چالش‌های پیش‌‌‌‌‌‌‌روی سرمایه‌گذاری در صنعت جهانی نفت
فریدون برکشلی در مورد تصمیمات گرفته‌شده در آخرین نشست‌های اوپک و اوپکپلاس در وین، در گفت‌وگو با خبرنگار «شانا» ضمن اشاره به اینکه عربستان با پیشنهاد کاهش یک‌میلیون بشکه نفت در روز از تولید خود از ماه ژوئیه (تیر و مرداد) امسال، تا حدی بازار نفت را شگفت‌‌‌‌‌‌‌زده کرد، گفت: این در حالی است که عربستان‌سعودی در اوپک و بازار نفت تلاش زیادی کرده بود که دیگر نقش تولیدکننده شناور را به‌‌‌‌‌‌‌عهده نگیرد، اما تصمیم این کشور در آخرین نشست اوپک باعث شد عربستان دوباره تولیدکننده شناور شود. وی ادامه داد: با این حال، بازار جهانی نفت واکنش چندانی نسبت به این تصمیم نشان نداد و تنها در یک روز قیمت‌ها بالا رفت.
این موضوع از مجموعه عوامل ساختاری نشات‌گرفته که بازار جهانی نفت با آن مواجه است. رئیس گروه مطالعات انرژی وین با تاکید بر اینکه اوپک و اوپکپلاس در طرف عرضه تصمیم‌گیری می‌کنند، گفت: اما طرف تقاضا، از نظر میزان و سرعت رشد، شرایط اقتصادجهانی و عوامل ژئوپلیتیک، تاثیرات مهمی بر کارکرد بازار جهانی نفت دارد. برکشلی تصریح کرد: این را باید درنظر داشت که آنچه در آخرین اجلاس اوپکپلاس تصمیم‌گیری شد، تاثیرات موثر خود را تا پایان سه‌‌‌‌‌‌‌ماهه سوم سال‌جاری نشان نخواهد داد، زیرا شرکت‌های ملی نفت، قراردادهای جاری خودشان را تغییر نمی‌دهند. وی با بیان اینکه واکنش امروز بازار، تنها از بعد روانی این تصمیم‌ها است، افزود: بنابراین هیچ حجم فیزیکی قابل‌ملاحظه‌ای تا ماه‌های پایانی سال‌از عرضه بازار کم نمی‌شود.
رئیس گروه مطالعات انرژی وین ادامه داد: البته بازار نفت عزم اوپکپلاس را برای برقراری ثبات، راستی‌‌‌‌‌‌‌آزمایی خواهد کرد. اگر بازار علائم محکمی از پایبندی اعضا و به‌‌‌‌‌‌‌ویژه عربستان دریافت کند، قیمت‌ها نه‌‌‌‌‌‌‌تنها تا آستانه ۸۰ دلار در هر بشکه بالا می‌رود، بلکه تا سطح بالاتر هم افزایش خواهد یافت. برکشلی با اشاره به اینکه البته اعتماد چندانی به آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی وجود ندارد، گفت: پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی، در مواقعی به‌جای توجه به واقعیت بر پایه انتظارات است. وی تاکید کرد: چین برای بیش از ۲۰سال موتور رشد تقاضای نفت بوده‌است، اما این موتور تقاضا در نوامبر ۲۰۱۹ با شروع کرونا با مشکلاتی مواجه شد. این بحث خیلی جدی است که ناگهان تقاضای جهانی نفت از نزدیک به ۱۰۲میلیون بشکه در روز به زیر ۸۰میلیون بشکه در روز سقوط کرد.
وی تصریح کرد: البته این بدان معنا است که حالا به نقطه مطلوب سه سال‌قبل رسیدیم، بنابراین ۲۳عضو اوپکپلاس در اجلاس اخیر خود به‌‌‌‌‌‌‌درستی به این واقعیت توجه کردند که لازم است برای دوره‌‌‌‌‌‌‌ای خویشتنداری پیشه کنند و از افزایش تولید شتاب‌‌‌‌‌‌‌زده نفت اجتناب ورزند. رئیس گروه مطالعات انرژی وین با اشاره به اینکه اگرچه تعداد زیادی از اعضای اوپکپلاس، به سهمیه‌‌‌‌‌‌‌های رسمی قبل از سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ خود وفادار مانده‌‌‌‌‌‌‌اند، گفت: با این حال، حداقل هفت عضو اوپکپلاس که بیشتر تولیدکنندگان آفریقایی هستند، کمتر از سهمیه‌‌‌‌‌‌‌های رسمی تخصیص‌‌‌‌‌‌‌یافته نفت تولید می‌کنند. برکشلی افزود: کاهش نیم‌‌‌‌‌‌‌میلیون بشکه‌‌‌‌‌‌‌ای تولید نفت عربستان در بهار امسال با توجه به تولید سایر اعضای اوپکپلاس معنای خاصی نداشت، زیرا تعدادی از اعضا فقط با ارقام بازی کردند و این در حالی است که بازار برای واکنش نیاز دارد تا کاهش بشکه‌‌‌‌‌‌‌های واقعی تولیدی را ببیند و برای بازار اهمیتی ندارد که ارقام رسمی تغییر کند.
وی با بیان اینکه در دنیای درهم‌‌‌‌‌‌‌تنیده امروز تحولات هر اقتصادی بر بقیه تاثیرگذار است، ادامه داد: امروز تغییرات نرخ بهره، اصلی‌ترین ابزار مدیریت اقتصاد آمریکا است. در طول سه سال‌گذشته فدرال‌رزرو یازده‌بار نرخ بهره را افزایش داده‌است. هربار هم بازیگران وال‌‌‌‌‌‌‌استریت جمع می‌شوند تا تصمیم‌های خود را بر پایه نرخ بهره جدید تنظیم کنند، اما این نرخ بهره به‌‌‌‌‌‌‌معنای کاهش انگیزه برای سرمایه‌گذاری است. رئیس گروه مطالعات انرژی وین سرمایه‌گذاری‌‌‌‌‌‌‌ها را تابعی از نرخ بهره بانکی دانست و گفت: صنعت جهانی نفت دچار کمبود نقدینگی برای سرمایه‌گذاری و توسعه است. فارغ از مباحث مرتبط با محیط‌‌‌‌‌‌‌زیست، اکنون بازار نفت با بحران فرآورده روبهرو است. برکشلی با تاکید بر اینکه نفت‌خام مصرف مستقیم ندارد، افزود: ظرفیت پالایشی جهان محدود است و بخش بزرگ ظرفیت پالایشی در چین و هندوستان و البته خاورمیانه متمرکز شده‌است.
