تسهیل موانع قانونی استخراج رمزارز
محرمیان در پاسخ به این سوال که در حوزه رمزارزها، مرجع سیاستگذاری کیست؟، گفت: با توجه به اینکه قانون دست بالا را دارد و مجلس نیز به این حوزه ورود کرده است، بخشی از موارد برعهده مجلس است. بخشی از موضوعات نیز بر عهده دولت است و مصوباتی نیز داشته است. به طور خاص رمزارزها حوزههای مختلف دارند. مثلا در زمینه استخراج رمزارز، دولت سیاستگذاری میکند. در زمینه خرید و فروش رمزارز، بانک مرکزی سیاستگذار کلیدی است؛ اما باید در چارچوب قوانین و مصوبات بالادستی دولت، شورای عالی مبارزه با پولشویی و مرکز ملی فضای مجازی اقدام کند. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در ادامه سخنان خود به یارانه فراوانی که برای انرژی در ایران داده میشود، اشاره کرد و افزود: این یارانه مورد توجه استخراجکنندگان رمزارز قرار گرفته است، اما مشکل اینجاست که در این زمینه راهبرد کشور بهصورت شفاف تعریف نشده است. ثبتنام اولیه برای ایجاد مزارع استخراج رمز ارز انجام گرفته، اما تعداد نهایی مجوزهای صادره در قالب پروانه بهرهبرداری به تعداد انگشتان دست هم نمیرسد. با توجه به اقبالی که هماکنون به تسهیل این موضوع دیده میشود، امیدوار هستیم به زودی در این زمینه شاهد پشتیبانی قانونی و مانع زدایی باشیم. او تصریح کرد: با مصوبه جدید دولت و معرفی صرافیهای مجاز توسط بانک مرکزی، استخراجکنندگان رمزارز میتوانند رمزارزهای استخراج شده خود را به صرافیهای دارای مجوز عرضه کنند. این مقام مسوول بانک مرکزی ادامه داد: همچنین براساس دستورالعملی که از مرکز ملی فضای مجازی تهیه و ابلاغ شده، بانک مرکزی موظف شده است، در یک کارگروه کارشناسی، حوزه مبادلات رمز ارز را مورد رصد هوشمند قرار دهد که بانک مرکزی نیز در حال انجام آن است. محرمیان با بیان اینکه در مصوبه مردادماه ۱۳۹۸ هیات دولت، دو حوزه مجزای استخراج و مبادله برای رمزارزها در نظر گرفته شده است، افزود: مبادله رمزارزها نیز دو نوع است؛ مبادله ریال و ارز با رمزارز و مبادله کالا با رمزارز. مبادله کالا با رمز ارز در اکثر کشورها مجاز نیست و کمتر جایی هست که استفاده از رمز ارز در شبکه پرداخت را ممنوع نکرده باشد. استفاده از رمز ارز در شبکه پرداخت به مثابه استفاده از ارز یک کشور بیگانه در مبادلات داخلی کشور است و تبعات زیادی خواهد داشت. وی ادامه داد: در مصوبه مرداد ۱۳۹۸ هیات دولت، اگرچه استخراج رمزارز آزاد شده است، اما مبادله رمزارز با پول رسمی کشور به شکلی که در صرافیهای رمزارز اتفاق میافتد، ممنوع اعلام شده و همچنین تاکید شده است ریسک مبادله رمزارز نیز با معاملهگران آن است و در صورت متضرر شدن، مسوولیت با افراد ذینفع است. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی با اشاره به تناقض این مصوبه مبنی بر اینکه استخراج رمز ارز آزاد است، ولی مبادله آن ممنوع اعلام شده است، گفت: برای رفع این تناقض، هیات دولت در تاریخ ۳۰ مهرماه ۱۳۹۹، مصوبه جدید داشت. در مصوبه سال ۹۹ گفته شده است رمزارزهای استخراج شده را میتوان در صرافیهای معرفی شده توسط بانک مرکزی عرضه کرده تا برای امور واردات استفاده شود. در این مصوبه، بر این نکته نیز تاکید شده است که فقط رمزارزهای دست اولی که در مزرعه مجاز داخلی استخراج شده است قابلیت عرضه در صرافیهای رسمی بانک مرکزی را خواهند داشت و افراد نمیتوانند رمزارزها را پس از خرید و فروش و مبادله به این صرافیها عرضه کنند. وی افزود: بانک مرکزی نیز دستورالعمل مربوطه را تهیه کرده و پس از اعمال نظرات مرکز اطلاعات مالی در جلسه هیات عامل اول اردیبهشت ۱۴۰۰ آن را نهایی کرد که به زودی ابلاغ و اجرایی خواهد شد. به گفته محرمیان، بسیاری از کارشناسان این حوزه معتقدند که استخراج رمزارز و استفاده از آن برای واردات، میتواند به مثابه صادرات غیرمستقیم انرژی بهشمار آید. او در این زمینه گفت: از آنجا که در حالحاضر کشور ایران در حال صادرات برق است؛ ولی با دشواری میتواند درآمد خود را از صادرات برق به کشور وارد کند، به اعتقاد بسیاری کارشناسان، استخراج رمزارز به این معناست که میتواند به مثابه صادرات غیرمستقیم انرژی بهشمار آید. هدف اصلی این مصوبه دولت نیز قانونیشدن استخراج رمزارز است؛ اگرچه تا پیش از این نیز بهصورت غیرقانونی انجام میگرفت. او تاکید کرد: ذکر این نکته در اینجا ضروری است که تنها میتوان برای ارقام کوچک (چندین میلیون دلار) از رمزارزها برای صادرات و واردات استفاده کرد و جابهجا کردن رقمهای بزرگ رمزارز بدون متوجهشدن نهادهای ناظر بر تحریمها ممکن نیست. این مقام مسوول بانکمرکزی پشتوانه اصلی رمزارزها را، اقبال مردم به آن دانست و گفت: هیچ چیز دیگری به اندازه اقبال عمومی، به رمزارزها اعتبار نمیدهد. رمزارزها بهصورتی مردمنهاد، اعتبار پیدا کردهاند و هیچ سازمان و نهادی نیز بر آنها نظارت نمیکند. اگر فردی مثل ایلان ماسک بهعنوان یک سلبریتی حوزه فناوری، با صحبت خود باعث زیاد شدن اقبال مردم به رمزارزها میشود، به همان شکل نیز با اقدام یک دولت در محدود کردن این حوزه اقبال به رمزارزها کاسته میشود. او افزود: نوسانات قیمت رمزارزها بسیار زیاد است و افرادی که قصد دارند وارد این حوزه شوند، باید این نکته را بدانند و هرگز نباید پولی را که با زحمت و رنج و عرقجبین بهدست آمده است را در این بازار وارد کنند. اگرچه من پیشبینی نمیکنم که کل فضای رمزارزها فروپاشی کند، اما احتمال اینکه ناگهان سرمایه در گردش یک رمزارز به باد رود و رمزارز دیگری جای آن را بگیرد، بسیار محتمل است. محرمیان با اشاره به عدمقابلیت ردیابی مبادلات رمزارز، گفت: از آنجا که مبادلات رمزارزها قابلیت شناسایی و ردیابی کامل را ندارند، نهادهای قانونی نمیتوانند تخلفات را ردیابی و بررسی کنند. البته این به آن معنا نیست که در ایران تخلفات حوزه رمزارز پیگیری نمیشود. اتفاقا قوه قضائیه و پلیس فتا تا حد ممکن همکاری میکند، اما به دلیل محدودیت در پیگیری مبادلات و نقل و انتقالات رمزارزها، امکان پیگیری قضایی آن بسیار محدود است. معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در ادامه سخنان خود به موضوع رمزپول ملی پرداخت و گفت: رمزپولها راهحل میانی رمزارزها و اسکناس و مسکوک رایج کشورها هستند. از طرفی پولهای سنتی را داریم که با پشتوانه در بانکهای مرکزی منتشر میشوند و در طرف دیگر این طیف، رمزارزها را داریم که با پشتوانه اقبال مردمی اعتبار یافتهاند. بنابراین رمزپولها درواقع همان پولهای رسمی با پشتوانه داراییهای تحتنظارت بانکهای مرکزی جهان هستند که در بستر فناورانه رمزارزها منتشر میشوند.
او ادامه داد: کشورهای زیادی درحال بررسی انتشار رمزپول ملی هستند و چین طرح رمزپول ملی را بهصورت آزمایشی اجرا کرده است.