17

ارزآوران در 26 زیرگروه کالایی شناسایی شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیشترین افت صادرات در میان این 26زیرگروه که در 5 بخش اصلی تقسیم شده‌اند، مربوط به بخش کشاورزی و صنایع غذایی است. صدور کالاهای مربوط به این بخش در ‌ماه‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای روبه‌‌‌‌رو بوده است؛ به گونه‌ای که چندین محموله از کشورهای هدف به ایران بازگردانده شد و فعالیت این حوزه را تحت‌تاثیر قرار داد، تا جایی‌که به دلیل بازگشت محموله‌های صادراتی، برخی از کشاورزان با زیان‌های هنگفتی روبه‌رو شدند.

در 10‌ماهه منتهی به دی امسال صادرات کالا به 100‌میلیون و 425‌هزار تن کالا به ارزش 38‌میلیارد و 763‌میلیون دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی رشد 5/ 6درصدی و از نظر ارزشی افزایش بیش از 37‌درصدی داشته است. صادرات کالا در دی‌ماه نیز به 8‌میلیون و 92هزار تن به ارزش 3‌میلیارد و 622 میلیون دلار رسیده است که نسبت به‌ماه قبل 6‌درصد از لحاظ وزنی و 10‌درصد از نظر ارزشی کاهش داشته است.

5 بخش اصلی در صادرات

از میان 5 بخش اصلی صادراتی، تنها روند صادرات محصولات کشاورزی در 10‌ماهه منتهی به دی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی کاهشی بوده است و 4‌گروه دیگر رشد را تجربه کرده‌‌‌‌اند. پتروشیمی و میعانات گازی با ثبت ارزش20‌میلیارد و 15‌میلیون دلار و وزن 52‌میلیون و 454‌هزار تن نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ارزشی 37‌درصدی و افزایش وزنی 4‌درصد را تجربه کرده است.  معدن و صنایع معدنی با ثبت ارزش10‌میلیارد و 423‌میلیون دلار به وزن 37 میلیون و 428 هزار تن توانسته افزایش 84‌درصدی ارزشی و رشد 9‌درصدی وزنی را رقم بزند.  کشاورزی و صنایع غذایی با کاهش 14‌درصدی ارزش مواجه شده و ارزآوری این بخش را به 4‌میلیارد و 297‌میلیون دلار تقلیل داده است. همچنین وزن این بخش صادراتی با کاهش 2‌درصدی به 6 میلیون و 968 هزار تن رسیده است.  بخش صنعت صادراتی معادل 3‌میلیارد و 722میلیون دلار داشته و وزن کالاهای صادرشده نیز 3‌میلیون و 551‌هزار تن برآورد شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی با رشد 32‌درصدی و از نظر وزنی با افزایش 22‌درصدی روبه‌رو بوده است.  فرش و صنایع‌دستی نیز اگرچه از نظر وزنی با افت 18درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو بوده و 16 هزار تن صادرات داشته، اما ارزش این بخش صادراتی با رشد 32‌درصدی به 148میلیون دلار رسیده است.

ارزآوران بخش صنعت

در بخش صنعت، صادرات 10‌زیرگروه صنعتی بررسی شده است که نشان می‌دهد همچنان محصولات پلیمری در این بخش بیشترین صادرات را به خود اختصاص داده‌‌‌‌اند. در این بخش تمامی زیرگروه‌ها از نظر ارزشی رشد داشته، ولی از نظر وزنی دو زیرگروه لوازم‌خانگی و صنایع نوین، پیشرفته و دارو روند کاهشی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته طی کرده‌اند.

محصولات پلیمری در10‌ماهه امسال صادراتی معادل یک‌میلیارد و 25‌میلیون دلار داشته و رشد ارزشی آنها 22‌درصد است. همچنین وزن کالاهای صادرشده در این زیرگروه با رشد 16‌درصدی به 812‌میلیون دلار رسیده است.

نساجی، پوشاک و کفش با رشد 9‌درصدی ارزش نسبت به 10‌ماهه سال گذشته 664میلیون دلار ارزآوری داشته است. وزن کالاهای صادر شده در این زیرگروه نیز رشد 11درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده و به 298 هزار تن رسیده است. در زیرگروه شیمیایی شاهد صادرات یک‌میلیون و 587 هزار تن کالا به ارزش 578 میلیون دلار بوده‌ایم که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی رشد 19‌درصدی و از نظر ارزشی افزایش 65‌درصدی داشته است. ماشین‌‌‌‌سازی و تجهیزات هم با ثبت ارزش 504 میلیون دلار و وزن 99 هزار تن توانسته نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 81‌درصدی ارزشی و 11‌درصدی وزنی را تجربه کند.  صادرات لوازم‌خانگی هم در 10‌ماهه امسال ارزآوری 293 میلیون دلاری داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2‌درصد رشد کرده است؛ اما وزن کالاهای صادر شده در این زیرگروه با کاهش 3‌درصدی به 207 هزار تن رسیده است.  ارزآوری صنایع برق و الکترونیک با رشد 43‌درصدی روبه‌رو بوده و به 226‌میلیون دلار رسیده است. در عین حال رشد 35‌درصدی وزن کالاهای صادرشده در این زیرگروه وزن 71 هزار تنی را ثبت کرده است.

محصولات سلولزی نیز صادراتی معادل 437 هزار تن به ارزش 208 میلیون دلار داشته که نسبت به بازه مشابه سال گذشته رشد 54‌درصدی ارزشی و افزایش 109‌درصدی وزنی را رقم زده‌اند.

خودرو و نیروی‌محرکه در 10‌ماهه امسال توانسته 37هزار تن به ارزش 134میلیون دلار صادرات داشته باشد که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 46‌درصدی ارزش و 32‌درصدی وزنی را تجربه کرده است. صنایع نوین، پیشرفته و دارو نیز در این بازه زمانی ارزآوری 85‌میلیون دلاری داشته‌‌‌‌اند که نسبت به بازه مشابه سال گذشته رشد 8‌درصدی داشته است، اما وزن کالاهای صادرشده در این زیرگروه با افت 4‌درصدی به 2 هزار تن رسیده است.

صدور سایر تولیدات صنعتی هم رشد 19درصدی ارزشی و 2درصدی وزنی را تجربه کرده و توانسته‌‌‌‌اند 4‌میلیون دلار ارزآوری داشته باشند و وزن آنها به 2هزار تن می‌رسد.

صادرات 6 زیرگروه معدنی

صنایع معدنی‌فلزی ارزآورترین زیرگروه صادراتی بخش معدن و صنایع معدنی در 10‌ماهه امسال است. در میان 6 زیرگروه معدن و صنایع معدنی، ارزش تمامی زیرگروه‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته، ولی وزن سایر معدن غیرفلزی با افت روبه‌رو شد.

در صنایع معدنی فلزی صادرات 8‌میلیارد و 652 میلیون دلاری با وزن 13‌میلیون و 187 هزار تن صورت‌گرفته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 97‌درصدی ارزشی و افزایش 23‌درصدی وزنی روبه‌رو بوده است.

ارزآوری سایر صنایع معدنی فلزی 736میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 96‌درصدی داشته است. همچنین وزن کالاهای صادراتی در این زیرگروه با رشد 173‌درصدی به 565 هزار تن رسیده است.  صادرات صنایع معدنی غیرفلزی نیز با رشد 9‌درصدی ارزشی به 700 میلیون دلار و با رشد وزنی 6‌درصدی به 17‌میلیون و 391هزار تن رسیده است.

صدور سایر صنایع معدنی غیرفلزی هم ارزشی معادل 139 میلیون دلاری و وزنی معادل 470 هزار تن داشته‌اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 14‌درصدی ارزشی و 15‌درصدی وزنی را تجربه کرده است. سایر معدن غیرفلزی هم با رشد 17‌درصدی ارزشی، ارزآوری 112‌میلیون دلاری داشته، اما وزن کالاهای این زیرگروه با افت 13‌درصدی به 5 میلیون و 79 هزار تن رسیده است.  ارزآوری سایر مواد معدنی فلزی نیز با رشد 30‌درصدی ارزشی به 78‌میلیون دلار و با افزایش 7‌درصدی وزنی به 735‌هزار تن رسیده است.

کاهش صدور کالاهای کشاورزی و صنایع غذایی

از میان 7 گروه صادراتی کشاورزی و صنایع غذایی، 6 زیرگروه نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افت ارزشی روبه‌رو شده و 4 زیرگروه از نظر وزنی روند کاهشی را طی کرده‌اند.

میوه و تره‌بار با صادرات 4‌میلیون و 608 هزار تن به ارزش یک‌میلیارد و 349 میلیون دلاری، بیشترین ارزش صادرات را در میان 7‌زیرگروه بخش کشاورزی و صنایع غذایی به خود اختصاص داده است. صادرات این کالا از نظر ارزشی با افت 6‌درصدی روبه‌رو بوده ولی از نظر وزنی تغییری نداشته است.

خشکبار دومین زیرگروه ارزآور این بخش است که توانسته‌ در 10‌ماهه امسال یک‌میلیارد و 269میلیون دلار صادرات داشته باشد. افت 20‌درصدی ارزش صادرات نسبت به مدت مشابه سال گذشته در این زیرگروه رقم خورده است. وزن خشکبار صادرشده نیز با افت 9‌درصدی به 525 هزار تن رسیده است.

صادرات صنایع تبدیلی هم در 10‌ماهه منتهی به دی‌ماه امسال با افت 11‌درصدی ارزش روبه‌رو بوده و به 528 میلیون دلار رسیده است، درحالی‌که وزن این کالاهای صادرشده در این زیرگروه رشد 3‌درصدی داشته و رقمی معادل 766‌هزار تن را ثبت کرده است.

شیرینی و شکلات و فرآورده‌های غلات ارزآوری 344‌میلیون دلاری داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش 17درصدی داشته است. وزن کالاهای صادراتی در این زیرگروه هم افت 4‌درصدی داشته و به 385‌هزار تن رسیده است.

ارزآوری محصولات لبنی در بازه زمانی مورد بررسی 325 میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6‌درصد رشد داشته است. وزن کالاهای این زیرگروه هم با 2‌درصد رشد به 362 هزار تن می‌رسد.

محصولات حیوانی و صنایع وابسته صادراتی معادل 264 میلیون دلار داشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش 29‌درصدی داشته است. همچنین افت 32‌درصدی وزنی کالاهای صادرشده در این زیرگروه تجربه شده که رقمی معادل 194هزار تن را ثبت کرده است.

گل و گیاهان دارویی، خوراکی، زینتی و صنعتی هم ارزآوری 218‌میلیون دلاری داشته که نسبت به 10‌ماهه سال گذشته کاهش 27‌درصدی داشته است. همچنین وزن کالاهای صادرشده نیز 4‌درصد کاهش داشته و به 128 هزار تن رسیده است.

ارزآوری صنایع‌دستی و فرش

ارزآوری صنایع‌دستی در 10‌ماهه امسال رشد داشته ولی فرش دستباف با کاهش روبه‌رو بوده است.  صنایع‌دستی با رشد 81‌درصدی وزنی به 97میلیون دلار رسیده است، اما وزن کالاهای صادر شده در این زیرگروه با رشد 24‌درصدی وزنی 12هزار تن ثبت‌شده است.

در عین حال، فرش دستباف به‌جز گلیم ارزآوری 52‌میلیون دلاری را در 10‌ماهه امسال داشته است که افت 12‌درصدی را تجربه کرده است. همچنین وزن کالاهای این زیرگروه نیز رشد 14‌درصدی داشته که توانسته است 3هزار تن صادرات را ثبت کند.