آیا سرانجام جهانیان در مهار و از بین بردن اثرات مخرب زیست‌محیطی انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای موفق خواهند شد؟
کربن صفر؛ دلخواه دستنیافتنی
غفلت از مقابله با کربن‌‌‌‌‌زایی صنایع
در متن دستور اجرایی اجلاس که در بیانیه اولیه آورده شده‌است، به راهبرد حیاتی التزام دولت‌ها به مقابله با انتشار کربن گرید۳ یا به‌عبارت بهتر کربنی که به دلیل آلودگی ناشی از فعالیت صنایع برپایه سوخت‌های فسیلی منتشر می‌شود، هیچ اشاره‌ای نشده‌است. پرسش اساسی این اجلاس در مورد گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای، توسط سلطان‌‌‌‌‌الجابر رئیس منتخب کاپ۲۸ و مدیر شرکت دولتی نفت ملی ابوظبی، در جریان سخنرانی وی در کنفرانس انرژی سراویک در ماه مارس مطرح شد.
او در این گردهمایی گفت که صنعت نفت و گاز ظرفیت و منابع لازم را برای کمک به تمامی دولت‌ها برای مبارزه با انتشار گسترده گرید۳ کربن دارد. بخش نفت و گاز چاره‌ای ندارد جز آنکه در مسیر جلوگیری از انتشار بیشتر کربن، نقش تعیین‌‌‌‌‌کننده خود را تقویت کرده، اقدامات و تمهیدات بیشتری را اتخاذ و ماموریت خود را در اسرع زمان ممکن به انجام برساند. به گفته آژانس بین‌المللی انرژی، شرکت‌هایی که بیشتر از نیمی از تولید جهانی نفت و گاز را بر عهده دارند، به‌‌‌‌‌طور جداگانه برنامه‌‌‌‌‌ها یا اهدافی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای گرید یک و ۲ اعلام کرده‌‌‌‌‌اند. امری که به گفته آژانس بین‌المللی انرژی بخشی از آن آرمان‌‌‌‌‌گرایانه و دور از ذهن به‌نظر می‌رسد. در همین ارتباط، توماس هیل مدیر گروه تحقیقاتی مستقل «نت‌‌‌‌‌زیرو‌‌‌‌‌ترکر»، گفت: به‌‌‌‌‌سختی می‌توان اهتمام جدی همگانی برای کاهش انتشار کربن در بین اعضای اتحاد جهانی کربن‌‌‌‌‌زدایی را مشاهده کرد.
راهبرد سبز امارات‌متحده‌عربی
نشست کاپ۲۸ بر پایه محورهای اساسی همچون دایره شمول و چگونگی اجرای تعهدات اقلیمی، تعامل کشورها با یکدیگر برای انجام اقدامات عملی و یافتن راهکارهایی برای غلبه بر چالش‌های موجود در کنار استفاده از فرصت‌ها برای تضمین آینده‌‌‌‌‌ای پایدار برای نسل‌‌‌‌‌های حال و آینده تمرکز دارد. امارات‌متحده‌عربی در زمینه انجام اقدامات اقلیمی و همکاری موثر با سایر کشورها، پرونده‌‌‌‌‌ای قابل‌‌‌‌‌‌قبول دارد. امارات میزبانی دائم از آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر را بر عهده داشته و در طول سنوات گذشته، این کشورعربی خود را به‌عنوان میزبان موفق رویدادهای بین‌المللی درتراز جهانی با تمرکز بر موضوع تمهیدات آب‌و‌هوایی و توسعه‌پایدار معرفی کرده‌است.
علاوه بر این امارات در منطقه خاورمیانه اولین کشوری است که موافقت‌نامه پاریس را امضا و صنایع خرد و کلان خود را متعهد به کاهش معنادار انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای کرده‌است. این کشور در طول دو دهه‌گذشته، در قامت رهبر مقتدر منطقه‌ای در حوزه سرمایه‌گذاری پایدار بر انرژی‌های سبز و تجدیدپذیر ظاهر شده‌است. بنا بر آمار رسمی، امارات تاکنون بیش از۵۰میلیارد دلار در زمینه توسعه و بهره‌‌‌‌‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کرده است، ضمن اینکه به‌‌‌‌‌تازگی برنامه استراتژیک خود را برای سرمایه‌گذاری برابر با ۵۰میلیارد دلار دیگر، در پروژه‌هایی مکمل همچون تولید هیدروژن سبز اعلام کرده‌است.
امارات‌متحده‌عربی در حال‌‌‌‌‌‌حاضر سه نیروگاه خورشیدی عظیم جهان را در اختیار داشته و در پروژه‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر در تعداد بسیاری از کشورهای جهان سرمایه‌گذاری کرده و مشارکت فعال دارد. در همین رابطه و به گزارش رویترز، امارات‌متحده‌عربی به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز جهان، فرصت خوبی برای تبدیل‌شدن به عنصر تحول‌‌‌‌‌ساز برای گردهم‌آوردن مجموعه تولیدکنندگان سوخت‌های فسیلی برای مقابله جدی با مخاطرات آب‌و‌هوایی دارد.
تمهیدات بر‌‌گزاری و اهداف گردهمایی
انتظار می‌رود به‌زودی یک کارگاه پژوهشی در امارات برگزارشده که در جریان آن راهکارهای دستیابی به اتفاق‌نظر بین اعضا و تنظیم چارچوب موقت فعالیت‌های مشترک، موردبحث و تبادل‌‌‌‌‌نظر قرار گیرد. در عین‌حال اما، دبیرخانه موقت ستاد اجرایی اجلاس کاپ۲۸ در مورد اسناد غیررسمی منتشرشده، اعلام کرد که در مورد این قبیل شایعه‌‌‌‌‌پراکنی‌‌‌‌‌ها، اظهارنظر نخواهد کرد. اطلاعیه اخیر اجلاس که چارچوب اهداف محوری آن را مشخص می‌کند، خطاب به شرکا و اعضای نشست و توسط سمیر الشیهابی، رئیس دوره‌‌‌‌‌ای انتقال انرژی در کاپ۲۸ که برای «اکسیدنتال پترولیوم» در ابوظبی کار کرده، تنظیم شده‌است. در این بیانیه آمده: «هدف ما این است که با اتخاذ راهبردهای صحیح، به هدف انتشار صفر خالص کربن رسیده و به‌همراه شرکای خود برای دستیابی به این هدف نهایی، تا سال۲۰۵۰ یا حتی پیش از آن، تلاش‌‌‌‌‌کنیم.»
در بیانیه یادشده هدف ملموسی برای جلوگیری و کنترل انتشار کربن گرید ۳ مشاهده نمی‌شود اما در عین حال، از حامیان ائتلاف خواسته شده‌است که از راهبرد همکاری با مشتریان، شرکا و صنایع در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای حمایت کنند. بیانیه صادره اهدافی را برای مقابله با انتشار متان در بخش تولید بالادستی تعیین می‌کند. متان از عناصر اصلی گاز و یکی از فاکتورهای موثر در پدیده مخرب گرمایش جهانی است که می‌تواند در حین تولید و توزیع، نشت کند. تخمین‌زده می‌شود که حدود ۳۰درصد از افزایش دمای جهانی مربوط به بازه زمانی انقلاب صنعتی به بعد باشد که در این میان صنایع تولید‌‌‌‌‌کننده انرژی، باعث ایجاد حدود یک‌سوم از کل حجم متان منتشرشده هستند. این بیانیه همچنین هدفی را برای پایان‌‌‌‌‌‌دادن به سوزاندن گاز مشعل یا فلر، مطرح می‌کند که در آن گاز همراه با نفت جدا شده در فرآیند استخراج و پالایش، به‌‌‌‌‌جای جمع‌‌‌‌‌آوری سوزانده می‌شود. بیانیه موردبحث بدون اشاره به انتشار متان در عملیات میان‌‌‌‌‌دستی یا در طول خط لوله، ادعا می‌کند؛ هدف نشست این است که تا سال۲۰۳۰ در عملیات‌‌‌‌‌های بالادستی خود، قطع سوزاندن فلر و انتشار صفر متان را عملیاتی کند.
جنبش ابتکاری آب‌و‌هوایی
قابل‌ذکر است که جنبش ابتکاری آب‌و‌هوایی در صنعت نفت و گاز که در سال۲۰۱۴ راه‌اندازی و توسط آرامکوی عربستان‌سعودی، بریتیش پترولیوم، اکسون‌‌‌‌‌موبیل و دیگر شرکت‌های بزرگ نفت و گاز حمایت می‌‌‌‌‌شد، از ابتدا نیز هدف اعلام‌شده مشابهی برای انتشار صفر گاز متان دارد. ابتکار مورد حمایت امارات‌متحده‌عربی شامل این پیشنهاد می‌شود که شرکت‌های نفت و گاز ذیل این ائتلاف، با هدف سنجش، تایید و گزارش پیشرفت و دستاوردهای خود در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای و همچنین تدوین برنامه‌های جذب سرمایه‌گذاری برای اجرای پروژه‌های مرتبط، در ابتدای امر باید بر روی رسیدن به هدف تا سال۲۰۳۰ تمرکز کنند. دولت نفتی امارات همواره تاکید دارد که می‌خواهد تولیدکنندگان سوخت‌های فسیلی را در قلب تلاش‌ها برای مقابله با تغییرات آب‌و‌هوایی قرار دهد.
در جریان مذاکرات اخیر آب‌و‌هوایی در آلمان و با حضور بیش از ۴۰ نماینده کشورهای عضو و مدعو، نماینده امارات گفت که سوخت‌های فسیلی تا آینده‌‌‌‌‌ای قابل پیش‌بینی، به نقش محوری خود در تامین انرژی جهانی، ادامه خواهند داد. او همچنین بر تکنولوژی نوین جذب و ذخیره کربن برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌‌ای در صنایع آلاینده تاکید کرد؛ فناوری جدیدی که هنوز در مقیاس صنعتی عملیاتی نشده‌است. خلاصه‌‌‌‌‌ای رسمی از مذاکرات آلمان عبارتست از اینکه؛ بحث‌های بسیاری بین شرکت‌‌‌‌‌کنند‌‌‌‌‌گان درباره کنترل و میزان استفاده از جذب و ذخیره کربن در بخش انرژی صورت گرفته‌است که در مباحث مرتبط با حمایت و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، برخی کشورها بر لزوم جایگزینی سوخت‌های فسیلی با منابع پاک و تجدیدپذیر انرژی تاکید داشته‌‌‌‌‌اند.
