«دنیایاقتصاد» ساختار و عملکرد اتاق بازرگانی مشترک آمریکا و آلمان را بررسی میکند
تجارت؛ فراتر از جنگها
پیشینه تاریخی روابط تجاری و بازرگانی بین آمریکا و آلمان به اواخر قرن نوزدهم بازمیگردد، با اینوجود در دوران جنگهای جهانی اول و دوم، روابط اقتصادی بین دو کشور دچار اختلال و محدودیت شد. پس از جنگجهانی دوم و بهویژه در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، روابط اقتصادی و تجاری آمریکا و آلمان غربی بهسرعت احیا شد و گسترش یافت، بهطوریکه آلمان به یکی از بزرگترین شرکای تجاری آمریکا در اروپا تبدیل شد. در دوران جنگ سرد نیز همکاریهای اقتصادی و تجاری بین دو طرف بهعنوان بخشی از روابط سیاسی و امنیتی آنها در چارچوب ناتو مطرح بود. پس از وحدت آلمان در دهه۱۹۹۰، حجم روابط تجاری و اقتصادی دو کشور بیش از پیش گسترش یافت و آلمان به یکی از بزرگترین شرکای اقتصادی آمریکا در جهان تبدیل شد. امروزه نیز آمریکا و آلمان دو شریک تجاری و سرمایهگذاری مهم یکدیگر بهشمار میآیند و تلاشهای اتاق بازرگانی آمریکا در آلمان بر تقویت این روابط متمرکز است.
در سال۲۰۲۱ میلادی، حجم تجارت این دو کشور، بیش از ۲۰۰میلیارد دلار بوده که از این میزان بیش از ۱۳۸میلیارد دلار کالا از آلمان به آمریکا و بیش از ۶۴میلیارد دلار از آمریکا به آلمان صادر شدهاست. عمده مبادلات بازرگانی دو کشور شامل کالاهای الکترونیک، مواد شیمیایی، حملونقل و سوخت بودهاست. بیش از ۶درصد از کل واردات و ۸.۸درصد از کل صادرات آلمان در همکاری با آمریکا انجامگرفته و در طرف مقابل، نزدیک به ۴.۷درصد واردات و ۳.۷درصد صادرات آمریکا نیز حاصل فعالیتهای بازرگانی با آلمان بودهاست. میانگین تعرفه واردات آلمان از آمریکابرابر با ۱.۶۵درصد و میانگین مالیات گمرکی واردات آمریکا از آلمان نیز برابر با ۱.۵۱درصد بودهاست.
اتاق بازرگانی آمریکا و آلمان نقش بسیار مهمی در توسعه روابط بازرگانی بین دو کشور دارد. این اتاق بازرگانی بهعنوان یک سازمان تجاری مستقل و معتبر، وظیفه تسهیل و ترویج تجارت و سرمایهگذاری بین دو کشور را بر عهده دارد و بهصورت فعال در ایجاد فرصتهای تجاری و ایجاد ارتباطات میان کسبوکارها و نهادهای دولتی این دو کشور مشارکت دارد.
بیش از یک قرن تجربه
اتاق بازرگانی آمریکا و آلمان (AmCham Germany) در ابتدای قرن بیستم و در سال۱۹۰۳ تاسیس شد. این سازمان بهعنوان اولین اتاق بازرگانی آمریکایی در آلمان، در شهر برلین پایهگذاری شد. موسسان اصلی AmCham Germany چند تاجر و بازرگان آمریکایی مقیم آلمان بودند که بهمنظور حمایت از منافع تجاری و اقتصادی شرکتهای آمریکایی فعال در آلمان، این اتاق بازرگانی را بنیان گذاشتند. از جمله افراد کلیدی در تاسیس این سازمان میتوان به ویلیام مولتونمارکز، یکی از تجار برجسته آمریکایی مقیم برلین، جیمز هیل، بنیانگذار شرکت راهآهن بزرگ آمریکایی «گرت نورترن» و آلبرت باون یک بازرگان آمریکایی-آلمانی که در صنعت تولید ماشینآلات فعالیت داشت، اشاره کرد. از ابتدای تشکیل تا به امروز، AmCham Germany بهعنوان پلی بین جامعه کسبوکار آمریکا و آلمان عمل کرده و نقش مهمی در تسهیل مناسبات اقتصادی و تجاری بین دو کشور ایفا کردهاست. این سازمان، به مرور زمان به یکی از بزرگترین و تاثیرگذارترین اتاقهای بازرگانی آمریکایی در سطح جهان تبدیل شدهاست.
مدل فعالیت اتاق
فعالیت اتاق بازرگانی در کشور آمریکا مبتنی بر مدل آنگلوساکسون است. مدل آنگلوساکسون، شیوهای مبتنی بر عضویت داوطلبانه و بدون قانون برای اتاق بازرگانی است. در این شیوه، وظیفه عمومی برای اتاق بازرگانی تعریف نشدهاست و هیچ حکم قانونی نیز مبنیبر پرداخت اجباری دولت برای حمایت از آن وجود ندارد. درواقع اتاق بهعنوان شخص حقوقی و برابر با دیگر انجمنها و اتحادیهها، ثبت میشود، لذا میتوان اتاق با مدل آنگلوساکسون را، یک سازمان غیرانتفاعی تحتقوانین خصوصی دانست که بهدنبال حفاظت از منافع کارآفرینان، بر اساس عضویت داوطلبانه است.
این مدل تحتعناوین مدل آنگلوساکسون، انگلیسی- آمریکایی یا قوانین خصوصی شناخته میشود و ابتدا در مستعمرات انگلیس در سراسر جهان شکلگرفت. شیوه فعالیت آنگلوساکسون، نخستینبار توسط کارآفرینان مهاجر به آمریکایشمالی مورداستفاده قرارگرفت و اولین اتاق از این نوع در آمریکایشمالی، در سال۱۷۹۸ و در شهر نیویورک راهاندازی شد. امروزه این مدل در بیشتر کشورهای انگلیسی زبان مانند ایالاتمتحده، بریتانیا و استرالیا دیده میشود. محدودیت درآمدهای ناشی از حقعضویت و نیاز به جستوجو برای ارائه خدمات جدید، از مشکلات این شیوه عملکرد است. لازم به ذکر است؛ گرچه این اتاقها تحتقوانین و قواعد بخشخصوصی اداره میشوند، اما نباید با قوانین فدرال و ایالتی تناقض داشته باشند. تنها محدودیتی که کارفرمایان در مدل آنگلوساکسون دارند این است که در زمان مشخص مالیات خود را پرداخت کنند.
از سوی دیگر شیوه فعالیت و مدیریت اتاقهای بازرگانی و صنعت آلمان، مبتنی بر مدلی بهنام مدل قارهای یا کانتیننتال است. این مدل تحتقوانین ملی و برپایه صیانت از منافع عمومی و همچنین توجه به منافع کارفرمایان ایجاد میشود. تفاوت این نوع فعالیت با مدل دولتی، در برگزاری انتخابات برای تعیین بدنه اجرایی اتاق از جمله رئیس، دبیر و... است. البته انتخاب مسوولان اتاق، در حضور مقامات دولتی و با نظارت آنها انجام میگیرد اما به هر حال اعضای اتاق، خود بهطور مستقیم، هیات اجرایی اتاق را انتخاب میکنند. برخلاف مدل عمومی، در مدل قارهای، اتاق تا حدودی از استقلال برخوردار است و حق انتخاب هیاترئیسه خود را دارد اما در عینحال تاثیر دولت بر فعالیتهای اتاق، عامل تعیینکنندهای است.
در این شیوه، اتاق بهعنوان مشاور دولت در اموری که بر تجارت و صنعت تاثیر میگذارد، عمل میکند و در اتخاذ سیاستهای کارآ، بسیار موثر است. اتاقهای قارهای، مانند اتاقهای آلمان، در استانداردسازی و ارائه اطلاعات اقتصادی و کمکهای فنی، به دولت یاری میرسانند.
از آنجا که اتاق بازرگانی و صنعت آمریکا و آلمان، بهعنوان یک سازمان غیرانتفاعی شیوه فعالیت آن به مدل آنگلوساکسون نزدیکتر است، با اینوجود با توجه به اینکه اتاق آمریکا و آلمان، در مرزهای سرزمینی آلمان شروع به فعالیت کرده و با توجه به دو ملیتیبودن ساختار اتاق، قوانین عمومی کشور آلمان بر فعالیت اتاق بیتاثیر نخواهد بود.
عضویت و ساختار
عضویت در اتاق بازرگانی آمریکا در آلمان (AmCham Germany) یک فرآیند سازمانیافته و دقیق دارد که شامل چند مرحله است. ابتدا متقاضیان باید فرم عضویت موجود در وبسایت رسمی را پر کنند که شامل اطلاعات پایهای در مورد شرکت یا فرد متقاضی است، سپس مدارک موردنیاز مانند مدارک ثبت شرکت یا رزومه ارسال میشود، پس از بررسی و تایید درخواست توسط کمیته عضویت، اطلاعیه عضویت برای متقاضی ارسال میشود و در نهایت، پرداخت هزینه عضویت سالانه انجام میشود. این هزینه بسته به نوع عضویت و اندازه شرکت متفاوت است. مزایای عضویت در AmCham Germany بسیار گسترده و متنوع است. اعضا به شبکهای وسیع از شرکتها و افراد حرفهای در دو کشور آلمان و آمریکا دسترسی دارند که از طریق رویدادها، سمینارها و نشستهای مختلف میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این عضویت همچنین دسترسی به منابع اطلاعاتی و گزارشهای تحقیقاتی شامل تحلیلهای بازار، گزارشهای اقتصادی و دادههای تجاری را فراهم میکند. خدمات مشاورهای در زمینههای مختلف کسبوکار، از جمله مسائل قانونی، مالی و بازاریابی نیز به اعضا ارائه میشود تا در مواجهه با چالشهای مختلف کسبوکار حمایت شوند. علاوهبر این، برنامههای آموزشی و کارگاههای توسعه حرفهای توسط متخصصان برجسته برگزار میشود که به اعضا کمک میکند تا مهارتهای خود را ارتقا دهند. حضور در رویدادها و نشستهای اختصاصی نیز فرصتهای بینظیری برای یادگیری و تبادلنظر با دیگر افراد حرفهای فراهم میکند.
ساختار AmCham Germany بهگونهای طراحی شدهاست که کارآمدی و اثرگذاری بالایی در حمایت از اعضا و توسعه روابط تجاری بین آلمان و آمریکا داشتهباشد. هیاتمدیره از مدیران ارشد شرکتهای عضو تشکیل شده و مسوول تصمیمگیریهای استراتژیک و نظارت بر فعالیتهای کلی است. کمیتهها و کارگروههای مختلفی نیز با تمرکز بر موضوعات خاص مانند تجارت، قانونگذاری، فناوری و محیطزیست فعالیت میکنند. علاوهبر این، دفاتر منطقهای در شهرهای مختلف آلمان خدمات محلی ارائه میدهند و تیمی از کارکنان حرفهای و مجرب مسوول اجرای برنامهها، ارائه خدمات به اعضا و مدیریت فعالیتهای روزانه هستند. این ساختار منظم و کارآمد به AmCham Germany امکان میدهد تا بهعنوان پلی بین جوامع تجاری آلمان و آمریکا عمل کند و به اعضا در دستیابی به اهداف تجاری و توسعه کسبوکارهایشان کمک کند. با این ساختار، AmCham Germany به یکی از مهمترین نهادهای تجاری بینالمللی تبدیل شده که نقش کلیدی در تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور ایفا میکند.
کارکردها و عملکرد
اتاق بازرگانی آمریکا در آلمان (AmCham Germany) نقش مهمی در تقویت روابط تجاری و اقتصادی بین آلمان و آمریکا ایفا میکند. این اتاق با حمایت از منافع شرکتهای آمریکایی و آلمانی در مقابل دولتها و نهادهای بینالمللی، به بهبود شرایط تجاری و اقتصادی بین دو کشور کمک میکند.AmCham Germany با ارائه خدمات مشاورهای در زمینههای مختلف کسبوکار، برگزاری رویدادها و سمینارهای آموزشی و انتشار گزارشها و تحلیلهای اقتصادی، به اعضا در دستیابی به اهداف تجاریشان یاری میرساند. این اتاق بازرگانی همچنین بستر مناسبی برای شبکهسازی و ارتباطات حرفهای ایجاد میکند، بهطوری که اعضا میتوانند از طریق رویدادها و نشستهای مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و همکاریهای جدیدی را شکل دهند. علاوهبر این، AmCham Germany در مسائل مرتبط با سیاستهای تجاری و قوانین و مقررات اقتصادی فعالانه مشارکت دارد و تلاش میکند تا شرایط مناسبتری برای تجارت بین دو کشور فراهم کند. ساختار منظم و کارآمد این اتاق بازرگانی به آن امکان میدهد تا بهعنوان پلی بین جوامع تجاری آلمان و آمریکا عمل کرده و به تقویت روابط اقتصادی بین دو کشور کمک کند. از دیگر عملکردهای مهم AmCham Germany میتوان به تسهیل ورود شرکتهای جدید به بازارهای آلمان و آمریکا، ارائه برنامههای توسعه حرفهای و ایجاد فرصتهای تحقیق و توسعه مشترک اشاره کرد که همگی به رشد و نوآوری در حوزههای مختلف اقتصادی منجر میشوند.
زندگینامه رئیس اتاق
سیمون منه، مدیر آلمانی و رئیس اتاق بازرگانی آمریکا و آلمان است. او عضو هیات نظارتی در شرکتهای مختلف از جمله هنکل، دویچهپست، جانسون کنترلز اینترنشنال و راسل رینولدز است. سیمون منه، در سال۱۹۸۷ در بخش حسابرسی شرکت ITT Corporation شروع بهکار کرد و در سال۱۹۸۹ به شرکت هواپیمایی لوفتهانزا بهعنوان حسابرس منتقل شد. از سال۱۹۹۲ او بهعنوان رئیس بخش حسابداری برای منطقه غربآفریقا منصوب شد. بعدها، بهعنوان مدیرعامل یکی از زیرشرکتهای لوفتهانزا، مسوولیت فناوری اطلاعات، خدمات کاربران و حسابداری عملکرد بخش هواپیمایی مسافری این شرکت را برعهده داشت. از سال۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ او مسوولیت اداره تجاری و منابع انسانی این شرکت و از سال۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ مسوول بخش مالی و حسابداری در لوفتهانزا تکنیک را برعهده داشت. وی در سال۲۰۱۲ به سمت مدیر مالی ارشد دویچه لوفتهانزا منصوب شد و به این ترتیب، اولین زن مدیر مالی ارشد این گروه شد. منه از بهار ۲۰۲۱، عضو حزب سبز آلمان است و از ۲۵ ژوئن ۲۰۲۱، ریاست اتاق بازرگانی آمریکا در آلمان (AmCham Germany) را برعهده دارد.