حاضر نبود راه‌حل‌های صحیح را برای خروج از بحران امتحان کند.

ورود زیمبابوه به جنگ دوم جمهوری کنگو و برخی عوامل دیگر سبب شد تحریم‌هایی از سوی اروپا و آمریکا علیه این کشور اعمال شود. این تحریم‌ها نیز در بدتر شدن وضعیت اقتصادی موثر بوده است.

از سوی دیگر، وام‌های نهادهای بین‌المللی و صندوق بین‌المللی پول در حوزه‌های ضروری استفاده نشده و نهادهای یاد شده تمایل نداشتند وام‌های جدید به این کشور اعطا کنند. حال به نظر می‌رسد شرایط آماده تغییر است لااقل یکی از مهم‌ترین موانع اصلاح اوضاع یعنی موگابه از سر راه برداشته شده است. منانگاگوا اکنون دو راه پیش رو دارد. راه اول به رونق اقتصاد زیمبابوه می‌انجامد البته موانع بزرگ در این راه وجود دارد. او باید با فساد ریشه‌دار در سطوح مختلف سیاسی و اقتصادی زیمبابوه مبارزه کند و ترتیبی دهد که سرمایه‌گذاران خارجی به حضور در این کشور تمایل پیدا کنند. همچنین بسیاری از مقررات باید حذف شود تا شرایط برای بهبود اوضاع آماده شود.

راه دوم همان راهی است که موگابه در چند دهه اخیر طی کرد. اما این راه به نتیجه مثبت نخواهد رسید و مردم زیمبابوه انتظار ندارند منانگاگوا در این مسیر حرکت کند. در واقع انتظار مردم این است که منانگاگوا اقتصاد زیمبابوه را که از کوه سقوط کرده به بالای کوه بازگرداند. او در این مسیر می‌تواند روی کمک متخصصان زیمبابوه‌ای که در خارج زندگی می‌کنند، حساب کند.

در این میان نهادهای بین‌المللی باید در این مسیر به منانگاگوا کمک کنند. او باید از وام‌ها برای ایجاد زیرساخت‌های لازم که در دهه‌های اخیر ویران شده استفاده کند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد زیمبابوه که می‌تواند زمینه رونق را برای مردم این کشور فراهم کند بخش گردشگری است. توسعه این بخش به وجود زیرساخت‌های مختلف نیاز دارد.

در مجموع اقتصاد زیمبابوه باید از نو ساخته شود و در تمامی زمینه‌ها به سرمایه‌گذاری نیاز است. اما ورود سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به شرایطی وابسته است. از پیش، چین در زیمبابوه سرمایه‌گذاری‌های عظیم کرده و انتظار می‌رود برنامه‌های اقتصادی چین در این کشور ادامه پیدا کند. اما اکنون باید از امکانات دیگر کشورها به‌ویژه اروپایی‌ها برای کمک استفاده شود.

اخبار مرتبط