امروزه دولت‌ها به طرق مختلف در روابط معاملاتی اشخاص دخالت می‌کنند و بابت این دخالت‌ها عوارضی را تحت عنوان بیمه تامین‌اجتماعی، مالیات و ... دریافت می‌کند. به‌عنوان مثال، قوانین تامین‌اجتماعی قراردادها را به دو نوع قرارداد عمرانی و غیرعمرانی تقسیم و براساس این تقسیم‌بندی حق بیمه‌های متفاوتی را از اشخاص دریافت می‌کند. از منظر کارشناسان، این سازمان اگر شخصی ساخت کالایی را به‌صورت عین معین یا انحصاری به تولیدکننده‌ای سفارش دهد با موردی که این کالا خریداری می‌شود، از حیث عوارض حق بیمه متفاوت است. خوانندگان محترم برای آشنایی با نحوه محاسبه حق بیمه و روش محاسبه آن به مجموعه قوانین تامین‌اجتماعی و آیین‌نامه‌های اجرایی آن یا موارد حق بیمه و تکلیف آن در قانون کار مراجعه کنند. یکی دیگر از عوارض دولتی حق مالیاتی که اداره دارایی تحت عنوان مالیات‌های مستقیم و مالیات ارزش افزوده از اشخاص دریافت می‌کند. بدیهی است انتخاب عنوان قرارداد می‌تواند میزان مالیات شخص را کاهش یا افزایش و در مواردی مجبور به پرداخت مالیاتی کند که آن نوع مالیات اصلا مدنظر مقنن مالیاتی نبوده است. به‌عنوان مثال، در یک مورد شرکتی برای خرید تعداد متنابهی کامیون قرارداد خریدی را با کارخانه تولیدکننده مذاکره و نسبت به بهای هر کامیون توافق به عمل آورد. ولی انعقاد قرارداد با تغییر قیمت مواجه شد؛ چون تولیدکننده نمی‌توانست بین مشتریان تبعیضی از حیث قیمت قائل شود، طرفین توافق کردند که کامیون‌ها با قیمت جدید خریداری شود، ولی در عوض فروشنده چهار دستگاه کامیون مجانی به خریدار انتقال دهد. ظاهر این توافق به نفع خریدار بود و عنوان قرارداد چهار دستگاه نیز هبه یا صلح بلاعوض انتخاب شده بود ولی طرفین توجه نکرده بودند که از نظر اداره دارایی این چهار دستگاه کامیون درآمد محسوب می‌شود و شرکت خریدار باید ۲۵درصد بهای چهار دستگاه را به‌عنوان مالیات بر درآمد به اداره دارایی بپردازد. بنابراین ملاحظه می‌شود که انتخاب عنوان صحیح و درست برای روابط معاملاتی طرفین واجد آثار متعددی است که در این نوشتار به اختصار به آن پرداخته شد. در سه‌شنبه هفته جاری به بررسی اصولی که طرفین باید در مقدمه عقد آن را رعایت کنند و تفاوت آن را با میز مذاکره، بیان خواهیم کرد.

  پاورقی:

۱- مطالب ستون بایسته‌های حقوق در بازرگانی شنبه و سه‌شنبه هر هفته در صفحه ۵ چاپ می‌شود