جنگ تعرفهای با چین به پایان میرسد؟
حمله بایدن به اقتصاد ترامپی
جو بایدن، کاندیدای دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ آمریکا میگوید: در صورت پیروزی در انتخابات، تعرفههایی که دونالد ترامپ بر واردات محصولات چینی اعمال کرده است را برمیچیند، چراکه به اعتقاد او، این تعرفهها بیشتر از سوی مصرفکنندگان و کسبوکارهای آمریکایی پرداخت میشود. با این وجود، یکی از منابع مطلع در این زمینه اظهار کرد: معاون سابق باراک اوباما در صورت کسب پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در تعرفههای وضع شده دوران دونالد ترامپ تجدید ارزیابی خواهد کرد. در این زمینه یافتههای نظرسنجی ماه فوریه ۲۰۲۰ «گالوپ» نشان میدهد که بیشتر آمریکاییها نظر مثبتی نسبت به تجارت بینالمللی دارند، جایی که ۷۹ درصد اعلام کردند، تجارت فرصتی برای رشد اقتصادی است، در مقابل ۱۸ درصد تجارت را تهدیدی برای اقتصاد این کشور دانستند.
به گزارش گروه اقتصاد بینالملل روزنامه «دنیایاقتصاد» جو بایدن در گفتوگویی که آخر هفته گذشته با «لولا گارسیا ناوارو» در «رادیو عمومی ملی» داشت، این اظهارات پیرامون تعرفههای ترامپ را مطرح کرد. در این گفتوگو لولا گارسیا-ناوارو از بایدن پرسید: «برخی میگویند مواضع ترامپ در مقابله با نفوذ چین مثبت است. آیا شما تعرفههای او را نگه میدارید؟» که بایدن در پاسخ گفت: «نه. عجب! چه کسی گفته که ایده ترامپ خوب است؟... تولیدکنندگان دچار رکود شدهاند. بخش کشاورزی میلیاردها دلار ضرر کرده و هزینههای هنگفتی بر دوش مصرفکنندگان است.»
او ادامه داد: «ما به روش نادرستی در تعقیب چین هستیم. چینیها در حال دزدیدن مالکیت معنوی هستند. آنها برای انجام فعالیت اقتصادی در کشورشان شرط گذشتهاند، شرط مالکیت ۵۱ درصدی برای چینیها. این موضوع باید پایان یابد. من زمانی که معاون رئیسجمهور بودم، زمان بسیاری را با شی جین پینگ -رئیسجمهور چین- سپری کردم، به این خاطر که رئیسجمهور باراک اوباما میخواست او را بهتر بشناسیم. او حتی به اندازه حرف «د» هم دموکرات نیست.» گارسیا ناوارو پرسید: اگر شما تعرفهها را لغو کنید، در عوض چه چیزی از آنها طلب میکنید یا اینکه بدون دریافت هیچ امتیازی تعرفهها را برمیدارید که بایدن پاسخ داد: «نه، نه، موضوع چیز دیگری است. موضوع این است که چه رفتاری مناسب خواهد بود تا آنها مجاب به مشارکت در روابط بینالمللی شوند، وارد روابط تجاری با ما شوند و در زمین قوانین بینالمللی بازی کنند. رفتارهای ما تاکنون ما را خلع سلاح کرده است.» کاندیدای دموکرات ریاستجمهوری آمریکا با اشاره به تعرفههایی که دولت ترامپ علیه واردات اقتصادهای متحد این کشور یعنی کانادا، اروپا و آسیا وضع کرده است، ادامه داد: «سهم ما از اقتصاد جهان ۲۵ درصد است، اما ما چه کردیم؟ انگشت خود را آن بیرون به چشم متحدان خود فرو کردیم. چین زمانی مسوولیتپذیر است که بقیه جهان را گردهم بیاوریم. آن زمان همهچیز شروع به تغییر کند و آن زمان چین، تصمیم به تغییر رفتار خود خواهد گرفت.»
لغو تعرفههای واردات محصولات چینی
به گزارش «فوربس»، این صحبتها نشان میدهد، جو بایدن در صورت رئیسجمهور شدن، تعرفههای واردات محصولات چینی را لغو خواهد کرد؛ احتمالا با فهرست کردن پیامدهای منفی تعرفهها، همچون رکود فعالیتهای تولیدی، از دست رفتن میلیارد دلارها در بخش کشاورزی و زیانهای مصرفکنندگان آمریکایی.
بایدن معتقد است، اعمال یکجانبه تعرفه بر واردات چین تاکنون جواب نداده است. با این وجود، یکی از مشاوران او در گفتوگو با روزنامه «واشنگتن پست» گفته که بایدن هنوز تصمیم نهایی خود را درباره حذف تعرفهها نگرفته است. «مایکل اسچِرِر»، خبرنگار سیاست ملی «واشنگتن پست»، اظهارات مشاور بایدن را این گونه بازتاب داده است: «موضع او {بایدن} بدون تغییر مانده است. او در تعرفههای دونالد ترامپ تجدید ارزیابی خواهد کرد. ظاهرا اظهارات او درخصوص لغو تعرفهها در واکنش به صحبتهایی بوده است که تعرفههای ترامپ را ایدهای خوب برای مقابله با چین دانستهاند.»
برایان ریلی، رئیس «اتحادیه مالیاتدهندگان ملی طرح تجارت آزاد» در مورد صحبتهای مشاور بایدن میگوید: «واقعا شگفت زده شدم که کارمندان بایدن میگویند او چیزی که واقعا گفته را بیان نکرده است.» لولا گارسیا ناوارو میزبان بایدن در شبکه «رادیوی عمومی ملی» نیز معتقد است، بایدن گفته که تعرفهها بر واردات چین را لغو خواهد کرد.
به عقیده صاحبنظران، بایدن دلایل خوبی برای حذف تعرفههای دونالد ترامپ بر واردات محصولات چینی، متحدان آمریکا در اروپا و سایر نقاط جهان دارد. بهدنبال سیاستهای تجاری ترامپ، فعالیتهای تولیدی حال و هوای خوشی را تجربه نمیکند. تحقیقات نشان میدهد، تعرفههای دولت ترامپ بر فولاد و آلومینیوم که بیش از چین بر واردات متحدان آمریکا اثر گذاشته، افزایش قیمتها و کاهش اشتغال در صنایع مرتبط با فولاد و آلومینیوم را به همراه داشته است.»
«لیدیا کوکس» و «کادی روس»، اقتصاددانان دانشگاه در این زمینه میگویند، یافتههای مطالعهای که «آرون فلائن» و «جاستین پیرس»، اعضای هیات حکمرانان کمیته فدرال رزرو انجام دادهاند نشان میدهد، هزینهای که تعرفههای فولاد و آلومینیوم برای قیمت نهادهها از اواسط ۲۰۱۹ تراشیده است، معادل از بین رفتن ۶/ ۰ درصد مشاغل بخشهای مرتبط نسبت به حالتی است که تعرفه وجود نداشت. به ادعای این اقتصاددانان، محاسبات نشان میدهد، این نرخ به معنای ۷۵ هزار شغل کمتر در بخشهای مرتبط است، بدون در نظر گرفتن سایر هزینههایی که این تعرفهها برای بخشهای مختلف اقتصاد آمریکا به همراه داشتهاند.
آسیب کشاورزان از سیاستهای تعرفهای
کشاورزان نیز از سیاستهای تجاری دونالد ترامپ متضرر شدهاند. بعد از آنکه دولت آمریکا بر کالاهای وارداتی از چین تعرفه وضع کرد، در اقدامی تلافیجویانه پکن نیز محصولات وارداتی از آمریکا را هدف تعرفه قرار داد. این تقابلها باعث کاهش ۷۴ درصدی صادرات دانههای روغنی سویای تولید آمریکا به چین در سال ۲۰۱۸ شد. شرایط دشواری که برای کشاورزان غرب آمریکا ایجاد شد، از لحاظ سیاسی به ترامپ ضربه زده است. او در این زمینه از «شرکت اعتبارات کالایی» استفاده کرده تا ۲۸ میلیارد دلار از آسیبهای کشاورزان را تا ژانویه ۲۰۲۰ جبران کند. تحلیلگران «بنیاد ملی برای سیاست آمریکایی» در گزارشی پیرامون این موضوع مینویسند: «دولت ترامپ میلیاردها دلار از درآمدهای مالیاتی شهروندان آمریکا را برای جبران کشاورزان متضرر از سیاستهای تجاری هزینه کرده است.»
بهنظر میرسد، جو بایدن به نکاتی ارزنده پیرامون روشهای ناکارآمد دونالد ترامپ علیه چین اشاره کرده است. «باب دیویس» و «لینگلینگ وی»، نویسندگان کتاب «نمایش ابرقدرتها: چطور جنگ میان ترامپ و شی تهدیدی از یک جنگ سرد جدید است» در این زمینه میگویند: «از ابتدا، دولت نگاهی یک جانبه نسبت به چین داشت. در جریان بازدید دولتی در آوریل ۲۰۱۸، ماکرون، رئیسجمهور فرانسه پیشنهاد همکاری به ترامپ داد. ترامپ اما با رد پیشنهاد او گفت که ما تنها میخواهیم این کار را انجام دهیم. من فکر میکنم، روشهای چندجانبه بهتر جواب خواهد داد. پکن از منزوی شدن میترسد.»
در ادامه صحبت این کارشناسان آمده است: «در جریان جنگ تجاری، پکن تلاش کرده از اختلاف واشنگتن با متحدان استفاده کند. در جلسه ژوئن ۲۰۱۸ با شرکتهای چندملیتی، رئیسجمهور شی جین پینگ این موضوع را بهطور شفاف اعلام کرد، شرکتهایی که کشور زادگاه آنها در جنگ با چین نیستند، مشمول سیاستهای ترجیحی پکن خواهند شد. با وجود اغوای بازار بزرگ چین، بسیاری از متحدان آمریکا نگرانیهایی مشابه پیرامون سیاستهای تجاری و مدلهای اقتصادی چین دارند.
به گزارش «فوربس» در حالی که جو بایدن همه سیاستهای تجاری دونالد ترامپ را رد نمیکند، یک روش چندجانبه شامل همکاری با «سازمان تجارت جهانی» میتواند تغییرات اساسی در این سیاستها ایجاد کند. نتایج مطالعهای که محققان فدرال رزرو نیویورک با همکاری اقتصاددانان دانشگاه کلمبیا انجام دادهاند، نشان میدهد در اعمال تعرفه بر واردات محصولات چینی، شرکتهای آمریکایی حداقل ۷/ ۱ هزار میلیارد (تریلیون) دلار از قیمت سهام خود را از دست دادهاند. سیاستهایی که جز آسیب به نیرویکار، کشاورزان، مصرفکنندگان و شرکتها چیزی به همراه نداشتهاست، دلیلی ندارد همچنان ادامه یابد.