به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد» به نقل از «سازمان تجارت جهانی» کشورهای عضو واکنش‌های اولیه را با هدف رسیدگی به اصلی‌ترین نگرانی‌های خود نشان دادند: در گام نخست، با هدف محدودسازی شیوع ویروس و نجات جان انسان‌ها و در گام بعد تضمین امنیت غذایی خانوار. در کنار تعطیلی‌ها، این اقدامات در هر دو حوزه تسهیل و محدودسازی تجارت محصولات کشاورزی به اجرا درآمدند، از معیارهای بهداشتی برای فعالیت‌های کشاورزی و محدودیت‌های صادراتی گرفته تا کاهش تعرفه‌های واردات. کشورها همچنین تلاش کردند ذخایر موادغذایی خود را افزایش دهند. تغییراتی که در الگوهای مصرفی در پی به اجرا درآمدن محدودیت‌ها ایجاد شد نیز تجارت محصولات کشاورزی را اساسا دستخوش تغییر کرد.

در حالی که اقدامات اولیه بر تضمین دسترسی به موادغذایی تمرکز داشتند، فاز دوم سیاست‌گذاری‌ها اما عموما در راستای بازسازی زنجیره‌های عرضه شکست‌خورده و کمک به تولید‌کنندگان محصولات کشاورزی برای رسیدن به یک وضعیت نرمال جدید بوده‌اند. با وجود اینکه بسیاری از دولت‌ها به تدریج تعطیلی‌ها، محدودیت‌های صادراتی،‌ و اقدامات حمایتی از مصرف داخلی را برای حمایت از بخش کشاورزی لغو کرده‌اند، اما در بخش‌های مختلفی از جهان شیوع بیماری همچنان ادامه دارد،‌ اتفاقی که انتظار می‌رود هر دو بخش عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی را تحت‌تاثیر قرار دهد.

در مقایسه با سایر بخش‌ها، تجارت بخش کشاورزی انعطاف بیشتری در برابر شوک‌های بیماری از خود نشان داده است. این بیانگر ماهیت حیاتی بودن موادغذایی و انعطاف درآمدی بالا برای تقاضای آن است، و این واقعیت که عمده تجارت محصولات کشاورزی (به خصوص غلات و دانه‌های روغنی) از طریق حمل‌ونقل دریایی صورت می‌گیرد، بخشی که چندان شامل محدودیت‌های به اجرا گذاشته شده نبوده است. بر این اساس در حالی که تجارت کالایی جهان در نیمه نخست ۲۰۲۰ با کاهشی شدید مواجه شد، اما تجارت محصولات کشاورزی و غذایی افزایش ۵/ ۲ درصدی را در فصل نخست نسبت به دوره مشابه ۲۰۱۹ به ثبت رساند، تجارتی که در ماه مارس نیز افزایش ۳/ ۳ درصدی را تجربه کرد.  در ضمن این تصویر کلی اما تجارت برخی محصولات کشاورزی (عمدتا محصولات غیرغذایی) کاهش و برای برخی دیگر (شامل موادغذایی اساسی) افزایش یافت. در آوریل ۲۰۲۰ همچنین صادرات برخی از موادغذایی نیز کاهش یافت به خصوص موادغذایی با ارزش قیمتی بالا شامل موادغذایی تازه، لبنیات و گوشت و محصولات که وابستگی بالایی به فروش رستوران‌ها، مدارس و بخش گردشگری دارند.

اثرات همچنین برای مناطق مختلف، متفاوت بوده است. به دنبال کاهش صادرات محصولات کشاورزی آسیا در ماه مارس، صادرات آمریکا و اروپا نیز در ماه آوریل دچار کاهش شد. در مقابل اما صادرات محصولات کشاورزی برخی مناطق نسبت به دوره مشابه ۲۰۱۹ افزایش یافت، افزایشی که به ویژه برای منطقه آمریکا جنوبی قابل‌توجه بود.

اخبار مرتبط