در ابتدای این جلسه، حسام‌الدین حلاج، معاون امور بین‌الملل اتاق تهران با اشاره به روابط دیرینه دو کشور به برخی موانع توسعه مراودات از جمله عدم شناخت طرفین از ظرفیت‌های یکدیگر و البته عدم شناخت قوانین و مقررات حاکم بر بازارهای دو کشور گفت: به دنبال آن هستیم تا در قالب تفاهم‌نامه‌ای که به امضا خواهد رسید، ارتباط موثر و مستقیمی با اتاق‌های بازرگانی استانی روسیه برقرار کنیم.  در ادامه این جلسه، رئیس نمایندگی بازرگانی فدراسیون روسیه در ایران، توضیحاتی درباره فعالیت‌های مرکز صادرات روسیه ارائه کرد و گفت: این مرکز متشکل از شرکت‌های دولتی است که هر گونه حمایت غیرمالی را تحت سیطره خود داشته و اموری نظیر تحلیل بازار، اعتبارسنجی و مشاوره را به انجام می‌رساند. رستم ژیگانشین به این نکته اشاره کرد که مرکز صادرات روسیه، ۳۰ نمایندگی در داخل و ۱۰ نمایندگی خارج از کشور روسیه دارد که یکی از آنها در تهران مستقر است. او در بخش دیگری از سخنانش، نسبت به اینکه بندهای تفاهم‌نامه با اتاق بازرگانی تهران به طور کامل اجرایی شود، تاکید کرد.

همچنین پاول بوخانف، رئیس نمایندگی مرکز صادرات روسیه در تهران، امضای تفاهم‌نامه جاری را نخستین گام در راستای تقریب بخش خصوصی و تجاری دو کشور اعلام و عنوان کرد که در مراحل آتی ایجاد پلت‌فرم و الگوی مشترک جهت ارتباط مستقیم تجار دو کشور در دستورکار قرار دارد. او هدف از ایجاد این الگو را ارتباط بدون واسطه شرکت‌ها اعلام کرد. پس از آن، دیمیتری پروهورِنکو، مدیر توسعه شبکه خارجی مرکز صادرات روسیه، نیز که از طریق ویدئوکنفرانس با این جلسه در ارتباط بود، ابراز امیدواری کرد که این تفاهم‌نامه سرآغازی برای همکاری‌های بخش خصوصی دو کشور باشد و دو طرف بتوانند از ظرفیت‌های یکدیگر از جمله بازارهای بزرگ مصرف و کالا و خدمات تولیدی یکدیگر بهره کسب کنند. او افزود: به رغم دشواری‌های موجود، دو طرف گام‌های موثری در مسیر افزایش تعاملات برداشته‌اند. بر این اساس، لازم است تعامل تجار ایران و روسیه توسعه یابد و بستری فراهم شود که هر گونه انتقال کالا میان دو کشور در این بستر توسعه پیدا کند.  در ادامه این جلسه، دبیرکل اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اینکه مناسبات تجاری ایران و روسیه تناسبی با ظرفیت‌های دو کشور ندارد، ادامه داد: بررسی تاریخ نشان می‌دهد که از سال ۱۸۲۵ تا ۱۹۱۷ یعنی حدود ۹۰ سال، روسیه شریک نخست تجاری ایران بود. اما در دوره پهلوی، جز در صنایع سنگین، مراوده عمده‌ای میان دو کشور برقرار نبوده است. حتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جانشینی روسیه فدراتیو، مجالی برای معرفی ظرفیت‌های روسیه در ایران پدید نیامد و ظرفیت‌های اقتصادی این کشور وسیع با ادبیات کهن در ایران مغفول ماند. البته به نظر می‌رسد، ظرفیت‌های ایران نیز در نگاه روس‌ها چندان شناخته شده نیست. بهمن عشقی سپس با اشاره به زمینه‌های مساعد همکاری برای احیای روابط ایران و روسیه گفت: یکی از مواردی که می‌تواند به احیای این روابط کمک کند، توسعه شبکه حمل و نقل است. توسعه حمل و نقل به مثابه یک چاه نفت بسته میان دو کشور، منافعی برای دو طرف خواهد داشت. بدون تحقق این امر، سخن گفتن از توسعه تجارت میان ایران و روسیه امری محال خواهد بود. بر این اساس نخستین اقدامی که باید انجام گیرد، ایجاد ارتباط موثر میان شرکت‌های حمل و نقل دو کشور است. در واقع هم مرز زمینی با روسیه و هم دریای خزر می‌تواند محور توسعه شبکه حمل و نقل میان دو کشور قرار گیرد. او افزود: اگر طرف روسیه نیز با این پیشنهاد موافق باشد، اتاق بازرگانی تهران می‌تواند آن را به دولت ارائه کند. این طرح هم‌چنین، مبتنی بر طرح یک جاده- یک کمربند چینی‌هاست و به نظر می‌رسد مورد حمایت چین نیز قرار گیرد. راهکار دیگری که دبیرکل اتاق تهران برای توسعه مراودات دو کشور ارائه کرد، مبادله کالا از طریق دریای خزر بود. او گفت: خرید غلات از روسیه در حجم کوچک که از طریق دریای خزر به ایران انتقال می‌یابد، از دیگر پیشنهادها است. به نحوی که ایران به روسیه، محصولات پتروشیمی و فولادی صادر کند و در مقابل آن اقدام به تهیه کالاهای اساسی موردنیاز بکند. به این ترتیب تهاتر کالاها در دستورکار دو کشور قرار گیرد. عشقی همچنین سرنوشت مبادله بر پایه روبل و ریال که زمانی مورد توافق مقامات دو طرف قرار گرفته بود را نیز جویا شد و گفت: برای توسعه مراودات لازم است، حساب شرکت‌های ایرانی در روسیه گشایش یابد و دست‌کم آن دسته از بانک‌های روسی که نگران تحریم‌های آمریکا نیستند، نسبت به نقل و انتقال وجوه میان دو کشور اقدام کنند. دبیرکل اتاق تهران در ادامه، از آمادگی اتاق بازرگانی تهران نسبت به ارزیابی تاثیرات قوانین حاکم بر بازار کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا با همکاری مرکز صادرات روسیه سخن گفت و ادامه داد: اگر روسیه بتواند پنجره ورود ایران به بازار اوراسیا و کشورهای حوزهCIS  شود نه‌تنها تجارت دو کشور در مسیر بازسازی قرار می‌گیرد که ایران نیز به بازار مطمئنی برای کالاهای روسی تبدیل خواهد شد. در ادامه رستم ژیگانشین با استقبال از پیشنهادهای ارائه شده توسط دبیرکل اتاق بازرگانی تهران، توضیح داد که در سال ۲۰۱۹ حدود ۵۰ درصد معاملات ایران و روسیه بر پایه روبل بوده است.

اخبار مرتبط