احیای چاه‌های نفت کم‌بازده

 نخستین قرارداد احیای چاه‌‌‌‌‌‌های نفتی کم‌‌‌‌‌‌بازده امضا شد. در این مراسم که با حضور فعالان صنعت نفت و گاز کشور در محل همایش‌های وزارت نفت برگزار شد، سه حلقه چاه میدان نفتی بی‌‌‌‌‌‌بی‌حکیمه در دستور کار احیا قرارگرفتند.

واگذاری ۵ چاه به هر شرکت دانش‌‌‌‌‌‌بنیان

به گزارش «شانا»، محسن خجسته‌‌‌‌‌‌مهر در آیین تنفیذ نخستین قرارداد احیای چاه‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌بازده و غیرفعال شرکت ملی نفت ایران به شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان در مرکز همایش‌های تخصصی شرکت ملی نفت ایران با اشاره به پیچیدگی‌های فرآیند انتخاب چاه‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌بازده و غیرفعال برای اعطای قراردادهای آنها به شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان گفت: نشست‌های توجیهی و فنی بسیاری برگزار کردیم تا اجرای این پروژه‌ها با قدرت هرچه بیشتر به شرکت‌ها واگذار شود. او از ممیزی و غربال ۷۰۰ حلقه چاه از میان ۶‌هزار چاه کم‌‌‌‌‌‌بازده یا غیرفعال یاد کرد و افزود: تلاش کردیم چاه‌‌‌‌‌‌های آسان را برای عرضه انتخاب کنیم که منجر به دلسردی شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان نشود. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: شورای اقتصاد نیز اجرای طرح احیای این چاه‌‌‌‌‌‌ها را با ارزش ۵۰۰‌میلیون دلار تصویب کرد، پس از آن کار را به پارک نوآوری و فناوری نفت و گاز سپردیم تا دچار تشریفات مناقصات نشویم‌‌‌‌‌‌.

 خجسته‌‌‌‌‌‌مهر با بیان اینکه رویدادهای کسب‌وکار زیادی برای این موضوع برگزار شد، گفت: با مشورت و برنامه‌‌‌‌‌‌ریزی، ریسک چاه‌‌‌‌‌‌ها را ارزیابی و بر اساس ریسک بالا، متوسط و پایین شناسایی و بررسی کردیم و شرکت‌ها بر اساس توانمندی می‌توانند تا سقف پنج چاه را برای احیا برگزینند. او از تاکید مقام‌معظم رهبری برای استفاده از دانش‌‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌‌ها در شرکت‌های بزرگ یاد و تشریح کرد: ایشان به‌‌‌‌‌‌ویژه درباره صنعت نفت و گاز تاکید داشتند و بر این اساس ما به درخواست ایشان لبیک گفتیم. معاون وزیر نفت احیای چاه‌‌‌‌‌‌ها ازسوی شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان را بزرگ‌ترین رویداد فناورانه دانست و افزود: خوشبختانه این مسیر به موفقیت منجر شد، اما ما هنوز در ابتدای مسیر هستیم و تا رسیدن به مطلوب راه زیادی داریم و این مسیر همواره ادامه دارد.

خجسته‌‌‌‌‌‌مهر از جاری‌شدن فرهنگ به‌‌‌‌‌‌کارگیری شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان با استفاده از این طرح یاد کرد و گفت: پیش از این عمده افراد معتقد بودند این کار شدنی نیست و امروز همان‌‌‌‌‌‌ها پیشتاز در این موضوع هستند و باید بدانیم همیشه افراد ویژه خالق ایده هستند و پس از درک این موضوع باید با آن افراد همراهی کنیم.

دانش‌‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌‌ها عامل هم‌‌‌‌‌‌افزایی صنعت نفت شدند

او شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان را عاملی برای هم‌‌‌‌‌‌افزایی در صنعت نفت دانست و افزود: ما برای اجرای چنین طرح‌هایی سخت‌افزار و مغزافزار داشتیم؛ اما سازمان‌‌‌‌‌‌افزار نداشتیم و با حضور شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان اکنون مجموعه‌‌‌‌‌‌های «تولید»، «امور حقوقی»، «امور مالی»، «عملیات و بهره‌‌‌‌‌‌برداری»، «پژوهش و فناوری» و «پارک نوآوری و فناوری» در کنار دانش‌‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌‌ها هم‌‌‌‌‌‌افزایی می‌کنند. مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اهمیت افزایش عمر چاه‌‌‌‌‌‌ها برای بهبود برداشت گفت: گاهی هجوم گاز یا آب منجر به نازک‌شدن ستون نفت می‌شود و امکان برداشت را سلب می‌کند، این موضوع در کنار افت فشار یا کم‌بودن تراوایی یا تخلخل سنگ مخزن یا رسوب آسفالتی منجر به کاهش مقدار تولید نفت می‌شود.

خجسته‌‌‌‌‌‌مهر با بیان اینکه حل این مشکلات می‌تواند افزایش تولید را رقم بزند، تصریح کرد: وظیفه ما این است که مسائل چاه‌‌‌‌‌‌ها را به مسائل فناورانه تبدیل کنیم و در معرض شرکت‌ها قرار دهیم و نگاه ما به شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان به‌عنوان مجریان کارهای ویژه است و کار متداول و معمولی را از آنها انتظار نداریم. او اجرای این کارها را بسیار پیچیده دانست و تصریح کرد: البته ابتدای کار بسیار زحمت دارد و شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان باید صبوری زیادی داشته باشند و زحمت و کوشش زیادی به‌‌‌‌‌‌ خرج دهند. خجسته‌‌‌‌‌‌مهر در تشریح برنامه شرکت ملی نفت ایران برای افزایش تولید نفت تا هشت سال‌آینده گفت: ما طی هشت سال‌آینده قادر به تولید روزانه ۵‌میلیون و ۷۰۰‌هزار بشکه نفت خواهیم بود که بخشی از آن مربوط به طرح‌های نگهداشت تولید است، درحالی‌که اکنون روزانه ۳‌میلیون و ۸۰۰‌هزار بشکه تولید داریم، باید کارهایی را برای نیل به این هدف انجام دهیم که احیای چاه‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌بازده می‌تواند بخشی از آن باشد. او افزود: بخشی از برداشت از میدان‌‌‌‌‌‌های تازه و بخشی هم استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت است، برای نمونه تولید روزانه حدود ۹۰۰‌هزار بشکه نفت باید با استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت محقق شود.

پایلوت فناورانه در شرکت ملی نفت آغاز شد

او ازدیاد برداشت را از مواردی دانست که مقام‌معظم رهبری به عقب‌‌‌‌‌‌ماندگی در آن اشاره کردند و تشریح کرد: ایشان به‌‌‌‌‌‌طور مشخص به پایلوت‌‌‌‌‌‌های فناورانه در کشورهای همسایه اشاره کردند و بخشی از طرح‌های ازدیاد برداشت ما نیز بر این موضوع استوار است. معاون وزیر نفت تصریح کرد: در این‌باره تزریق آب به‌‌‌‌‌‌میدان اهواز بنگستان به‌‌‌‌‌‌شکل جارویی از سوی پژوهشگاه صنعت نفت آغاز شده که کار نوین و بزرگی است. خجسته‌‌‌‌‌‌مهر از تاکید مقام‌معظم رهبری بر شرطی‌نشدن طرح‌ها یاد کرد و افزود: کارها نباید به موضوع‌‌‌‌‌‌هایی همچون برجام و تامین‌مالی که اکنون تحقق‌‌‌‌‌‌پذیر نیست، گره بخورد، اگرچه که در صورت تحقق آنها بی‌‌‌‌‌‌شک کار راحت‌‌‌‌‌‌تر می‌شود. او با تشریح تعریف زنجیره در فرآیندها گفت: با تعریف حلقه‌‌‌‌‌‌های اکتشاف، حفاری، تولید، بهره‌‌‌‌‌‌برداری و فرآورش چالش‌ها را بررسی کردیم و به‌‌‌‌‌‌دنبال فناوری آن هستیم.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نبود تجهیزات حفاری عمیق را از چالش‌های حلقه حفاری برشمرد و گفت: این تجهیزات را نمی‌توان خرید و از آنجا که منجر به پیشرفت ما می‌شود به‌‌‌‌‌‌سرعت جلوی آن را می‌گیرند و این در حالی بود که تنها در مناطق نفت‌خیز جنوب ۱۶ چاه عمیق بسیار ارزشمند داریم. خجسته‌‌‌‌‌‌مهر ادامه داد: خوشبختانه با تکیه بر توان داخلی حفاری را آغاز و اکنون با همکاری شرکت‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان تاسیسات سرچاهی این چاه‌‌‌‌‌‌ها را نیز طراحی کرده‌ایم و پس از آزمون و بررسی اکنون در مرحله تولید تجاری هستند و تجهیز سرچاهی با فشار ۱۵‌هزار پوند بر اینچ‌مربع (پام) هم ساخته شد و رشته تکمیلی آن یعنی ۱۰‌هزار پام هم پس از ساخت در میدان‌‌‌‌‌‌های سپهر و جفیر به‌‌‌‌‌‌کار گرفته‌شده‌‌‌‌‌‌اند.

خجسته‌‌‌‌‌‌مهر درباره ساخت کمپرسورهای فشارافزایی پارس‌جنوبی نیز تصریح کرد: درحالی‌که شرکت‌های خارجی از جمله توتال کار فشارافزایی را رها کردند و قطر نیز در حال مطالعه طرح برای خود است؛ ما مطالعات را تکمیل کردیم و ساخت کمپرسور بخش خشکی ۸۴‌درصد و کمپرسور بخش دریایی ۳۰‌درصد پیشرفت داشته است و در حال انتخاب پیمانکار ئی‌‌‌‌‌‌پی‌‌‌‌‌‌سی (EPC) برای اجرای طرح هستیم و با اجرای آن تداوم تولید پایدار از پارس‌‌‌‌‌‌جنوبی در سال‌های آینده محقق می‌شود. همچنین رئیس پارک نوآوری و فناوری نفت و گاز نیز گفت: فناوری‌‌‌‌‌‌ دانش‌‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌‌ها می‌تواند در چاه‌‌‌‌‌‌های معمولی هم به‌‌‌‌‌‌کار گرفته شود و از این مسیر هوشمندسازی چاه‌‌‌‌‌‌ها در شرکت ملی نفت عملی شود.

محمداسماعیل کفایتی در تشریح فرآیند انتخاب دانش‌‌‌‌‌‌بنیان‌‌‌‌‌‌ها برای اجرای طرح احیای چاه‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌بازده و غیرفعال ادامه داد: طرح توجیهی نخست یکم اسفندماه ۱۴۰۰ تدوین شد و ارکان درگیر موضوع در گام معکوس، مساله را برای این شرکت‌ها توصیف‌کردند و امسال طرح توجیهی دوم و رویدادهای مرتبط با موضوع احیای چاه‌‌‌‌‌‌های کم‌‌‌‌‌‌بازده و غیرفعال تدوین شد و شورای اقتصاد طرح را تصویب کرد و پس از آن کار با کارگروه فناور اقتصادی دنبال شد.