پارلمان بخش‌خصوصی برای افزایش دانش عمومی و تخصصی تجاری چه اقداماتی انجام می‌دهد؟
نقش اتاق در ارتقای مهارت تجار
اتاق‌ها در دوره‌های آموزشی خود که گاهی با همکاری اتاق‌های مشترک با بهره‌گیری از روش آموزش بر مبنای شایستگی و حضور اساتید ملی و بین‌المللی است، تلاش می‌کنند نقشی سازنده در نزدیک‌کردن فضای کسب‌وکارها با فضای آموزشی داشته باشند.
اتاق‌های بازرگانی با توجه به جایگاهی که در بین فعالان اقتصادی و بخش‌خصوصی دارند، می‌توانند آگاهی تجار را در مسیر تجارت و توسعه کسب‌وکار افزایش دهند، از این‌رو این نهادها، آموزش‌های موردنیاز در فضای کسب‌وکار را به‌صورت دوره‌های کارآمد به اعضای خود ارائه می‌کنند. ایجاد مراکز متمرکز و سازمان‌یافته آموزش و توسعه منابع انسانی در حوزه‌های مختلف اقتصادی و بازرگانی می‌تواند در این امر موثر واقع شود. وظیفه آموزش در اتاق‌های بازرگانی را می‌توان به‌عنوان مسوولیت اجتماعی این نهاد نیز تعبیر کرد. برای مثال، اتاق خرمشهر به دلیل وجود مشکلات معیشتی مردم در این شهرستان، اقدام به بر‌گزاری کلاس‌های آموزشی به‌صورت رایگان می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این اقدام تنها به اتاق بازرگانی خرمشهر محدود نمی‌شود و بقیه اتاق‌های بازرگانی نیز هزینه‌های اندکی برای دوره‌های آموزشی خود دریافت می‌کنند تا حتی اقشار فرودست در جامعه نیز بتوانند با استفاده از این دوره‌ها، مهارت‌های لازم برای ورود به بازارها را کسب کنند.
دنیای پر از راز و پیچ در پیچ بازار تولید، خدمات و بازرگانی در سال‌های اخیر در تب و تاب تغییر و تحولی برای رسیدن به بهره‌وری بیشتر است. اتاق نیز با این اقدام توانسته گامی در راستای توانمندسازی فعالان اقتصادی جدید بردارد. یونسکو نیز چندین سال‌قبل اعلام کرده بود که سرمایه‌گذاری بر آموزش همگام با ارتقای بهره‌وری مهارتی و برنامه‌ریزی سازمانی، به‌معنای محرومیت از فقر و توسعه است، بنابراین اتاق‌ها نیز بر برنامه‌ریزی و آموزش‌های کارآفرینی که یکی از مهم‌ترین و گسترده‌ترین فعالیت‌های سازمان‌ها و وظیفه اجتماعی آنها نیز هست، تاکید بسیاری دارند. نداشتن برنامه‌ای منسجم به‌منظور ارتقای مهارت‌ها برای ورود به بازار کار و تاسیس شرکت‌های تجاری در تولید ایده‌های نو و عملی‌کردن آنها، به‌معنای عدم‌تضمین بقای سازمان‌ها در ابتکار، خلاقیت و کارآفرینی در آیندهای نه‌چندان دور است. برخی از دوره‌ها در اتاق‌های بازرگانی اجباری و برخی دیگر از این دوره‌ها به‌صورت اختیاری و برای عموم است. دوره‌های اجباری اتاق دوره‌هایی هستند که برای افراد متقاضی کارت بازرگانی به‌صورت اجباری با هزینه اندک برگزار می‌شود. دوره‌های عمومی نیز با توجه به نیازسنجی استان‌ها برنامه‌ریزی شده‌است. مجید پورکائد، عضو هیات‌نمایندگان اتاق آبادان اظهار می‌کند: اتاق آبادان اقدامات بسیاری انجام داده و ما به‌خصوص در زمینه کشاورزی، برای فعالان این بخش دوره‌های آموزشی متعددی برگزار کردهایم. وی در ادامه اظهار می‌کند: این مساله از آنجا اهمیت دارد که در آبادان و خرمشهر صنعت نخیلات و شیلات، بخش بزرگی از اقتصاد را در اختیار دارد. اتاق آبادان در این راستا، چندین پروژه آموزش را در نظر دارد. یکی از این پروژه‌ها، رشد و پرورش نوعی ماهی خاص است که تنها در بوشهر پرورش داده می‌شود و حالا در اتاق آبادان نیز آموزش‌های لازم برای پرورش این ماهی داده‌شده و گام‌های آغازین برای برداشت این ماهی در اتاق آبادان نیز برداشته شده‌است. یکی دیگر از این پروژه‌های آموزشی که در آبادان اهمیت زیادی دارد بحث نخیلات است. ما در زمینه نخیلات، شاهد بخش زیادی از تولید و صادرات کشور و استان هستیم و پس از بندر‌عباس، یکی از استان‌های شاخص در نخیلات محسوب می‌شویم و تحقیقات و پژوهش‌های زیادی نیز در همین بخش انجام داده‌ایم. پورکائد همچنین یادآوری می‌کند: در هر زمینه که بازار صادرات خوبی داشتیم، در همان بخش کار کردهایم و دوره‌های آموزشی متعددی برای کشاورزان منطقه اختصاص داده‌ایم تا این برنامه‌ها اجرایی شود. او به نقش صنایع‌دستی این شهرستان گریزی می‌زند و بیان می‌کند: یکی دیگر از این برنامه‌های آموزشی ما در راستای توسعه فرهنگ صنایع‌دستی و گردشگری بوده است. آبادان در تولیدات صنایع‌دستی و جاذبه‌های توریستی، پتانسیل‌های بالایی دارد و ما هم برای تقویت این توانمندی، کلاس‌های متفاوتی برای فعالان این بخش برگزار کردهایم؛ برای تسریع روند عرضه محصولات در بازار نیز نمایشگاه‌های محلی در شهرستان آبادان برگزار کردیم و هدف اصلی ما از این اقدام ارزش‌گذاری و زنده نگاه‌داشتن صنایع در استان بود.
زهرا غلامی که مسوول بر‌گزاری دوره‌های آموزشی در اتاق بازرگانی اراک است نیز تصریح می‌کند: اتاق اراک برنامه‌های آموزشی مناسبی دارد؛ دوره‌های گمرک و صادرات در اتاق مرتب برگزار می‌شود و حتی مدیرکل صمت و رئیس گمرک در استان نیز با ما همکاری می‌کنند. او می‌گوید: این کلاس‌ها عمدتا در زمینه تجارت و بازرگانی است که البته ما به دلیل شرایط کرونایی، آنها را آنلاین برگزار می‌کردیم و پس از آن‌هم دیدیم این شیوه، شیوه سریع‌تری است و به همین دلیل آن را ادامه دادیم و در حال‌حاضر حدود یا بیش از ۹۰درصد کلاس‌های اتاق اراک به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود.
امیر‌مسعود فاتحی، عضو هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی ارومیه، بیان می‌کند: آموزش یکی از مسوولیت‌های اصلی اتاق است که به‌صورت دوره‌ها و وبینارها در واحد آموزش اتاق ارومیه انجام می‌شود. برخی از این دوره‌ها در اتاق اجباری و برای متقاضیان کارت بازرگانی است و برخی دیگر نیز تقریبا رایگان هستند. اتاق ارومیه بیشتر در حوزه توانمندی فعالان در امور گمرک و واردات و صادرات دوره‌های آموزشی برگزار می‌کند. او می‌افزاید: دوره‌های آموزشی تا زمانی در اتاق برقرار است که استقبال‌کننده داشته باشد. دوره‌هایی که با استقبال روبه‌رو می‌شوند ادامه می‌یابد و دوره‌هایی که از آنها استقبال نشود، تعطیل می‌شود.
خورشید گزدرازی، رئیس اتاق بوشهر نیز توضیح می‌دهد: با توجه به ظرفیت‌های استان، هر سال گزارشی از اعضای اتاق در راستای نیازهای آنها می‌گیریم و دوره‌هایی که پیشنهادهای بیشتری داشته و متقاضیان بیشتری هم خواهد داشت و بیشتر مورداستقبال قرار می‌گیرد را برگزار می‌کنیم. هر سال‌حدودا بین ۴۰ تا ۵۰ دوره آموزشی در اتاق بوشهر برگزار می‌شود. این دوره‌ها، هم آنلاین و هم حضوری هستند. البته دوره‌های آنلاین تا قبل از قطعی اینترنت برگزار می‌شد اما پس از آن بیشتر دوره‌های آموزشی به‌صورت حضوری برگزار می‌شوند. ما در اتاق ایران جزو اتاق‌های برتر شناخته شده‌ایم و دوره‌های مربوط به نیازهای استان را برگزار کردهایم. یکی از دوره‌هایی که در حال‌حاضر در حال بر‌گزاری آن هستیم و قرار است پس از آنها آزمون برگزار شده و کارت کار‌گزاری گمرکی نیز برای آن صادر شود، در حوزه‌ای است که برای استان سود ۶۵ تا ۷۵درصدی دارد. همچنین در راستای مباحثی که در حوزه‌های حقوقی، امور قراردادها، تامین‌اجتماعی و مالیاتی مطرح است، دوره‌هایی با استادهای مجرب برگزار می‌شوند. این دوره‌ها مورداستقبال قرار می‌گیرند و در تقویم پیشنهادی و اجرایی ما نیز قرار دارد. درخصوص نخیلات ما مشکلات زیادی داریم زیرا نگهداری از نخل‌ها مشکلاتی دارد، از این‌رو دوره‌هایی در این رابطه نیز برگزار می‌شود. او افزود: تشکل‌های استان نیز با توجه به ظرفیت‌های استان در این بخش فعال هستند. ما در اتاق استان با انجمن خرما و آبزیان و اتحادیه میوه‌و‌تره‌بار برنامه‌هایی داشتیم و دوره‌هایی با آنها برگزار کردیم. این دوره‌ها با همراهی نیروهای جوان که علمی هستند، برگزار می‌شود. البته نگاه سنتی در استان گاهی مانع اساسی بر‌گزاری این دوره‌هاست و تجار قدیمی‌تر استقبال زیادی از دوره‌های آموزشی نمی‌کنند. به هر حال ما با توجه به ظرفیت‌های استان دوره‌های مهم را بر‌گزاری می‌کنیم.
گزدرازی اظهار کرد: خود تامین‌اجتماعی هم به‌عنوان یکی از برگزارکننده‌ها پیشنهاد داده است که دوره‌هایی با همکاری اتاق و مرتبط با مشکلات تامین‌اجتماعی و مقررات برگزار شود.
وی در ادامه بیان می‌کند: هر چند روند کنونی، هنوز تا نقطه مطلوب فاصله دارد، اما با حضور اعضا این مهم در حال انجام‌شدن است و به هرحال یکی از وظایف اصلی اتاق که آموزش و اطلاع‌رسانی است که تلاش کردیم آن را انجام دهیم.
سید‌مصطفی موسوی، عضو هیات‌نمایندگان اتاق خرمشهر نیز می‌گوید: حوزه تجارت و بازاریابی در بحث تجارت، معاملات تجاری و مذاکره در مذاکرات تجاری و کار‌گزاری گمرکی، ثبت‌سفارش و در قسمت حقوقی و محوطه عقد قراردادهای تجاری از جمله دوره‌های آموزشی اتاق خرمشهر هستند که بازرگانان کم و بیش از آنها استقبال می‌کنند. البته دغدغه اصلی اتاق خرمشهر بالا‌بردن مهارت تجارت اعضا از طریق این دوره‌هاست و از این‌رو بیشتر خدمات آموزشی نیز رایگان است.
او می‌افزاید: خرمشهر، منطقه محروم است؛ ما در بحث مسوولیت‌های اجتماعی وظیفه داشتیم خدمات را به‌صورت رایگان ارائه دهیم. قیمت برخی کلاس‌ها تنها ۲۰هزار‌تومان است و هدف از دریافت همین مبلغ هم این است که ثبت‌نام‌کننده پایبند به شرکت در آن کلاس‌ها باشد.
به گفته موسوی، هزینه‌های آموزشی در مکان‌های محروم بیشتر است و ما از اتاق ایران انتظار داریم به ما کمک کند. متاسفانه تامین‌اعتبار کمی سخت شده‌است و ما به کمک بازرگانان نیز در این زمینه نیاز داریم.
جمال‌رازقی، رئیس اتاق شیراز نیز بیان می‌کند: در استان فارس دوره‌های آموزش متعددی برگزار می‌شود و بسیار نیز استقبال می‌شود؛ زیرا این دوره‌ها بسیار کاربردی‌اند. در بخش‌های بازرگانی، صادرات و تشکلی اقدامات خوبی انجام‌شده، در زمینه بازاریابی الکترونیک که حوزه جدیدی است دوره آموزشی داریم. او همچنین عنوان می‌کند: هزینه دوره‌ها در اتاق بستگی به کیفیت دوره دارد اما مبلغ بسیار اندکی گرفته می‌شود زیرا هدف اصلی این اقدام کسب سود نیست.
مهدی رحیمی، عضو هیات‌رئیسه اتاق اهواز نیز اظهار می‌کند: یکی از وظایف اصلی اتاق بر‌گزاری همایش و سمینار‌های آموزشی است. اتاق اهواز در سال‌گذشته رتبه برتر را در این زمینه داشت.
مرکز متولی اتاق ایران فعالیت‌های اتاق‌ها را بررسی می‌کند و در ۶ سال‌گذشته اتاق اهواز جزو بهترین اتاق‌ها در این زمینه بوده است. ما دوره‌های عمومی شناسایی بازارهای هدف را داریم. در آلمان قراردادی داریم که در دو سال‌گذشته نیز بین ۷۰ تا ۸۰ دوره برگزار کردهایم. دوره‌ها هم محدود به اعضا نیست، بلکه عموم مردم می‌توانند در آنها شرکت کنند. برخی دیگر از این دوره‌ها را به‌صورت مشترک با برخی اتاق‌های مشترک مانند سوریه و عراق برگزار می‌کنیم. در هر دوره که فراخوان می‌دهیم بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ نفر شرکت می‌کنند.
او می‌گوید: دوره‌های عمومی بیش از ۱۵۰نفر شرکت‌کننده دارند، اما شرکت‌کنندگان دوره‌های مجازی بیشتر هستند. به گفته رحیمی، تقریبا به غیر از دوره‌های ضروری، بیشتر دوره‌ها به‌صورت رایگان برگزار می‌شود.
