ضربان کند تجارت با قاره سبز

در میان شرکای عمده وارداتی ایران در اتحادیه اروپا، به ترتیب آلمان با ۴۲ درصد، ایتالیا با ۱۵ درصد، هلند با ۹ درصد، فرانسه با ۶ درصد و اسپانیا با ۶ درصد و سایر کشورها با ۲۲ درصد قرار گرفته‌اند. از سوی دیگر شرکای عمده صادراتی ایران در اتحادیه اروپا طی هفت ماهه ۲۰۲۰ به ترتیب عبارت است از آلمان با ۳۸ درصد،هلند با ۱۸ درصد، ایتالیا با ۱۴ درصد، اسپانیا با ۹ درصد، بلژیک با ۵ درصد و سایر با ۱۶ درصد.

صادرات ایران به اتحادیه اروپا طی هفت ماه منتهی به جولای ۲۰۲۰ حدود ۴۴۰ میلیون یورو رقم خورده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ نزدیک ۵ درصد افزایش یافته است. البته طی هفت ماهه ۲۰۲۰ صادرات غیرنفتی ایران در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۹ حدود ۱۱ درصد افت داشته است. طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ ارزش واردات ایران از اتحادیه اروپا ۲ میلیارد و ۲۰۹ میلیون یورو بوده که با افت بیش از ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه شده است.

اما طی این هفت ماه تنها در ژانویه تجارت ایران با ۲۷ کشور اتحادیه اروپا در سطحی قابل توجه بالاتر از ماه مشابه سال ۲۰۱۹ قرار داشته است، اما در ماه‌های بعد به دلیل شیوع گسترده کووید-۱۹ و تشدید تحریم‌ها علیه ایران تجارت ایران با این منطقه در سطحی پایین‌تر از مدت مشابه سال ۲۰۱۹ قرار گرفته است.

کمترین میزان تجارت ایران با اتحادیه اروپا در هفت ماهه ۲۰۲۰ مربوط به ماه آوریل و بیشترین آن مربوط به ماه ژوئن است. بیشترین کاهش ماهانه تجارت ایران با این منطقه نیز در جولای با کاهش حدود ۲۰ درصدی ارزش تجارت رخ داده است.

  روند صادرات

صادرات ایران به اتحادیه اروپا طی هفت ماه منتهی به جولای ۲۰۲۰ حدود ۴۴۰ میلیون یورو رقم خورده که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ نزدیک ۵ درصد افزایش یافته است. در این بازه زمانی در دو ماه نخست صادرات ایران به اروپا نسبت به ماه مشابه سال ۲۰۱۹ با رشد همراه بوده اما پس از آن تا ماه ژوئن در سطحی کمتر از سال ۲۰۱۹ قرار گرفته است. کمترین ارزش صادرات ایران به اتحادیه اروپا در هفت ماهه ۲۰۲۰ مربوط به آوریل و بیشترین آن مربوط به جولای است. بیشترین کاهش ماهانه ارزش صادرات ایران به این منطقه نیز در آوریل با حدود ۶۵ درصد کاهش رخ داده است.

  روند صادرات غیرنفتی

روند صادرات غیرنفتی ایران به اتحادیه اروپا طی هفت ماهه سال ۲۰۲۰ و ۲۰۱۹ تقریبا همانند روند کل صادرات کالایی است. طی هفت ماهه ۲۰۲۰ صادرات غیرنفتی ایران در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۹ حدود ۱۱ درصد افت داشته است. بیشترین ارزش صادرات غیرنفتی ایران به اتحادیه اروپا مربوط به ژانویه ۲۰۲۰ و کمترین سطح مربوط به آوریل این سال بوده است.

  روند واردات

طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ ارزش واردات ایران از اتحادیه اروپا ۲ میلیارد و ۲۰۹ میلیون یورو بوده که با افت بیش از ۱۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه شده است.  طی این مدت به غیر از ماه ژانویه در سایر ماه‌ها ارزش واردات ایران از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ نسبت به ۲۰۱۹ در سطح کمتری است.

روند واردات ایران از اتحادیه اروپا طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ به رغم نوسانات نسبتا جزئی، تقریبا ثابت بوده است. بیشترین کاهش ماهانه ارزش واردات ایران از این منطقه در جولای ۲۰۲۰ با حدود ۲۹ درصد کاهش رخ داده است.

  شرکای عمده تجاری

طی هفت ماه نخست ۲۰۲۰ در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ایران بیشترین ارزش تجارت را با آلمان داشته است. به طوری که حدود ۴۱ درصد از کل ارزش تجارت ایران با اتحادیه اروپا طی هفت ماهه ۹۹ مربوط به آلمان بوده است.

ایتالیا، هلند، اسپانیا و فرانسه نیز سایر شرکای عمده تجاری ایران در اتحادیه اروپا هستند که به ترتیب سهم ۱۵ درصد، ۱۱ درصد، ۶ درصد و ۶ درصد از کل ارزش تجارت ایران با این منطقه طی دوره مورد بررسی را به خود اختصاص داده‌اند.

طی هفت ماه نخست ۲۰۲۰ ارزش تجارت ایران با آلمان و هلند نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته، این در حالی است که در ایتالیا و فرانسه ارزش تجارت با کاهش همراه بوده و در اسپانیا تغییری نداشته است. تجارت ایران با فرانسه حدود ۳۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ کاهش یافته که به نظر می‌رسد در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشترین افت را داشته است.

  گروه‌های کالایی تجاری

طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ بیشترین تجارت ایران با اتحادیه اروپا مربوط به گروه کالایی «ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌و‌نقل» بوده که حدود ۷۱۳ میلیون یورو رقم خورده و نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ حدود ۱۷ درصد افت داشته است.

مواد شیمیایی و سایر محصولات مرتبط دومین گروه کالایی است که ایران بیشترین تجارت را در آن با اتحادیه اروپا داشته است. طی مدت مورد بررسی ارزش تجارت ایران با اتحادیه اروپا در این گروه کالایی ۶۵۹ میلیون یورو بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۸درصد افت داشته است.

در میان ۹ گروه کالایی اصلی تجارت ایران با اتحادیه اروپا طی مدت مورد بررسی در سوخت‌های معدنی و روان‌کننده‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد قابل توجهی را تجربه کرده و از ۵ میلیون یورو در هفت ماهه ۲۰۱۹ به حدود ۷۲ میلیون یورو در هفت ماهه ۲۰۲۰ رسیده است.

ایران طی هفت ماه نخست سال ۲۰۲۰ حدود ۱۷۹ یورو مواد غذایی و حیوانات زنده به اتحادیه اروپا صادر کرده است. این گروه کالایی بیشترین ارزش صادرات به اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده و نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ حدود ۶۰ درصد رشد داشته است.

مواد شیمیایی و سایر محصولات مرتبط هم دومین گروه کالایی صادراتی ایران به اتحادیه اروپا است که حدود ۸۵ میلیون یورو از صادرات ایران به اتحادیه اروپا را به خود اختصاص داده و نسبت به مدت مشابه حدود ۱۷ درصد افت داشته است.

صادرات سوخت‌های معدنی و روان‌کننده‌ها به اتحادیه اروپا نیز در هفت ماهه ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۳۱ برابر رشد داشته که علت اصلی آن رشد صادرات این گروه کالایی در ماه جولای است.

همچنین بیشترین ارزش واردات ایران به اتحادیه اروپا طی هفت ماه نخست ۲۰۲۰ مربوط به ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌و‌نقل است که حدود ۷۰۳ میلیون بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۷ درصد افت داشته است.

دومین گروه کالایی وارداتی ایران از اتحادیه اروپا نیز مواد شیمیایی و سایر محصولات مرتبط بوده که حدود ۵۷۳ میلیون یورو رقم خورده است. واردات ایران از اتحادیه اروپا در مواد غذایی و حیوانات زنده نسبت به هفت ماه نخست ۲۰۱۹ رشد ۴۶ درصدی را تجربه کرده و معادل ۳۸۶ میلیون یورو بوده است.

از سوی دیگر در میان ۹ گروه کالایی اصلی در ۸ مورد اولین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا آلمان بوده است. به‌عنوان نمونه ۲/ ۵۵ درصد از تجارت ایران با اتحادیه اروپا در مواد غذایی و حیوانات زنده با کشور آلمان بوده است.

دو گروه کالایی که آلمان به‌عنوان اولین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا در فهرست آن نبود سوخت معدنی و روان‌کننده‌ها و روغن گیاهی و حیوانی و چربی‌ها است. طی مدت مورد بررسی در گروه سوخت‌های معدنی و روان‌کننده‌ها ۴/ ۹۹ درصد از تجارت ایران با اروپا مربوط به هلند و در روغن‌های گیاهی و حیوانی و چربی‌ها ۹/ ۳۹ درصد تجارت ایران با اتحادیه اروپا مربوط به اسپانیا است.

همچنین در ۶ گروه کالایی مواد غذایی و حیوانات زنده، نوشیدنی و دخانیات، ‌مواد خام غیرقابل خوردن به جز سوخت، روغن گیاهی و حیوانی و چربی‌ها، مواد شیمیایی و سایر محصولات مرتبط و سایر کالاها، آلمان شریک اول صادراتی ایران در اتحادیه اروپا بوده است. در چهار گروه کالایی دیگر در کالاهای صنعتی طبقه‌بندی شده بر حسب مواد و ماشین‌آلات و تجهیزات حمل‌و‌نقل، ‌ایتالیا و در سوخت‌های معدنی و روان‌کننده و محصولات صنعتی همگون هلند و بلژیک مقصد نخست صادراتی ایران بوده‌اند.

حدود ۹/ ۹۷ درصد از کل صادرات سوخت‌های معدنی و روان‌کننده به هلند انجام شده است. در میان شرکای دوم و سوم صادراتی ایران در اتحادیه اروپا اسپانیا بیشتر از سایر کشورها مشاهده می‌شود.

همچنین در میان ۹ گروه کالایی اصلی اولین شریک وارداتی ایران در اتحادیه اروپا در ۸ مورد آنها آلمان بوده است. سهم آلمان از ارزش واردات هر گروه کالایی از ۶/ ۳۰ درصد در سوخت‌های معدنی و روان‌کننده تا ۵/ ۹۳ درصد در نوشیدنی و دخانیات متغیر بوده است.

تنها گروه کالایی که در آن آلمان جزو سه شریک اصلی وارداتی ایران نبوده روغن گیاهی و حیوانی و چربی است. حدود ۱/ ۴۰ درصد از ارزش صادرات ایران به اتحادیه اروپا در این گروه کالایی به اسپانیا اختصاص داشته است. در میان شرکای دوم و سوم وارداتی ایران در اتحادیه اروپا نام ایتالیا بیشتر از سایرین مشاهده می‌شود.

111