بار تورمی رشد هزینه انرژی برای مصرف‌کنندگان آمریکایی چقدر است؟
تورم نفتی؛ از رویا تا واقعیت
بررسی رابطه بین تورم و قیمت سوخت
مدتهاست که مطابق با منطق متعارف و حاکم بر اقتصاد کلان، افزایش قیمت نفت و گاز جدا از داده‌های پولی یک کشور، غالبا از علل اصلی رشد تورم به‌حساب می‌آید. به گزارش اویل‌‌‌‌‌‌‌پرایس، با گذشت سالیان زیاد از وقوع تورم بالا در ایالات‌متحده در طول دهه ۷۰میلادی، بسیاری از تحلیلگران وقوع دو شوک بزرگ در قیمت نفت در آن برهه را عامل اصلی تورم کم‌‌‌‌‌‌‌سابقه یادشده می‌دانند. از منظر این تحلیلگران، قیمت نفت و تورم در یک رابطه علت و معلولی با هم مرتبط هستند، بنابراین هم‌‌‌‌‌‌‌زمان با بالا‌رفتن قیمت نفت، تورم تمایل به صعود در همان جهت را نشان می‌دهد، البته برعکس این قضیه نیز صادق است. نفت از عناصر تاثیرگذار در اقتصاد بوده و اگر هزینه استخراج و تولید آن افزایش یابد، قیمت تمام‌شده محصولات نهایی همچون فرآورده‌های نفت و پتروشیمی نیز به‌طور طبیعی افزایش می‌‌‌‌‌‌‌یابد. در عین حال، نتایج حاصل از یک مطالعه جدید بیانگر آن است که قیمت بالای گاز در مقایسه با نفت، تاثیر بسیارضعیف‌‌‌‌‌‌‌تری بر هسته (سخت) تورم در ایالات‌متحده نسبت به آنچه از قبل مفروض‌بود، دارد.
تورم در ایالات‌متحده
بررسی عوامل تاثیرگذار بر آخرین موج تورم در ایالات‌متحده نشان می‌دهد که رابطه بین قیمت بالای حامل‌‌‌‌‌‌‌های انرژی از یک‌سو و تورم از سوی دیگر، به‌سادگی قابل‌تعریف و تبیین نبوده و استناد به داده‌های آماری موجود کمکی شایانی به نتیجه‌‌‌‌‌‌‌گیری در این زمینه نمی‌کند. به گزارش اکونومیست، نرخ تورم در ایالات‌متحده پس از صعود بی‌وقفه و رسیدن به بالاترین حد خود طی چند دهه گذشته، از اواسط سال۲۰۲۲ روندی کاهشی را در پیش گرفت و در حال‌حاضر به سطح نسبتا مطلوب ۵/ ۶درصد رسیده است. بر اساس مطالعه‌‌‌‌‌‌‌ای که توسط مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی آمریکا انجام‌شده‌است، مصرف سوخت خودرو معادل ۴درصد از سبد مصرفی شهروندان در ایالات‌متحده را تشکیل می‌دهد، رقمی به‌‌‌‌‌‌‌مراتب پایین‌تر از درصد اختصاص یافته برای مواد‌‌‌‌‌‌‌خوراکی یا حتی تامین سرپناه. علاوه‌بر این، افزایش یک‌درصدی قیمت نفت‌خام به‌معنای افزایش ۶/ ۰درصدی قیمت بنزین است که حکایت از میزان تاثیر قیمت نفت‌خام بر تورم دارد. در ادامه گزارش مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی آمده است که به‌طور معمول رشد تورم حاصل از افزایش قیمت نفت، در اولین ماه پس از رشد قیمت نفت‌خام اتفاق می‌افتد. این گزارش تاکید می‌کند که این مساله مقطعی و کوتاه‌مدت بوده و در ماه‌های بعد با شدت و سرعت ماه نخست، ادامه نخواهد داشت.
شیوه‌‌‌‌‌‌‌های تجربی تحقیق و بعضا فاقد اعتبار علمی
بر اساس گزارش اشاره شده، تلاش‌هایی که در گذشته برای تعیین میزان اثرات تورمی شوک‌‌‌‌‌‌‌های قیمت در بازار انرژی انجام‌گرفته غالبا مبتنی بر روش‌های تجربی بوده که طبیعتا از اعتبار بالایی برخوردار نیستند. به همین جهت استناد به این‌گونه تحقیقات جهت اثبات رابطه مستقیم بین تورم و قیمت حامل‌‌‌‌‌‌‌های انرژی، فاقد مبنای علمی قابل‌اعتنا خواهد بود. سوال اساسی اینجاست که؛ چنانچه پیش از ژوئن ۲۰۱۹ قیمت بنزین همچنان در سطوح پایین قبلی باقی می‌ماند، تورم ایالات‌متحده به چه سمت و سویی پیش‌می‌رفت؟ مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی آمریکا این موضوع را بررسی و اعلام کرد که در صورت پایین‌ماندن قیمت بنزین، نرخ تورم با کمترین میزان تاثیر‌‌‌‌‌‌‌پذیری، تنها اندکی تعدیل می‌شد.
به‌عنوان مثال، در ماه مه ۲۰۲۲ قیمت گاز بالاتر تنها موجب رشد ۲/ ۱درصدی شاخص قیمت مصرف‌کننده در بازه یک‌‌‌‌‌‌‌ساله در مقایسه با میانگین ۵/ ۸درصد بلند‌‌‌‌‌‌‌مدت خود شد؛ اختلاف ناچیزی که مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی باور دارد می‌توان آن را نادیده گرفت و به‌سادگی از کنار آن عبور کرد. در همین ارتباط و به گزارش اویل‌‌‌‌‌‌‌پرایس، یک مکتب فکری نوظهور در ایالات‌متحده پدید آمده است که می‌گوید اقتصاددانان و دولتمردان این کشور باید بیش از هر چیز، نگران تورم کاهشی محتمل در آینده نزدیک آمریکا باشند تا تورم فعلی.
«تورم کاهشی» در ایالات‌متحده و خطر ورود به فاز رکود
چندی پیش «کتی وود» از شرکت «ای‌‌‌‌‌‌‌آر‌‌‌‌‌‌‌کی‌‌‌‌‌‌‌اینوست»، در جریان یک وبینار تخصصی ادعا کرد پیشرفت در فناوری احتمالا نرخ بهره‌‌‌‌‌‌‌وری را بالاتر خواهد برد و می‌تواند در نوع خود به کنترل تورم، کمک شایان‌توجهی بکند. کتی وود می‌گوید: «اعتقاد دارم که دستاورد حاصل از رشد بهره‌‌‌‌‌‌‌وری در ایالات‌متحده که طی ۵ تا ۱۰ سال‌آینده شاهد آن خواهیم بود، موجب شگفتی همگان خواهد شد. ما در «ای‌‌‌‌‌‌‌آر‌‌‌‌‌‌‌کی» عمیقا باور داریم که در آینده‌‌‌‌‌‌‌ای نزدیک، نرخ بهره‌‌‌‌‌‌‌وری معادل ۵درصد افزایش‌یافته و بنابراین مشکلی ناشی از تورم نخواهیم داشت.»
کتی وود از معدود مدیران برجسته مالی است که باور دارد تورم کاهشی به‌جای تورم عرفی، یک نیروی‌محرکه قوی در عرصه اقتصاد و بازار سهام ایالات‌متحده در چند سال‌آینده خواهد بود. شایان ذکر است که در چند سال‌اخیر، ای‌‌‌‌‌‌‌آر‌‌‌‌‌‌‌کی‌‌‌‌‌‌‌اینوست به‌واسطه حرکت در جهت مخالف عرف بازار و روی‌‌‌‌‌‌‌آوردن به سهام گران‌‌‌‌‌‌‌قیمت و با میانگین رشد قیمتی بالا (خرید سهام در پیک قیمتی) آن‌‌‌‌‌‌‌هم در مراحل اولیه شیوع همه‌‌‌‌‌‌‌گیری کرونا، در کانون توجهات قرار گرفت.
در ماه دسامبر، «دیوید بلانچ‌‌‌‌‌‌‌فلاور»، استاد اقتصاد کالج دارتموث در مقاله‌‌‌‌‌‌‌ای در نشریه پولیتیکو، اتکای فدرال‌رزرو به افزایش نرخ بهره را «شرط‌‌‌‌‌‌‌بندی با چشم بسته» و فاقد اطلاعات کافی خواند و پیش‌بینی کرد که ممکن است ایالات‌متحده یک دوره تورم کاهشی را تجربه کند. در همین رابطه، «جرد کسلر»، مدیرعامل ایزی‌‌‌‌‌‌‌ناک می‌گوید: با نگاهی به شرایط کنونی، می‌توان نتیجه گرفت بروز تورم کاهشی در ایالات‌متحده بسیار محتمل است. او به بنزینگا می‌گوید: «نه من در طول زندگی خود و نه حتی والدینم تورم کاهشی واقعی را تجربه نکرده‌‌‌‌‌‌‌ایم، اما به همان اندازه که اطمینان دارم حال و اوضاع کنونی اقتصاد کشور خوب نیست، وقوع قریب‌‌‌‌‌‌‌الوقوع تورم کاهشی را نیز پیش‌بینی می‌کنم.»
ناظران بازار انرژی سیاست‌های محرک دولت ایالات‌متحده را عامل اصلی بروز و ظهور مشکلات اقتصادی فعلی این کشور می‌دانند و پیش‌بینی کرده‌اند مردم به‌زودی مبادرت به‌فروش سهام خود خواهند کرد، چراکه متوسط بدهی کارت اعتباری شهروندان آمریکایی اخیرا به بالاترین میزان خود طی ۱۸سال‌گذشته رسیده و گزینه‌‌‌‌‌‌‌های زیادی جهت جبران کسری یادشده، پیش‌‌‌‌‌‌‌روی مردم باقی نمانده‌است. بر اساس این گزارش، از دیگر نشانه‌‌‌‌‌‌‌های نگران‌‌‌‌‌‌‌کننده برای اقتصاد ایالات‌متحده این است که نرخ اجاره‌‌‌‌‌‌‌بها روند کاهشی درپیش گرفته‌است، به‌طوری که متوسط نرخ اجاره‌خانه و آپارتمان طی سه ماه گذشته در این کشور به‌شدت کاهش یافته و طبعا تعداد خانه‌‌‌‌‌‌‌های خالی در حال افزایش است.
