رمزارزهای کنونی؛ پیشقراولان ارز واحد جهانی
او که از شهریور ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۷ رئیس کل بانک مرکزی ایران بوده و در سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۵ به عنوان معاونکل وزارت امور اقتصادی و دارایی و بین سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۳ وزیر امور اقتصادی و دارایی بوده براین باور است که جزئیات این ارز واحد جهانی هنوز طراحی و رونمایی نشده، ولی میتوان حدس زد که در بخشی از مشخصات آن، در اتاقهای فکر و واحدهای پژوهشی، دستاوردهایی وجود دارد، اما هنوز عملیاتی و اجرایی و رونمایی نشده است. او تصریح میکند: شاید یکی از دلایل اینکه برای برخی از رمزارزهای رایج، یک سقف در نظر گرفته شده و گفته شده که این مقدار از این رمزارز قابل استخراج است و پس از استخراج آن مقدار از آن رمزارز، پیمانهاش پر میشود، به همین دلیل است که بتوان بعد از آن، محصول جدیدی با ویژگیها و امتیازات جدید معرفی کرد.
مظاهری تاکید میکند: سیر تحولات رمزارزها آغاز شده و سرعت تکاملشان حتی از موبایل نیز بیشتر و سریعتر است. او همچنین هشدار میدهد که نباید اجازه دهیم که همان اتفاقی که درباره تولید و عرضه گوشی تلفن همراه برایمان پیش آمد درباره رمزارزها نیز اتفاق بیفتد. بنابراین نباید ۱۰ سال دیگر چنین شود که ما مصرفکننده صرف باشیم. دانشمندان و متخصصان مسلط بر بحثهای بانکی به بحث رمزارزها ورود کرده و به دانش مربوط به آن مجهز شوند و در این خصوص کار کنند. او بر لزوم آشنا کردن مردم با پدیده رمزارز و نیز هوشیار کردن آنها نسبت به خطرات این حوزه و نیز جلوگیری از کلاهبرداریهای احتمالی تاکید میکند. او درباره آینده رمزارزها گفت: توجه به رمزارزها از اهمیت شایانی برخوردار است و در آیندهای نزدیک توجه و بهرهگیری از آن به یک ضرورت تبدیل میشود. نظر به درک این مهم، به عنوان مسوول شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری تلاش کردم تا با جلب کمک از تعدادی کارشناس رسمی دادگستری که در این موضوع مطلع و صاحبنظر بودند، دورههای آموزشی ویژه کارشناسان را طراحی کنم و کارشناسان را با این مقوله آشنا کنیم. مظاهری در ادامه درباره ارز واحد جهانی توضیح داد: ایده ارز واحد جهانی (Single Global Currency) براین مبنا شکل گرفت که فعالان اقتصادی دنبال راهی برای ابداع ابزار مبادله کالا فارغ از دخالت حکومتها هستند. رفتار برخی دولتها همچون زیمبابوه، ترکیه، برزیل و حتی کشور خودمان، فارغ از ارزش فلز گرانبها و فارغ از قدرت تولید ناخالص کشور، مشوق این ایده بوده و هست و همچنین برخی کشورهای اروپایی و غربی در سالهای قبل و دوران جنگ جهانی، سیره انتشار بیرویه پول را در پیش گرفتند. برخی دولتها با وجود تمام کوشش و جهدی که مصلحان و صاحبنظران جامعه به عمل آوردند، نتوانستند قانع شوند که «چاپ و انتشار پول، تولید ثروت نیست». برخی دولتها نیز با کمک عقلای اقتصادی خود و به مدد عقل اقتصادی و شناخت آثار شوم چاپ بیمحابای پول توانستند به خود مسلط شوند و با اعمال سازوکار خودکنترلی، استفاده نابجا از این ابزار نکنند. نکته بسیار مهم این است که حتی آن دولتهایی هم که کنترلهای موثری روی چاپ و انتشار پول پرقدرت اعمال کردهاند، از این اختیار استفاده مسرفانه نمیکنند لیکن اختیار و اجازه قانونی از آنها سلب نشده است. هر آن ممکن است به دلیلی آن رویه معقول و سنجیده را کنار بگذارند و چاپ بیرویه پول را از سر بگیرند. شاید داستان موش و گربه عبید زاکانی تمثیل روشنی از این موضوع باشد. ارز واحد جهانی، به دنبال راهی برای ابداع ابزار مبادله کالا، فارغ از دخالت حکومتها هستند. ارز واحد جهانی که دولتها منتشر کننده آن نباشند. در عین حال، روش نوین ارزشیابی و تبادل آن، با بهرهگیری از تکنولوژی و دانش فنی روز و بین فعالان اقتصادی انجام شود. این کار به یک معنی مشابه زمانی است که دولتها ضرب سکه نمیکردند و فعالان اقتصادی با تبادل مقداری طلا و نقره معاملات خود را انجام میدادند. تصور براین است که در آیندهای نزدیک، شاید حدود ۱۵ سال آینده این ارز واحد جهانی به حدی از تکامل و روایی برسد که بتواند در مبادلات کالا و خدمات جهان حاکم شود و فعالان اقتصادی با سهولت خیلی بیشتر و با اطمینان کامل از آن برای معاملات و تسویه امور اقتصادی خود استفاده کنند. او در ادامه توضیح داد: به جرات میتوان گفت کسی درباره جزئیات این رمزارز واحد جهانی چیزی نمیداند، دقیقا مانند زمانی که نخستین موبایل اختراع شد و هرگز کسی فکرش را هم نمیکرد که طی چند سال موبایل به ویژگیها و قابلیتهای فعلی برسد. آنچه مسلم است اینکه رمزارزهای فعلی تمرینی خواهند بود برای کسب آمادگی برای مواجهه با این رمزارز واحد جهانی. در حال حاضر رمزارزهای فعلی مبتنی بر توافقاتی ارزشگذاری میشوند که هیچ دولتی در این ارزشگذاری نقش ندارد و این ارزشگذاری شبیه همان دورهای است که دولتها ضرب سکه نمیکردند. به بیانی دیگر، از حدود ۱۵ سال قبل، مطالعات و پژوهشهایی جدی درباره ابداع و ترویج ساختار ارز واحد جهانی شروع شده است. در چند سال اول، بیشتر مطالعات و پژوهشهای بنیادی انجام میشد. پس از چند سال به مرحله اجرای آزمایشی رسید. اجرای آزمایشی درحد محدود شروع و به مرور گسترش یافت. آنچه امروز در حوزه رمزارزها میبینیم، اجرای آزمایشی گسترش یافته است. میتوانیم انتظار داشته باشیم که ابعاد، رواج، و مشخصات آن، به مرور تغییر کند و به صورت مستمر شاهد تنوعبخشی به این پدیده باشیم. تنوع و پیچیدگی این موضوعات، به صورت ترکیبی از محصولات پیشنهادی جدید همین رمزارزهای فعلی، یا به صورت معرفی و ورود رمزارزهای با نام و مشخصات کاملا جدید میتواند باشد. در آینده نه چندان دور، شاید در یکی، دو دهه آینده، ساختار توسعهیافته آن بر بخش عمدهای از مبادلات کالا و خدمات جهان حاکم میشود. البته روشن و بدیهی است که مشخصات آن ارز واحد جهانی، با آنچه امروز به نام رمزارزهای مختلف رواج دارد، یکسان نخواهد بود. شاید شباهتهایی داشته باشد، اما مجموعهای در برخی ویژگیها مشابه و در برخی ویژگیها کاملا متفاوت و شاید بیگانه با رمزارزهای فعلی باشد. جزئیات این ارز واحد جهانی هنوز طراحی و رونمایی نشده و میتوان حدس زد که در بخشی از مشخصات آن، در اتاقهای فکر و واحدهای پژوهشی، دستاوردهایی وجود دارد، اما هنوز عملیاتی و اجرایی و رونمایی نشده -است. شاید یکی از دلایل اینکه برای برخی از رمزارزهای رایج، یک سقف در نظر گرفته شده و گفته شده که این مقدار از این رمزارز قابل استخراج است و پس از استخراج آن مقدار از آن رمزارز، پیمانهاش پر میشود، به همین دلیل است که بتوان بعد از آن، محصول جدیدی با ویژگیها و امتیازات جدید معرفی کرد. برای تقریب ذهن میتوان مراحل تدریجی رشد دانش فنی تلفنهای همراه را به خاطر آورد. زمانی که نخستین تلفن همراه اختراع شد، کاربردش در واحدهای نظامی بود. بعد که برای استفاده عموم رونمایی شد، حدود ۳۰ سال قبل، مشخصات تلفن همراه را به خاطر داریم. گوشی بسیار بزرگ با یک آنتن که برای هر بار استفاده باید از غلاف گوشی بیرون کشیده میشد، بعدها که گوشیها به دوربین مجهز شد و تا امروز که قابلیتها و ویژگیهایی دارد که ۳۰ سال پیش، هرگز کسی غیر از کسانی که در واحدهای پژوهشی مربوطه کار میکردند، فکر نمیکرد که طی چند سال این ویژگیها و قابلیتهای فعلی برای گوشیهای همراه ایجاد شود. در مجموع میتوان گفت: آنچه مسلم است اینکه سیر تحولات رمزارزها آغاز شده و سرعت تکاملش حتی از موبایل نیز بیشتر و سریعتر است.