کشتیهای کانتینری خالی در بنادر آسیایی پهلو گرفتهاند
تابستان کمرونق حملونقل دریایی
بهنظر تابستان امسال، فصل کمرونق حملونقل دریایی از آسیا به اروپا و فراتر از آن بوده و امیدها برای فصلی که بهطور سنتی پررونق است و سفارشها وارد میشوند، درحال محوشدن است. براساس گزارشی از خبرگزاری سیانبیسی، با توجه به اینکه شرکتهای تولیدکننده کالاهایی چون پوشاک و لوازم الکترونیکی با مازاد موجودی مواجه هستند، تقاضای کمتری برای ارسال محصولات وجود دارد. این شرایط بهمعنای آن است که کشتیهای باری «خالی» در بنادر ایستادهاند، یا سفارشهای آنها لغو شدهاند. شرکت اماسسی(MSC)، شرکت کشتیرانی مدیترانه که بزرگترین شرکت کانتینری جهان است، هفته گذشته، سفر کشتی ۳۶۶ متری خود موسوم به اماسسی دلیا از آسیا به شمال اروپا را به دلیل «کاهش تقاضا» لغو کردهاست.
این کشتی بزرگ، قابلیت حمل ۱۴هزار کانتینر ۲۰فوتی را دارد. مقامات این شرکت کشتیرانی در این مورد گفتهاند که تلاش برای تدوین یک طرح اضطراری با خدمات جایگزین در جریان است. این شرکت همچنین در اواخر جولای، حرکت کشتی باری دیگر خود بهنام اماسسی توپاز را هم لغو کردهاست. سان ماندرز، از مقامات شرکت حملونقل فلکسپورت، در مورد شرایط جدید حملونقل گفته است که شرکتهای حملونقل، ظرفیت خود را مدیریت خواهند کرد که این امر بهمعنای توقف کشتیهاست. بهعنوان مثال، کشتیهای تجاری در اطراف بنادر سنگاپور پارکشدهاند و در انتظار رسیدن روزهای بهتر بهسر میبرند. براساس این گزارش، لغو سفرها توسط شرکتهای حملونقل درحالی رخ میدهد که درآمدهای شرکتهای کشتیرانی بزرگ با افت ناگهانی مواجه شدهاست.
اخیرا شرکت حملونقل سیامای سیجیام اعلام کرده است که درآمد قبل از بهره، مالیات و استهلاک در سهماهه دوم نسبت به مدت مشابه سالگذشته ۷۳درصد کاهش یافته و به ۶/ ۲میلیارد دلار رسیده است. درآمد ناخالص شرکت حملونقل هاپاگ لوید نیز در نیمه اول سالجاری، نسبت به ۹/ ۱۰میلیارد دلار در مدت مشابه سالقبل به ۸/ ۳میلیارد دلار کاهش یافتهاست. همچنین، شرکت حملونقل دریایی مرسک گزارش دادهاست که سود ناخالص سهماهه دوم آن به ۹۱/ ۲میلیارد دلار کاهش یافتهاست که بسیار کمتر از رکورد ۳/ ۱۰میلیارد دلاری برای مدت مشابه در سال۲۰۲۲ محسوب میشود.
ظرفیت بیشتر
به گفته ماندرز، ظرفیت زیادی برای حملونقل دریایی بهخصوص حملونقل از مسیرهای اقیانوسی در ماههای آینده ایجاد خواهد شد و همین امر، نرخها را بهشدت تحتفشار نگهمیدارد. به گفته شرکت سرمایهگذاری آمریکایی برنشتاین، شرکتهای حملونقل پس از همهگیری کووید-۱۹، تعداد زیادی کشتی سفارش دادند که برای آنها مقدار زیادی پول به ارمغان آورد؛ ولی افزودن صدهاهزار کانتیتر توسط بزرگترین خطوط کشتیرانی احتمالا مانع از رشد پایدار نرخها در کوتاهمدت تا میانمدت خواهدشد. به گفته یکی از تحلیلگران ارشد حملونقل در شورای دریایی بینالملل و بالتیک (BIMCO)، نرخ حملونقل از خاور دور به شمال اروپا از یکسال پیش تاکنون تحتفشار قابلتوجهی بودهاست. نرخ کانتینرهای حملونقل در دوره سهماهه مارس تا مه، در مقایسه با دوره مشابه در سال۲۰۲۲، تقریبا ۹۰درصد کاهش یافته و این درحالی است که مسوولان شرکتهای کشتیرانی نتوانستهاند یا نمیخواهند ظرفیت کشتیها را بر حسب تقاضای واقعی تنظیم کنند.
مازاد موجودیها
براساس این گزارش، فلکسپورت مرتبا از مشتریان خود در مورد موجودی کالاهای در انبار پرسوجو میکند. در ماه مارس، ۶۲درصد از مشتریان موجودی انبارهایشان را خیلی زیاد اعلام کردند. در ماه مه، این عدد به حدود ۴۰درصد کاهش یافت، اما در ماه ژوئیه، همچنان کمی بیش از ۴۰درصد بودهاست؛ بنابراین نکته مهم این است که سطوح بالای موجودی، واردات کالاها را نسبتا متعادل نگه میدارد. براساس گزارش فلکسپورت، صنایع الکترونیک، فناوریهای پیشرفته و پوشاک دارای موجودی بیش از حد هستند، درحالیکه موجودی شرکتهای مبلمان، مناسب گزارش شدهاست. به گفته سان ماندرز، مدیر ارشد تحقیقات کانتینری در موسسه تحقیقی Drewry، حملونقلهای لغو شده چندین سالاست که رایج شده و بازار حملونقل کانتینری با کاهش تقاضا مواجه است. مازاد موجودی، همراه با فروش ضعیف؛ در واقع بخشی از دلایل افت بازار حملونقل کانتینری بودهاست. براساس اطلاعات شرکت سرمایهگذاری آمریکایی برنشتاین، خردهفروشان آمریکایی در ماه مه ۷۷۸میلیارد دلار موجودی انبار داشتهاندکه بالاترین سطح از سال۲۰۱۹ محسوب میشود.
روند بلندمدت
درحالیکه ظرفیت مازاد به این معنی است که خردهفروشانی که کالاها را از آسیا به اروپا منتقل میکنند، میتوانند درحالحاضر معامله خوبی بر روی نرخهای حملونقل داشته باشند، اما مدیریت زنجیره تامین پیچیدهتر میشود زیرا نسبت به گذشته تامین منابع خردهفروشان از مکانهای آسیایی بسیار بیشتری صورت میگیرد. از طرف دیگر، باتوجه به اینکه مصرفکننده، توقع دارد ظرف یک روز محصول موردنظر خود را دریافت کند، خردهفروشان باید مکانهایی نزدیکتر به مصرفکننده را در اختیار داشته باشند. ماندرز معتقد است که حجم حملونقل اقیانوسی در بلندمدت افزایش خواهد یافت، درحالیکه به دلیل زنجیره تامین برنامهریزی شده بهتر، حملونقل هوایی کاهش مییابد. به گفته او، مشتریان به سه دلیل عمده، اجناس را بهصورت هوایی ارسال میکنند؛ اولین دلیل این است که اجناس قیمت بالایی دارند یا اینکه فاسدشدنی هستند، یا با افزایش تقاضا مواجه هستند.
در دسته چهارم هم کسانی هستند که برنامهریزیها را خراب میکنند. برای سه مورد اول، هوا عامل مهمی است. برای چهارمین مورد، اگر برنامهریزی بهتری صورت گیرد، ممکن است بتوان محمولهها را تفکیک کرد و بخشی از حملونقل هوایی را از طریق اقیانوس انجام داد. تازهترین بررسیهای سازمان تجارتجهانی نیز نشان میدهد که حجم تجارت کالا در سهماهه اول ۲۰۲۳ نسبت به سالقبل یکدرصد و نسبت به سهماهه قبل ۳/ ۰درصد کاهش داشتهاست. از منظر این نهاد بینالمللی، عواملی از جمله قیمت مواد غذایی و انرژی مرتبط با جنگ در اوکراین و سیاست پولی انقباضی با هدف مبارزه با تورم در اقتصادهای پیشرفته در این کاهش نقش داشتهاند. تقاضای جهانی برای واردات کالاها همچنان ضعیف است، چراکه رشد اقتصادی کند در اقتصادهای پیشرو از جمله اتحادیه اروپا و چین، کاهش یافتهاست. نتایج فعلی ضعیفتر از آخرین پیشبینی سازمان تجارتجهانی است که در ۵ آوریل منتشر شد و رشد ۷/ ۱درصدی را برای تجارت کالا در ۲۰۲۳ پیشبینی میکرد.