علت عودت فلفل و سیب‌زمینی صادراتی
علیرضا پیمان‌پاک در گفت‌وگو با خبر‌گزاری مهر در مورد جزئیات بازگشت محصولات کشاورزی صادراتی، اظهار کرد: اخباری که طی روزهای گذشته در مورد عودت محصولات کشاورزی صادراتی منتشر شد بی‌انصافی بود؛ حجم قابل‌توجهی محصول کشاورزی صادر می‌شود و کمتر از ۵درصد از این صادرات به کشور عودت می‌شود؛ به‌عنوان مثال ۳۰۰هزار تن سیب صادر می‌شود و دو هزار تن برگشت می‌خورد. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران افزود: قرنطینه باید جلوی این اتفاق را بگیرد. شاید از ۱۰۰ کانتینری که صادر می‌شود ۲ کانتینر از دست قرنطینه در برود؛ به‌عنوان مثال می‌توان به صادرات فلفل دلمه‌‌‌‌‌‌ای اشاره کرد. باید وضعیت فلفل دلمه‌‌‌‌‌‌ای را از مقصد تولید مدیریت کنیم. در این فرآیند هیچ ایرادی در مورد سموم و کود وارد نشده بود، بلکه استانداردهای روسیه با ایران متفاوت است. استانداردهای روسیه بر پایه گوست است. این استاندارد باید ترجمه و تطبیق داده میشد؛ مثلا این سموم مواد افزودنی را نمی‌‌‌‌‌‌پذیریم و این فاکتورها را داریم.
وی ادامه داد: در اینجا باید تولیدکننده به این مسائل توجه کند. اینکه تولیدکننده بگوید من شیوه تولید خود را دارم درست نیست و نتیجه همین عودتخوردن محصولات صادراتی است.
پیمان‌پاک در مورد اظهارات نادرست مسوولان کشاورزی در مورد برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی، اظهار کرد: وزارت جهادکشاورزی سابقه‌‌‌‌‌‌ای در بحث تجارت بین‌الملل ندارد و به واسطه فشار وزیر جهاد می‌خواهند بخش بین‌الملل را در اختیار بگیرند. پس وقتی اشراف ندارند نمی‌‌‌‌‌‌دانند چگونه باید بحث را مطرح کنند. نمی‌‌‌‌‌‌دانند که چه میزان حجم صادرات فلان محصول کشاورزی در سال‌های گذشته بوده است. معاون وزیر صمت افزود: در کل دنیا این اتفاق می‌‌‌‌‌‌افتد؛ عودتخوردن برنج‌‌‌‌‌‌های هندی، عودتخوردن ذرت‌‌‌‌‌‌های برزیلی و ... از این دست مثال‌هاست. اخبار انهدام محصولات کشاورزی در کشورهای عربی را بررسی کنید که چه حجم‌‌‌‌‌‌های زیادی کالا منهدم می‌شود.
وی با بیان اینکه فرهنگ ما باید صادراتی شود، اظهار کرد: یکی از عمده مشکلات ما در حوزه تجارت نداشتن فرهنگ صادراتی است. وقتی یک کانتینر عودت‌می‌خورد در بوق و کرنا می‌‌‌‌‌‌کنند و محصول ایرانی را بی‌کیفیت نشان می‌دهند. مگر در این ۴ماه سموم و کود زیاد شده است؟ در ایران گلخانه‌‌‌‌‌‌های هیدروپونیک داریم که با نرم‌افزار تامین مواداولیه و آب محصول را مدیریت می‌‌‌‌‌‌کنند اما به جای بُلد کردن این مسائل عودت‌خوردن‌‌‌‌‌‌ها بُلد می‌شود. در این زمان نیز بقیه کشورها رسانه‌‌‌‌‌‌ها را بررسی می‌‌‌‌‌‌کنند و سختگیری نسبت به محصولات ایرانی افزایش می‌‌‌‌‌‌یابد، در واقع موج رسانه‌‌‌‌‌‌ای موجب سختگیری کشورها می‌شود. همین الان در مرزهای روسیه پول می‌گیرند و کالای بی‌کیفیت اسرائیل و ترکیه را وارد این کشور می‌‌‌‌‌‌کنند، ولی چون موج رسانه‌‌‌‌‌‌ای در آن خصوص ایجاد نشده مردم آن کشورها حساس نیستند.
وی در مورد عملکرد وزارت بهداشت در این حوزه نیز گفت: در حوزه فلفل‌دلمه‌‌‌‌‌‌ای کم‌کاری از سوی وزارت بهداشت روی داد، زیرا سفیر ما در روسیه طی ۹ماه گذشته ۴۸بار به مسوولان کشور نامه فرستاده اما هیچ جوابی دریافت نکرده است، بنابراین کم‌کاری قطعا بوده اما ایجاد موج رسانه‌‌‌‌‌‌ای درست نیست. در این ۴۸ مکاتبه‌‌‌‌‌‌ای که سفیر ما انجام داده اصلا عنوان نشده که محصول ایرانی سم دارد بلکه گفته اطلاعات بدهید محصولات را رجیستر کنیم.
معاون وزیر صمت با اشاره به رجیسترشدن کالاها در گمرک چین، گفت: کل محصولات کشاورزی و صنایع غذایی باید در گمرک چین رجیستر میشد زیرا از ابتدای سال۲۰۲۲ میلادی اطلاعات هرکسی رجیستر نباشد کالایش برگشت می‌خورد. اگرچه وظیفه سایر دستگاه‌‌‌‌‌‌ها بود اما من همکاران سازمان توسعه تجارت را ملزم به انجام این کار کردم تا مساله عودت پیش‌نیاید و رسانه‌‌‌‌‌‌ها اعلام نکنند که «کالاهای ما توسط چین هم برگشته داده شد.»
آخرین مجموعه سازمان غذا و دارو و قرنطینه بود که این کار را انجام داد و بهانه آنها برای عدم‌انجام نیز نبود مترجم چینی بود. به هر حال سازمان توسعه تجارت طی یک‌ماه گذشته این کار را انجام داد و کالاهای ما به راحتی به چین صادر می‌شوند. وی افزود: این مساله به مسمومیت و مواد مورد‌استفاده در محصولات کشاورزی ارتباطی نداشت بلکه یک چارچوب قانونی مبنی‌بر درج اطلاعات بود که اگر درج نمی‌‌‌‌‌‌شد صحبت میشد که مواد غذایی ما آلوده بوده است. پیمان‌پاک گفت: البته این مسائل ارتباطی به کیفیت محصول ندارد؛ قطعا کیفیت محصول باید اصلاح شود و این کیفیت پایدار باشد. وی در مورد بازگشت بار سیب‌زمینی از کشور ازبکستان، گفت: بر اساس قانون انتزاع وزارت جهادکشاورزی مسوول حوزه محصولات کشاورزی است اما چون هنوز بین‌المللی نشده‌‌‌‌‌‌اند سازمان توسعه تجارت به این وزارتخانه کمک می‌‌‌‌‌‌کند. چندی پیش مسوولان وزارت کشاورزی ازبکستان به ایران آمدند و ما برنامه‌ریزی کردیم و حجم قابل‌توجهی بار سیب‌زمینی به ازبکستان صادر شد و تعدادی کانتینر بازگشت خورد.
معاون وزیر صمت تصریح کرد: علت بازگشت سیب‌زمینی نیز این بود که برای بازار ازبکستان تولید نشده بود؛ به این معنا که تولیدکننده همان باری را که برای عراق تولید کرده بود برای ازبکستان فرستاده بود، در حالی که استانداردهای این دو کشور کاملا با هم متفاوت است.
وی گفت: تولیدکننده و صادرکننده باید به این مسائل توجه داشته باشند؛ اگر کالا با یک بسته‌بندی دقیق و با کیفیت به عراق صادر شود، خریداری ندارد زیرا قیمت بالایی پیدا می‌‌‌‌‌‌کند و خریدار به صورت فله می‌خواهد بخرد؛ اما در کشور دیگر باید وضعیت بسته‌بندی مناسب باشد و استاندارد رعایت شود.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران افزود: باید بر اساس بازار هدف استانداردهای تولید و صادرات را پیاده کنیم. مثلا قرار است یک‌میلیارد دلار کالا به قزاقستان صادر شود باید دو نکته مدنظر قرار گیرد؛ یکی اینکه چه کالا‌هایی صادر شود و دیگری اینکه چه الزاماتی باید داشته باشد. تعیین الزامات همچون مباحث راه، مالی، تعرفه‌‌‌‌‌‌ای، توسعه بازار و ... وظیفه حاکمیت و دیگری الزامات کالایی همچون بسته‌بندی، استانداردها، قوانین و مقررات، کیفیت، ارتباط با پلت‌فرم‌ها و ... است. در حال‌حاضر این نقشه‌راه برای برخی از کشورها شروع شده و به‌صورت موازی در حال کار هستیم؛ در واقع منتظر نهایی‌شدن نقشه‌راه و برنامه نیستیم و به‌صورت موازی کار را جلو می‌بریم که نتیجه این امر افزایش صادرات در نیمه دوم سال بود. معاون وزیر صمت گفت: یکی از ویژگی‌‌‌‌‌‌های برنامه توجه به کنسرسیوم‌‌‌‌‌‌های صادراتی و زنجیره تامین است که به‌عنوان گام نخست در دستور کار قرار گرفته‌‌‌‌‌‌اند.
