«دنیایاقتصاد» به بررسی تحلیلهای بازار جهانی نفت در سالآینده میلادی پرداخت
۲۰۲۴ ؛ سال ثبات در بازار نفت؟
چندی است قیمت نفتخام تا سطحی ریزش کرده که حداقل در چند ماه اخیر دیده نشدهاست. بهنظر میرسد عوامل کمی وجود دارند که بتوانند این روند را تغییر دهند. با این همه اما، زمزمه بازار صعودی برای ۲۰۲۴، از اینسو و آنسو و از منابع گوناگون، به گوش میرسد. از منظر کارشناسان، کلید این امر، رشد تقاضا است. حتی پس از اینکه آژانس بینالمللی انرژی رشد تقاضای نفت برای سالآینده را سریعتر از انتظار قبلی پیشبینی کرد، معاملهگران فعال بازار تذکراتی دادند و تحلیلگران یادداشتهایی بر آن نوشتند. طبق این اظهارنظرها، پنج بانک برتر ایالاتمتحده انتظار دارند متوسط قیمت برنت برای سال۲۰۲۴ به ۸۵ دلار در هر بشکه برسد، امری که بدون وقوع هیچگونه اختلال عمدهای در عرضه اتفاق خواهد افتاد.
گلدمنساکس اخیرا پیشبینی خود از قیمت نفت در سال۲۰۲۴ را به ۷۰ تا ۹۰ دلار در هر بشکه برنت کاهش داد. پیش از این، این بانک پیشبینی کردهبود قیمت هر بشکه نفت در سالآینده، بین ۸۰ تا ۱۰۰ دلار باشد. بلومبرگ هفته گذشته گزارش داد، تحلیلگران گلدمنساکس انتظار داشتند میانگین قیمت برنت قبل از آخرین بازبینی، ۹۲ دلار باشد که اکنون ممکن است آن را نیز تعدیل کنند.این بانک دلیل این تجدیدنظر قیمتی را افزایش تولید نفت آمریکا عنوان کرد، زیرا تولید و صادرات نفت این کشور در سالجاری رکورد زد، بااینحال و براساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی، پیشبینیها حکایت از رشد قیمتی بسیار کندتر نفت در سال۲۰۲۴ دارد. ایالاتمتحده رشد تولید نفتخام را برای سال۲۰۲۴ حداکثر معادل ۱۸۰هزار بشکه در روز در مقایسه با حدود یکمیلیون بشکه روزانه در سالجاری میبیند.
در همین حال، سیتیگروپ میانگین قیمت نفت در سال۲۰۲۴ را ۷۵ دلار پیشبینی میکند که پایینترین قیمت از پنج پیشبینی اعلامشده قبلی و منطبق با موضع متفاوت سیتیگروپ در سالجاری است. موضع این نهاد مالی برای سالجاری، نزدیکترین پیشبینی است به آنچه که در ۲۰۲۳ برای قیمت جهانی نفت اتفاق افتاد. سیتیگروپ میانگین قیمت سالانه نفتبرنت را برای سالجاری، معادل ۸۰ دلار در هر بشکه تعیین کردهبود که در عمل و تا بدینجا نزدیک به آن نیز اتفاقافتاده است.به گفته تحلیلگران سیتیگروپ، دلیل اصلی پیشبینی قیمتهای محافظهکارانه، رشد کندتر تقاضای جهانی نفت بوده که ناشی از آنچه آنها به نقل از بلومبرگ «فرآیند انتقال انرژی» مینامند، است.
سیتیگروپ همچنین افزایش تولید نفتخام ایالاتمتحده را دلیل دیگری برای پیشبینی قیمتهای پایین نفت عنوان کرد و اعلام کرد احتمال آن میرود اوپکپلاس به کاهش عمیقتر تولید خود پایبند باشد تا کف قیمتها را کاهش دهد. سه بانک بزرگ دیگر والاستریت پیشبینی خود برای قیمت برنت در سال۲۰۲۴ را بین ۸۳ تا ۹۰ دلار در هر بشکه اعلام کردهاند. جیپیمورگان پایینترین پیشبینی قیمت را پس از سیتیگروپ با ۸۳ دلار در هر بشکه برنت دارد، درحالیکه بانکمرکزی آمریکا صعودیترین قیمت را پیشبینی و اعلام کرده نفتبرنت در سالآینده بهطور میانگین ۹۰دلار در هر بشکه معامله خواهد شد. گفتنی است مورگاناستنلی با پیشبینی قیمت ۸۵ دلار در هر بشکه در میانه این طیف قرار دارد.
پنج وامدهنده برتر والاستریت انتظار دارند قیمت جهانی نفت در سالآینده میلادی در محدوده قیمتی که در بازه زمانی سه ماه گذشته یا بیشتر قرار داشتهاست، باقیبماند. افزایش عرضه نفت از سوی تولیدکنندگان غیراوپک یکی از دلایل این امر بهحساب میآید. سطح بالای عرضه نفت بهطور عمده توسط ایالاتمتحده رهبری میشود. در عینحال اما، سایر تولیدکنندگان نفت مانند گویان، برزیل و نروژ نیز درصدد افزایش تولید خود هستند. جالب آنکه رهبران آنها برای کاهش استفاده از هیدروکربن در جریان نشست کاپ ۲۸، از پیشگامان بودند.بخش دیگر معادله قیمت، افق تقاضای جهانی نفت است که بهنظر میرسد در میانمدت صعودی باشد. اوپک انتظار دارد تولید نفت سالآینده برابر با ۲میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز افزایش یابد و حتی آژانس بینالمللی انرژی در آخرین گزارش بازار نفت خود اعلام کرد که تقاضای نفت در سال۲۰۲۴ سریعتر از آنچه قبلا انتظار میرفت، رشد خواهد کرد. آژانس پیشبینی اصلاحشده خود را به چشمانداز اقتصادی بهتر و قیمتهای پایینتر نفت نسبت داد که بهطور سنتی در بازار جهانی انرژی، باعث افزایش تقاضا برای این کالای استراتژیک میشود.
آژانس از رشد عرضه غیراوپک چندان تحتتاثیر قرار نگرفته، اگرچه انتظار دارد تولیدکنندگان غیراوپک تا یکمیلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز به عرضه جهانی نفتخام اضافه کنند که رشد تقاضای پیشبینیشده بهاضافه تغییرات را پوشش خواهد داد.به نظر میرسد مجموع این عوامل، سال۲۰۲۴ را از منظر قیمت جهانی نفت تا حد زیادی پیشبینیپذیر کند. انتظار میرود آسیا بار دیگر بخش عمدهای از رشد تقاضای نفت را به رهبری چین و هندوستان به دوش بکشد. در این مسیر اما، ممکن است ناامیدی برای بازار در راه باشد زیرا برخی انتظارات از میزان تقاضای نفت چین در سالآینده میلادی، بیش از حد خوشبینانه بوده که به نوبه خود، بر قیمتها افزوده است.
از سویی دیگر، اخبار مکرر حملات حوثیهای یمن به کشتیها در دریای سرخ و اخیرا توسط دزدان دریایی که یک کشتی فلهبر با پرچم مالت به مقصد ترکیه را متوقف کردند، میتواند قیمتها را افزایشی کند. در این بین، بهنظر میرسد در سال۲۰۲۴، تغییر کمی در راهبرد کاهش تولید نفت رقم بخورد. بازار با موفقیت از کنار کاهش ۴۵۰هزار بشکهای روزانه عرضه نفت در کردستان عراق عبور کرد، زیرا دولتهای کردستان و عراق همچنان مشغول رایزنی در مورد شرایط از سرگیری صادرات نفت هستند. بهنظر میرسد لیبی در حالحاضر شرایط نسبتا باثباتتری دارد ضمن آنکه ونزوئلا و گویان تمایل خود را برای حل و فصل دیپلماتیک یک اختلاف ارضی مشترک اعلام کردهاند.
تصویر امروز از بازار جهانی نفت، کاملا نزولی است؛ در واقع پیشبینی قیمت این پنج بانک ممکن است نیاز به بازنگری بیشتر داشتهباشد، مگر اینکه اوپکپلاس تصمیم به کاهش تولید مجدد بگیرد که در نوع خود اقدامی پرخطر خواهد بود، با این حال از آنجاکه قیمتهای پایینتر نفت، سطح تقاضا را تحریک میکند، ممکن است بازار نفت در آینده نزدیک، شروع به دگرگونی ساختاری کند.