شریک اول قاره سبز در تجارت تغییر کرد
سبقت چین از آمریکا در اروپا
چین به بزرگترین شریک تجاری اروپا تبدیل شد. این تازهترین دستاورد جمهوری خلق چین است، حکومتی که نظم بینالمللی را دستخوش تغییر کرده و نگرانیها و انتقاداتی را برای آمریکا و برخی قدرتهای اروپایی رقم زده است. به گزارش نیوزویک، هوآ چونیینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانس خبری روز جمعه ضمن ستایش آمار تجاری اروپا که ماه گذشته میلادی منتشر شده بود، آن را خبری خوش برای «هر دو طرف چین و اروپا» خواند. آماری که نشریه نیوزویک به نقل از دفتر آمار رسمی اتحادیه اروپا منتشر کرد نشان میدهد که ارزش تجارت چین و اتحادیه اروپا از ماه ژانویه تا سپتامبر سال میلادی جاری به ۵/ ۴۲۵ میلیارد یورو یا حدود ۸/ ۵۱۶ میلیارد دلار بالغ شده است. این در حالی است که ارزش روابط تجاری آمریکا، که مدتها بزرگترین شریک تجاری این اتحادیه بود در سه فصل مشابه سال ۲۰۲۰ به تنها ۵/ ۴۱۲ میلیارد یورو یا حدود ۵۰۱ میلیارد دلار رسید. در آمار منتشر شده چنین آمده است: «در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۰، چین شریک تجاری اصلی اتحادیه اروپا بوده است.» گزارش در ادامه میافزاید: «این نتایج حاصل افزایش ۵/ ۴ درصدی واردات بوده و صادرات به چین در سطحی ثابت و بدون تغییر باقی مانده است. همزمان و در همین مدت، تجارت اتحادیه اروپا با آمریکا اما شاهد افتی قابل توجه هم در صادرات و هم در واردات بوده است. آمار نشان میدهد واردات اتحادیه اروپا از آمریکا رشد منفی ۴/ ۱۱ درصدی و صادرات اروپا به آمریکا رشد منفی ۱۰ درصدی را شاهد بوده است.»
در پکن، هوآ این تغییر را نشانهای از پیوندهای قوی چین و اتحادیه اروپا توصیف کرده و به این نکته اشاره کرده است که اتحادیه اروپا سالها بزرگترین شریک تجاری چین بوده است و البته هنوز فضای بیشتر برای توسعه بیش از پیش این روابط نیز وجود دارد. هوآ گفت: «چین و اتحادیه اروپا بهعنوان شرکای تجاری مهم یکدیگر به شدت اقتصاد همدیگر را کامل میکنند و در زمینههای گستردهای از همکاریها از پتانسیلهای بالقوهای برخوردارند.»
البته نوسانات زیادی به واسطه پاندمی کووید-۱۹ اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار داده است. گرچه این بیماری نخستین بار در چین مشاهده شد، اما این کشور توانست احیایی سریع را در برابر آن به نمایش بگذارد. این موفقیت موجب شد که چین بتواند تجارت خود را به سرعت از سر گیرد. این اما در شرایطی بود که سایر کشورها بهویژه کشورهای غربی و از همه آنها بدتر آمریکا، به شدت درگیر این بیماری همهگیر شدند. تا جایی که آمریکا هنوز هم شاهد رکوردزنی آمار مبتلایان و جان باختگان خود در هر روز است.
چین و آمریکا هر دو در تلاشند تا جایگاه خود را بهعنوان حامی جهان در عرصه بینالمللی به اثبات رسانند و هر از گاهی یکدیگر را در این نزاع نفسگیر مغلوب میکنند.
همزمان با سبقت اخیر چین از آمریکا اما شرایط اتحادیه اروپا هم در رابطه با پاندمی رو به وخامت گذاشته و کشورهای عضو این اتحادیه مجبور به از سرگیری تعطیلات و قرنطینهها در سطح ملی شدهاند که اخلالهایی را در زندگی روزمره و تجارت این کشورها به بار آورده است. هوآ در این رابطه گفت که جدیدترین آمار تجاری «بهطور کامل نشاندهنده پویایی و پتانسیل زیاد روابط اقتصادی و تجاری چین با اتحادیه اروپاست.» وی خاطر نشان کرد که این موضوع برای هر دو طرف خوب و سازنده است. هوآ افزود: «رشد سریع تجارت چین با اتحادیه اروپا به شدت موجب تقویت و رونق توسعه اجتماعی- اقتصادی و بهبود رفاه زندگی مردم هر دو طرف شده است.» او به توافق شاخصهای جغرافیایی چین-اتحادیه اروپا که در ماه سپتامبر بین طرفین امضا شد اشاره کرد که با هدف ترویج تجارت محصولات کشاورزی شکل گرفته بود. علاوهبر این افزود که مذاکراتی برای افزایش سرمایهگذاریها بهمنظور رساندن «همکاریهای اقتصادی و تجاری چین و اتحادیه اروپا به قلههای نو» در جریان است. وی گفت که این مدل از همکاری با چین نه تنها در اروپا در جریان است، بلکه در سرتاسر جهان به کار گرفته شده است.
سرعتی که چین برای بازپس گرفتن لقب خود بهعنوان بزرگترین اقتصاد جهان در قرن ۱۹ میلادی در پیش گرفته توجه بسیاری را در غرب به خود جلب کرده است. هم اکنون چین در جایگاه دومین اقتصاد بزرگ جهان است و وقتی حزب کمونیست این کشور در زمان جنگ جهانی دوم قدرت را بهدست گرفت، در جایگاه پنجمین اقتصاد بزرگ جهان بود. البته چین مخالفانی هم دارد. در اروپا، کشورهایی همچون فرانسه، آلمان و انگلستان، کشوری که بهطور رسمی از این اتحادیه خارج شده است، چین را متهم کردهاند به اینکه در اقتصاد، حقوق بشر و مجادلات ژئوپلیتیک آسیا با سوءاستفاده موجب ایجاد اخلال شده است. واقعیت اما این است که پاریس و برلین در دوران ریاستجمهوری آمریکا هم روابط سردی با واشنگتن داشتهاند. ترامپ هم با چین مواضعی مقابلهجویانه داشت و هم در تلاش بود تا روابط دو سوی اقیانوس اطلس با متحدان اروپایی را بازتعریف کند. حالا با به قدرت رسیدن بایدن، اتحادیه اروپا از هم اکنون در حال تدوین فرمولی برای استراتژی جدید همکاری با بایدن است.