18

مهم‌ترین عامل رشد دارایی‌های ریسکی در سال 2020 و 2021 پول چاپ شده توسط دولت‌ها در پی همه‌گیری ویروس کرونا برای جلوگیری از رکود اقتصادی بود. ماه مارس سال 2020، بیت‌کوین پس از یک ریزش شدید از 9 هزار دلار تا 3700 دلار، رشد قیمتی خود را آغاز کرد. از ماه مارس سال 2020 تا نوامبر سال 2021، بیت‌کوین با رشد بیش از هزار درصدی به کانال 69 هزار دلار رسید.

شرایط در دیگر بازارهای ریسکی مانند بازار سهام نیز به همین شکل بود. بازار سهام صعود‌ خود را از ماه مارس 2020 آغاز کرده و این روند تا ژانویه سال 2020 ادامه داشت. طی این مدت شاخص داوجونز حدود 100 درصد و شاخص STOXX 50 حدود 90 درصد رشد داشتند. روند صعودی در بازار سهام ژاپن اندکی زودتر از بازار سهام دیگر کشورهای صنعتی بزرگ در ماه سپتامبر 2021 به پایان رسید و طی این مدت رشد 88 درصدی را تجربه کرد.

این در حالی است که طی همین مدت مشابه، بازار دارایی‌های امن مانند طلا به نسبت بازار دارایی‌های امن رشد چشمگیری نداشتند. برای مثال طی مدت مشابه بررسی شده، طلا تنها 40 درصد رشد قیمتی را تجربه کرده بود. با نزدیک شدن به انتهای سال 2021، زمزمه‌های آغاز سیاست‌های ضد تورمی میان سیاستگذاران و تحلیل‌گران افزایش یافت. تورم ناشی از چاپ پول دولت‌ها در دوران پاندمی کرونا موجب شده بود که ترس از کنترل خارج شدن آن بیشتر شود. عاملی که اهمیت این نکته را افزایش می‌داد، بهبود شرایط سلامت و اقتصاد بود. بازگشت بخش عظیمی از نیروی کار به بازار و پس‌انداز بالای خانوارها می‌توانست تقاضا را به‌طور چشمگیری افزایش دهد درحالی که زنجیره تامین نتوانسته بود به‌طور کامل بهبود یابد.

نخستین بازار جهانی که تحت تاثیر اخبار گرفت، بازار رمزارزها بود. بیت‌کوین در اوج خوش‌بینی معامله‌گران برای شکست مقاومت 70 هزار دلار، از کانال 69 هزار دلاری سقوط خود را آغاز کرده و روند نزولی آن همچنان ادامه دارد. طی این مدت این رمزارز حدود 64 درصد از ارزش خود را از دست داده است. شرایط دیگر رمزارزهای بازار نیز مشابه بیت‌کوین بوده است. اتر، کوین شبکه بلاک‌چین اتریوم و دومین رمزارز بزرگ بازار که از مارس 2020 تا نوامبر 2021 حدود 4700 درصد رشد کرده بود، اکنون 75 درصد از ارزش خود را از دست داده است.

شرایط بازارهای سهام نیز مانند بازار رمزارزها بود. شاخص داوجونز 15 درصد، STOXX 50 حدود 20درصد و NIKKIE 225 ژاپن هم حدود 12 درصد از ارزش خود را از زمان سقف تاریخی خود تاکنون از دست داده‌اند. اما در همین مدت بازار دارایی‌های امن بازدهی مناسب‌تری داشته‌اند هرچند چندان چشمگیر نبوده است. برای مثال طلا از نوامبر سال 2021 تاکنون حدود 7 درصد رشد داشته است. البته این فلز ارزشمند زمانی که در ماه مارس به کانال 2 هزار دلار رسیده بود، بازدهی 17 درصدی را ثبت کرده بود. در همین مدت نرخ بهره اوراق بدهی دولت ایالات‌متحده با سررسید دو ساله از 39/ 0 درصد به سقف تاریخی 14 ساله خود یعنی رقم 3/ 19 درصد رسید. اوراق 10 ساله نیز رکورد خوبی ثبت کرده و بهره آنها از 5/ 1 درصد به 24/ 3 درصد رسیده است که تقریبا سقف چهارساله این دارایی محسوب می‌شود.

شرایط بازار نشان می‌دهد که فعلا فشار فروش در دارایی‌های ریسکی ادامه‌دار خواهد بود و تا زمانی که تورم به‌طور کامل توسط دولت‌ها کنترل نشود، گسیل سرمایه به سمت دارایی‌های امن ادامه‌دار خواهد بود.