اثرات جانبی جنگ اوکراین بر سطح جهان چیست؟
بحران غذا سوختِ تورم
روسیه و اوکراین در کنار هم ۳۰ درصد از صادرات گندم در سطح جهان را بر عهده دارند. در کنار این موضوع حدود ۲۰ درصد از ذرت جهان نیز در این دو کشور تولید میشود. اما نقش این دو کشور در تامین دانههای روغنی آفتابگردان غیر قابل انکار است، چراکه حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از این محصول از این دو کشور تامین میشد. سازمان ملل حدود ۵۰ درصد از غذای مورد نیاز برای برنامه جهانی غذا را از این دو کشور تامین میکرد.
نبرد روسیه و اوکراین موجب شده که نخستین آثار کمبود غذا در شمال آفریقا به راحتی احساس شود. برای مثال کشوری مانند مصر حدود ۸۵ درصد و لبنان حدود ۸۱ درصد از موادغذایی خود را از اوکراین تامین میکردند. علاوه بر اینها، کشور جنگزدهای مانند یمن نیز وابستگی بالایی به واردات غذا از سوی اوکراین و روسیه دارد. این جنگ موجب شده حدود ۲۸۳ میلیون انسان در معرض قحطی غذا قرار بگیرند. این آثار محدود به شمال آفریقا نخواهد بود و به زودی به آسیا و اروپا نیز صدمه خواهد زد. مصر بزرگترین واردکننده مواد غذایی از اوکراین است، ولی در جایگاه بعدی اندونزی و سپس بنگلادش قرار دارند. این دو کشور بخش زیادی از گندم مورد نیاز خود را از اوکراین تامین میکردند. حال با توجه به کاهش شدید تولید اوکراین، به زودی کشورهای آسیایی با بحران غذا روبهرو خواهند بود.
این گستره صادراتی اوکراین موجب میشود که به زودی حجم عظیمی تقاضا از سوی دیگر کشورها برای خرید مواد غذایی صورت بگیرد که میتواند به افزایش شدید قیمتها و در نتیجه تورم ختم شود. برای مثال تورم مصر در ماه مارس حدود ۱۰ درصد بود و در این میان قیمت مواد غذایی حدود ۱۷ درصد افزایش داشته باشد. قیمت مواد خوراکی در برخی کشورها مانند ترکیه حساسیت بیشتری به تغییر قیمتها دارد. ترکیه در ماه گذشته ۶۱ درصد تورم را تجربه کرد که مواد خوراکی در این کشور در ماه مارس حدودا ۷۰ درصد گرانتر شدند.
نقش پررنگ مواد غذایی در تورم کشورها نشان میدهد که بحران غذا یکی از مهمترین مسائل اقتصادی در سال جاری خواهد بود. در کنار این موضوع، کاهش دسترسی افراد به غذا میتواند بحرانهای اجتماعی بزرگی را خلق کرده و هزینههای زیادی را بر اقتصاد جهانی وارد کند.