مقایسه بازارها در ماه آبان و ۸ ماه نخست سال نشان میدهد
عقبگرد دستهجمعی خانواده سکه
عوامل گوناگون سیاسی و اقتصادی موجب تغییر فاز بازار سکه شد. درحالی که در مهر ماه بهواسطه تشدید تنشهای منطقهای قیمت شاخصهای طلایی رشد چشمگیری را تجربه کرده بودند، در آبان ماه قطعات مختلف خانواده سکه دچار اصلاح نرخ شدند. عوامل مختلف سیاسی و اقتصادی در تعدیل نرخ قطعات سکه موثر است. به عقیده برخی از کارشناسان عدم تداوم چرخه تبادل آتش میان تهران و تلاویو سبب شد تا چشمانداز گسترش درگیریهای نظامی در منطقه کمرنگ شود. هرچند باتوجه به اظهارنظر مقامات مسوول بهنظر میرسد این ریسکها هنوز بهطور کامل از بازار خارج نشده، اما میتوان گفت بخشی از تقاضای انتظاراتی از بین رفته است. از سوی دیگر رویکار آمدن دونالد ترامپ نیز دیگر رویداد سیاسی مهمی است که در هفتههای اخیر بر بازار سکه تاثیر داشته است.
باتوجه به اظهارنظرهای ضد جنگ این شخص و وعدههای انتخاباتی او مبنی بر پایان دادن به جنگ اوکراین، پس از پیروزی او در کارزار انتخابات، نرخ فلز طلا در معاملات جهانی روند کاهشی جدیدی را آغاز کرد. درنتیجه با کاهشی شدن نرخ اونس که یکی از پارامترهای تشکیل قیمت سکه است، نرخ قطعات مختلف سکه طلا نیز کاهشی شد. اما در سوی دیگر یک عامل اقتصادی مهم نیز وجود دارد. در ماهی که گذشت بانکمرکزی با هدف کنترل نوسانات بازار سکه اقدام به برگزاری چند حراج عرضه این کالاهای سرمایهای کرد. البته حراج فروش سکه رویداد جدیدی برای بازار فلز زرد نیست. مسالهای که حراجهای صورت گرفته در آبان ماه را نسبت به حراجهای دیگر متمایز میکند، ضرب ربعسکه طلا با تاریخ جدید است. سکههای موجود در بازار کشور به دو دسته پیش و پس از سال 1386 تقسیم میشوند.
به دلیل تعداد کمتر سکههای ضرب بعد از 1386 و همچنین جدیدتر بودن این قطعات، معاملهگران همواره شاهد شکلگیری حباب قیمتی در نرخ آنها بودهاند. ضرب ربعسکه طلا با تاریخ 1403 به شکل چشمگیری بر حباب قیمتی قطعات قدیمیتر اثر گذاشت. بهطوری که حباب ربعسکههای قدیمی که در روزهایی از سال جاری تا حوالی 9 میلیون تومان نیز بزرگ شده بود، در ماه هشتم سال تا کانال 4 میلیون تومان کوچک شد. درنتیجه کاهش حباب قیمتی سکه درکنار افت ارزش نسبی طلا در بازار جهانی زمینهساز بازدهی منفی قطعات مختلف سکه در بازار آبان ماه شد. براین اساس قیمت هر قطعه ربعسکه در 30 روز گذشته حدود 13.91 درصد افت کرد و از رقم 19 میلیون و 400 هزار تومان به رقم 16 میلیون و 700 هزار تومان رسید.
رتبه دوم افت قیمتها در معاملات آبان در اختیار نیمسکه طلا با 10.23 درصد کاهش است. سکهطلا طرح جدید نیز 6.74 درصد کاهش قیمت را تجربه کرد و در جایگاه سوم قعر جدول ایستاد. اما در طرف دیگر جدول، شاخصکل بازار سهام با رشد 12.47 درصدی جایگاه نخست بازدهیهای آبان را از آن خود کرد. تحلیلگران بورسی معتقدند که باتوجه به عملکرد ضعیف بازار سهام در سال 1403، ارزش شاخص این بازار در آبان ماه به پایینترین حالت خود رسید که همین امر زمینهساز ورود مجدد سرمایه به آن شد. در نهایت قیمت دلار آزاد نیز در معاملات آبان ماه 7.51 درصد رشد کرد و از رقم 64 هزار و 550تومان به رقم 69 هزار و 400 تومان رسید.
رالی هشتماهه همچنان در دست طلاییها
برخلاف روند منفی قطعات مختلف فلز طلا در آبان ماه، طلاییها همچنان صدرنشین رالی هشت ماهه هستند. در هشت ماه اخیر سطح کلی ریسکهای سیاسی به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. تشدید درگیریهای نظامی در غرب آسیا، تغییر فاز جنگ اوکراین، تبادل آتش مستقیم میان ایران و رژیم صهیونیستی و دیگر مسائل اینچنینی از جمله عواملی است که در هشت ماه اخیر میل فعالان بازارهای داخلی و جهانی را نسبت به فلز زرد افزایش داده است. نتیجه رویآوردن معاملهگران به داراییهای امن رشد ارزشهای چشمگیر در نرخ قطعات مختلف سکه و همچنین گرم طلا در 8 ماه سپری شده از 1403 شده است. رتبه اول و دوم رالی 8 ماهه در اختیار طلاییها است. گرم طلای 18 عیار با رشد 37.9درصدی در جایگاه نخست و سکه طلا طرح جدید با 34.8 درصد در جایگاه دوم قرار دارند. رتبه سوم نیز در اختیار سپردهگذاران بانکی با 20 درصد سود است. فعالان بازار سهام در 8 ماه سپری شده از سال جاری کمترین میزان بازدهی را با رشد 2.85 درصدی از آن خود کردند.
فشار افزایشی در روز آخر آبان
دیروز چهارشنبه 30 آبان ماه روند نرخ شاخصهای بازار ارز و سکه مثبت بود. بهنظر میرسد احتمال افزایش تحریمها علیه اقتصاد کشور عامل رشد قیمت شاخصها در روز گذشته است. برخی رسانهها در چندروز گذشته از احتمال صدور قطعنامه جدید علیه ایران خبر دادند. علاوه بر آن بهنظر میرسد تحریمهای جدیدی بر ناوگان کشتیرانی کشور نیز وضع شده است. درنتیجه با رشد سطح انتظارات تورمی قیمت ارزهای گوناگون و قطعات مختلف سکه رشد کرد. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در معاملات روز سهشنبه در رقم 68 هزار و 500 تومان معامله میشد در بازار دیروز حدود 900 تومان رشد کرد و به رقم 69هزار و 400 تومان رسید. سکه طلا طرح جدید نیز با رشد 885 هزار تومانی در رقم 52 میلیون و 300هزار تومان معامله شد.