به‌طور مثال اوراق سهام به‌عنوان اوراق تامین‌کننده سرمایه بنگاه‌های اقتصادی و اوراق مشارکت به‌عنوان ابزار‌های تامین نقدینگی آن بنگاه‌ها شناخته می‌شوند. در یادداشت مورخ ۳ /  ۸ /  ۹۹ پیرامون اوراق سهام مطالبی عرضه شد در این نوشتار به پاره‌ای از موضوعات مربوط به اوراق مشارکت می‌پردازیم. اوراق مشارکت یکی از اوراق بهادار موضوع بند ۲۴ ماده یک قانون بازار اوراق بهادار است. بر اساس ماده ۲ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت مصوب ۱۳۷۶، اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی هستند که به موجب قانون به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین منتشر می‌شوند. سرمایه‌گذاران که اوراق مشارکت را خریداری می‌کنند دارندگان اوراق مشارکت نامیده می‌شوند. به موجب ماده یک قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت و تبصره ذیل آن، شرکت‌ها، شهرداری‌ها، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و موسسات عام‌المنفعه و شرکت‌های وابسته به آنها، در راستای اهدافی از جمله طرح‌های عمرانی - انتفاعی دولت و طرح‌های سودآور تولیدی و ساختمانی و خدماتی، که در مدت معقولی پس از شروع بهره‌برداری، علاوه بر تامین هزینه‌های جاری و استهلاک سرمایه، سود متناسبی به تبعیت از سیاست دولت، به نحوی که فایده‌های ناشی از بهره‌برداری طرح، قابل فروش و قابل تقویم به پول باشد را عاید کند و مورد تشخیص و تایید هیاتی مرکب از نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان مدیریت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته‌اند، مجاز به انتشار اوراق هستند.  ماده ۴ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت، مجوز انتشار اوراق مشارکت، برای شرکت‌های غیر پذیرفته‌شده در بورس را در اختیار بانک مرکزی و ماده ۱۷ قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور مصوب ۱۳۸۲، برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس را در اختیار سازمان بورس قرار داده بود، اما با تصویب ماده ۲۶ قانون بازار اوراق بهادار در سال ۱۳۸۴، تمامی شرکت‌ها، اعم از حاضر یا غیر حاضر بودن در بورس، مجوز انتشار اوراق مشارکت را باید از سازمان بورس اوراق بهادار اخذ کنند.  صاحبان اوراق مشارکت، ضمن بهره‌مندی از سود مشارکت که در مرحله اجرای طرح به‌صورت علی‌الحساب و پس از پایان طرح و تعیین سود مشارکت به‌صورت قطعی لحاظ می‌شود، می‌توانند در زمان مورد توافق با عامل، سرمایه خود را مسترد کنند. همچنین این حق را دارند که اوراق مشارکت خود را به دیگری انتقال دهند یا در خرید سهام جدید با رعایت حق تقدم، نسبت به سایر خریداران، از اولویت برخوردار شوند.

پی‌نوشت: مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود.