فشارسنجی تجارت خدمات جهان
بر اساس گزارشی که در تارنمای «سازمان تجارت جهانی» منتشر شده است، در حالی که مقدار ۶/ ۹۵ واحدی سنجه ۱۷ سپتامبر یکی از ضعیفترین عملکردهای تاریخ این شاخص بهحساب میآید و بهطور قابلتوجهی پایینتر از روند میانگین ۱۰۰واحد است، اما در تجارت حقیقی خدمات، معیارهای شاخص بهطور کلی عملکردی بالاتر از روند ماههای اخیر داشتهاند، شکافی که در گذشته پیشران تغییرات مثبت در جریان تجارت بوده است. به گزارش گروه اقتصاد بینالملل روزنامه «دنیایاقتصاد» به نقل از پایگاه اطلاعات «سازمان تجارت جهانی» عمده زیرمجموعههای سنجه تجارت خدمات پایینتر از روند میانگین باقی ماندهاند. با این حال برخی از زیرشاخصها حکایت از آن دارند که مقادیر آنها سطوح حداقلی را لمس کردهاند. بر این اساس، شاخص حملونقل هوایی مسافران با مقدار ۲/ ۴۹واحدی بیشترین آسیب را از شوکهای بیماری کرونا متحمل شد. با این مقدار رکورد بیشترین کاهش برای مقدار زیرشاخصهای این سنجه نیز شکسته شد. این امر تا حد زیادی ناشی از اقدامات مقابله با بیماری و کاهش چشمگیر مسافرتها بوده است. کاهش این زیرشاخص بهحدی بود که بر مجموع عملکرد تجارتجهانی خدمات اثر گذاشت. با این حال بهنظر میرسد مقدار این زیرشاخص در حال بهثبات رسیدن است. زیرشاخص کانتینرهای دریایی با مقدار ۴/ ۹۲، ساختوساز با مقدار ۳/ ۹۷ و شاخص خرید مدیران تجارت جهانی با مقدار ۹۷ واحد نیز نشانههایی از بازگشت را نمایان ساختهاند. افزایش زیرشاخص خرید مدیران بهخصوص اهمیت دارد، به این خاطر که یکی از آیندهنگرترین زیرشاخصهای «سنجه تجارت خدمات سازمان تجارتجهانی» محسوب میشود. در این حین، شاخص خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات بهرغم افزایش تقاضا این خدمات طی بیماری، به سطح ۶/ ۹۴ واحد کاهش یافت. زیرشاخص خدمات مالی اما تنها شاخصی بود که با مقدار ۳/ ۱۰۰ واحد روی روند میانگین باقی ماند. شاخص فعالیتهای مربوط به تجارت خدمات که معیاری تقریبی از حجم تجارت خدمات جهان ارائه میکند، کاهش سالانه ۳/ ۴ درصدی را در فصل نخست ۲۰۲۰ به ثبت رساند. در حالیکه این کاهش قابلتوجه است، اما هنوز کمتر از کاهشی است که در بحران مالی جهان ۲۰۰۸ تجربه شد، زمانی که تجارت خدمات جهان کاهش ۱/ ۵ درصدی را در فصل نخست ۲۰۰۹ به ثبت رساند. در فصل دوم ۲۰۰۹ نیز این کاهش به سطح ۹/ ۸ درصد رسید. به گزارش «سازمان تجارت جهانی» تجارت خدمات جهان از نیمه دوم ۲۰۱۹ روندی نزولی در پیش داشت. در این رابطه کاهش اخیر در تجارت خدمات بازتابی از تضعیف رشد اقتصادی جهانی و همچنین پیامدهای شیوع بیماری «کووید-۱۹» است. بر این اساس در حالیکه انتظار میرود این شاخص در نیمه دوم سالجاری زیر روند میانگین باقی بماند، اما بهبود در زیرشاخص حملونقل هوایی مسافران میتواند موتوری قدرتمند برای بازگشت تجارت خدمات به سطح پیش از بحران باشد.