چرا شرکت‌های نفتی در دوران جو بایدن به سودهای بیسابقهای دست پیدا کردند؟
نفت آمریکا چشمانتظار رئیس‌جمهور جدید
در طول سه سال‌و‌نیم گذشته، تولید نفت ایالاتمتحده و به‌تبع آن، سود شرکت‌های نفتوگاز، رکورد شکسته است. طبق گزارش S&P Global پنج شرکت بزرگ نفت و گاز مستقر در ایالاتمتحده بر اساس ارزش روز بازار(ExxonMobil (XOM، شورون CVX)ConocoPhillips (CPP)، EOG Resources EOG و(Schlumberger (SLB، بیش از ۲۵۰میلیارد دلار سود بین سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۳ کسب کرده‌اند. بر اساس محاسبات سی‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌ان، این یک جهش ۱۶۰درصدی در مقایسه با سه سال‌اول دولت ترامپ حامی صنعت نفت به‌حساب می‌آید.
سود بادآورده اخیر صنعت انرژی‌بر تاثیر محدود هر رئیس‌جمهور ایالاتمتحده-خواه طرفدار سوخت فسیلی باشد و خواه مخالف- در بازار جهانی نفت و گاز تاکید می‌کند. در مورد بایدن، بسیاری از رخدادهایی که سود صنعت نفتوگاز را در دوران ریاستجمهوری او افزایش داد، مستقیما به سیاست‌های دولت او مرتبط نمی‌شد. حمله روسیه به اوکراین، افزایش تقاضای سفر پس از همه‌‌‌‌‌‌گیری و گسترش فناوری‌های جدید در حوزه اکتشاف و استخراج، از جمله مسائل تاثیرگذار در این زمینه، به‌حساب می‌آیند.
تام‌‌‌‌‌‌کلوزا، رئیس جهانی تجزیه و تحلیل انرژی در دپارتمان اطلاعات قیمت نفت ایالاتمتحده، اعلام کرد؛ افزایش قابل‌‌‌‌‌‌توجه تولید نفت و گاز این کشور نیز در این زمینه نقش موثر داشته‌است. کلوزا گفت: «در مجموع، فکر می‌کنم فضای بسیار خوبی برای اکثر شرکت‌های نفت فراهم‌آمده‌است.»
نعمتی برای مدیران و سهامداران نفت
با استناد به گزارش اداره اطلاعات انرژی ایالاتمتحده، این کشور در سال۲۰۲۳ میلادی بیش از هر زمان دیگری نفت‌‌‌‌‌‌خام تولید‌کرده و رکورد قبلی ثبت‌شده در سال۲۰۱۹ را شکسته که در نتیجه سرمایه‌گذاران نفتی، سودهای کلانی به جیب زده‌‌‌‌‌‌اند. لازم به ذکر است، سود ثبت‌شده در گزارش‌های ادواری صندوق انرژی (SPDR (XLE که عملکرد بزرگ‌ترین شرکت‌های نفتوگاز را دنبال می‌کند، از زمان تحلیف بایدن بیش از ۱۰۰درصد افزایش یافته‌است. صنعت نفت ایالاتمتحده که سرشار از منابع هنگفت پول نقد است از سوداگری در بازار انرژی، کوتاهی نکرده‌است.
ماه گذشته، غول نفتی ConocoPhillips اعلام کرد تمامی سهام رقیب خود یعنی Marathon Oil را در معامله‌‌‌‌‌‌ای به ارزش ۲۲.۵میلیارد دلار خریداری خواهد کرد. این خرید پس از خرید ۶۰میلیارد دلاری شرکت Pioneer Natural Resources توسط ExxonMobil و موافقت سهامداران شرکت Hess مبنی‌بر فروش ۵۳میلیارد دلاری به Chevron صورت‌گرفت. در چند سال‌گذشته، شرکت‌های بزرگ نفتی از سود حاصله برای خرید سهام بیشتر در بازار آزاد استفاده کرده و قیمت سهام را بالا برده‌‌‌‌‌‌اند.
شایان ذکر است، شورون سال‌گذشته برنامه‌هایی را برای بازخرید ۷۵میلیارد دلاری سهام خود اعلام کرد و اکسون اعلام کرد حجم خرید مجدد سهام خود را به معادل ۲۰میلیارد دلار در سال‌افزایش خواهد داد. این اقدام شورون البته، مورد سرزنش دولت بایدن قرارگرفت.
سود سهامداران نفتی
در همین رابطه، سخنگوی کاخ‌‌‌‌‌‌سفید سال‌گذشته اعلام کرد: برای شرکتی که چندی پیش ادعا می‌کرد برای افزایش تولید نفت «سخت تلاش می‌کند»، اعطای ۷۵میلیارد دلار به مدیران اجرایی و سهامداران ثروتمند آن، مطمئنا روشی عجیب و به دور از روال منطقی بازار است. قسمتی از عواید نیز در قالب سود سهام بین سهامداران تقسیم شد. به گفته دارن‌‌‌‌‌‌وودز؛ مدیرعامل اکسون‌‌‌‌‌‌موبیل، این شرکت در سال۲۰۲۳، سومین پرداخت‌‌‌‌‌‌کننده سود سهام پس از مایکروسافت و اپل، به‌حساب می‌آید.
بسیاری از مدیران‌‌‌‌‌‌عامل شرکت‌های نفتی نیز در دوران حکمرانی بایدن ثروت خود را افزایش داده‌اند. مایک‌‌‌‌‌‌ویرس مدیرعامل شورون، شاهد افزایش ۱۷درصدی دریافتی خود در سال۲۰۲۳ میلادی نسبت به سال‌پیش از آن بود. حقوق دریافتی مدیرعامل شرکت اکسون‌‌‌‌‌‌وودز نیز در همین بازه زمانی تا ۵۶درصد افزایش یافت.
چالش دستیابی به انرژی پاک
ترامپ در اولین دوره ریاستجمهوری خود بیش از ۱۰۰ قانون و اقدام زیست‌محیطی که توسط دولت اوباما وضع شده‌بود را لغو کرد. بر اساس گزارش اختصاصی واشنگتن‌‌‌‌‌‌پست، ترامپ در آوریل گذشته به مدیران صنعت نفت قول داده بود برخی از سیاست‌های آب‌وهوایی بایدن را در ازای کمک یک‌میلیارد دلاری به کمپین انتخاب مجدد او، تغییر دهد.
در عین حال، حامیان آب‌‌‌‌‌‌و‌‌‌‌‌‌هوا می‌گویند؛ سابقه بایدن در مورد بحران آب‌وهوایی و انرژی پاک متفاوت است. جوبایدن بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری زیست‌محیطی در تاریخ ایالاتمتحده را سامان داد که در نوع خود بزرگ‌ترین پیروزی در قانون‌گذاری برای حمایت از جنبش زیست‌محیطی از زمان تصویب قانون هوای پاک، به‌حساب می‌آید.
بایدن در اولین روز حضورش در کاخ‌‌‌‌‌‌سفید مجوزی را که ترامپ به خط لوله بحث‌برانگیز کیستون اکس‌‌‌‌‌‌ال داده بود، لغو و اجاره میادین نفتوگاز در قطب‌شمال را به‌‌‌‌‌‌طور موقت متوقف کرد. باب مک‌‌‌‌‌‌نالی رئیس شرکت مشاوره Rapidan Energy Group، در آن زمان به سی‌‌‌‌‌‌ان‌‌‌‌‌‌ان گفت: «دوران حمایت از سوخت‌های فسیلی، حتی به‌عنوان پل موقتی برای دستیابی به آینده‌‌‌‌‌‌ای پاک، به پایان رسیده‌است.»
علاوه بر‌‌‌‌‌‌این، دولت بایدن اقداماتی انجام داده تا صنعت خودروسازی را از استفاده بیشتر از خودروهای گازسوز دور کند، مانند تصویب و وضع استانداردهای جدید آلایندگی خروجی اگزوز و اصلاح اعتبارات مالیاتی خودروهای الکتریکی. در اوایل سال‌جاری، بایدن از توقف موقت چند پروژه صادرات گاز طبیعی مایع در حال انتظار خبر داد و گفت: «این توقف در صدور تاییدیه‌‌‌‌‌‌های جدید پروژه‌های LNG، بحران آب‌وهوایی را همان‌طور که هست می‌بیند؛ بحرانی با ماهیت تهدید بالقوه عصر کنونی.»
