«دنیایاقتصاد» تاثیر تعیین سقف قیمتی بر نفت روسیه را بررسی میکند
خسارت نفتی میلیون دلاری اروپا به مسکو
ضربهکاری تحریمها
براساس گفتههای یک تحلیلگر فنلاندی، برنامه اعمال سقف قیمتی بر نفت روسیه روزانه ۱۷۲میلیون دلار خسارت به این کشور تحمیل کردهاست. به گزارش مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک مستقر در هلسینکی از ۵فوریه که این تحریمها بر فرآوردههای نفتی روسیه اعمال شود، این خسارت روزانه به ۲۸۰میلیون دلار خواهد رسید. این موسسه به بررسی شواهد بازار مبنیبر ضربهای که به روسیه واردشده، پرداخته است. به گزارش بلومبرگ دادههای بازار نشان میدهد نفتخام پرچمدار روسیه به نصف قیمت بازار بینالمللی که حدود ۸۰دلار است معامله میشود.
به گفته Lauri Myllyvirta، تحلیلگر ارشد این موسسه، تحریمهای اروپا برای نفت روسیه به اقتصاد این کشور ضربه وارد کردهاست، «این خسارت به اندازهای است که انتظار میرفت.» این تحلیلگر معتقد است؛ اروپا باید فشار تحریمها را افزایش دهد. این در حالی است که بهای هر بشکه نفت اورال روسیه از ۶۰ دلار به بازه ۲۵ تا ۳۵ دلاری رسیدهاست «اما همچنان برخی از هزینههای روسیه را پوشش میدهد با این حال تحریمهای تازه، صادرات نفت روسیه روزانه تا ۱۰۰میلیون یورو کاهش میدهد زیرا از سود نفت مشمول مالیات کاسته میشود.»
البته این تحلیلگر خطر کاهش تولید روسیه را یادآوری میکند که برای مقابله با تعیین سقف قیمتی تعریف شدهاست، تحریمی که به گفته ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه اقدامی «غیرقانونی» است. براساس تحریمهای گروه هفت هر شخص حقیقی یا حقوقی که نفت اورال روسیه را بیشتر از ۶۰دلار بخرد مشمول تحریم خدمات شرکتهای کشتیرانی مثل بیمه میشود، درعین حال همزمان نفت اورال روسیه در حال ازدستدادن ارزش خود در اروپا است. به گفته این تحلیلگر فنلاندی تحریمها و فشار بیشتر بر روسیه میتواند درآمد این کشور از سوختهای فسیلی را به روزانه ۲۰۰میلیون یورو برساند.
روسیه نفت اورال را رصد میکند
دیمیتری پسکوو، سخنگوی کاخ کرملین به آژانس خبری روسی تاس (tass) گفته؛ بهسبب خبرهایی مبنیبر فروش پرچمدار نفتخام روسیه به نصف متوسط قیمت جهانی، مسکو برنامه سقف قیمتی گروه هفت و بهای نفت روسیه را زیر ذرهبین میبرد: «دولت، بهخصوص معاون نخستوزیر، آلکساندر نواک و وزیر انرژی شرایط صادرات نفت روسیه را از نزدیک رصد میکنند.» براساس اطلاعات سایت آرگوس و به گزارش بلومبرگ، بهای اورال بهعنوان پرچمدار نفت روسیه در حوزه دریای بالتیک در روز جمعه به ۸۰/ ۳۷دلار رسید که عملا نصف بهای هر بشکه نفتبرنت است.» عاملی که باعثشده کرملین تاثیر برنامه سقف قیمتی بر نفت روسیه را از نزدیک لمس کند.
در اواخر دسامبر سالگذشته براساس فرمانی که پوتین امضا کرد، افراد حقیقی و حقوقی که از برنامه تعیین سقف قیمتی گروه هفت پیروی کنند، مشمول تحریمهای فروش نفت روسیه میشوند. حرکتی که در پاسخ به اجرای تعیین سقف قیمتی صورتگرفت. براساس تحریمهای اروپا تمامی محمولههای نفتی که از روسیه خریداری میشوند باید با بهای بشکهای ۶۰دلار معامله شدهباشند و در غیراینصورت شرکتهای غربی خدماتی مثل بیمه به نفتکشها ارائه نخواهند داد. تحریمهای روسیه که از اول فوریه شروع شد تا اول ژوئیه ۲۰۲۳ ادامه دارد و خریدارانی که از این برنامه پیروی کنند را تحریم میکند. سخنگوی کرملین در حالیکه اقدام گروه هفت و اتحادیه اروپا را «اقدامی غیرقانونی» خواند، گفت: «روسیه حق دارد هرگونه که صلاح بداند پاسخ بدهد.» روسیه مدعی است که سقف قیمتی تاثیر قابلتوجهی بر تولید و اقتصاد این کشور نمیگذارد. معاون اول وزیر انرژی روسیه پاول سوروکین هم اعلام کرد صنعت نفت روسیه با اعمال این تحریمها «سقوط نخواهد کرد.»
افزایش تولید ساخالین
بهگزارش رویترز، پس از خروج شرکت آمریکایی «اکسونموبیل» از پروژه میدان نفتی سالاخین۱، روسیه قصد دارد میزان تولید روزانه این میدان نفتی را از ۱۵۰هزار بشکه که ۶۵درصد ظرفیت است به ۲۲۰هزار بشکه برساند. یک منبع صنعتی به رویترز گفته است در «سه تا چهار هفته آینده تولید روزانه به ۲۲۰هزار بشکه خواهد رسید.» اکسون که از مارس ۲۰۲۲ کار در روسیه را شروع کرده بود، در پی حمله نظامی روسیه به خاک اوکراین کنار کشید و اعلام کرد: «از این پروژه و پروژههای دیگر در روسیه خارج میشود و هیچ سرمایهگذاری تازهای در این کشور نخواهد کرد.» پیش از حمله روسیه به اوکراین، پروژه ساخالین۱ روزانه ۲۷۳هزار بشکه نفتخام سوکول تولید میکرد که مقصد آن کرهجنوبی بود. ژاپن، استرالیا، تایلند و ایالاتمتحده آمریکا هم از مقاصد نفت سوکول ساخالین۱ بودند که پس از خروج اکسون عملا خطتولید آن متوقف شد.
در اکتبر روسیه سهام شرکت اکسون را به یکی از شرکتهای روسی واگذار کرد. براساس قرار داد اکسون مالکیت ۳۰درصد از تولیدات سالاخین را در اختیار داشت که از این پس به فرمان پوتین در اختیار شرکتی روسی است. این فرمان به روسیه اجازه میدهد که تا سهام پروژه را تقسیم کند یا درصورت لزوم و صلاحدید شریکهای خارجی را اخراج کند. البته پس از خروج گسترده شرکتهای غربی از روسیه و تغییر مالکیت پروژههای آنها پس از حمله به اوکراین، روسیه سهام ژاپن در پروژه ساخالین را حفظ کرد.
بازار
قیمت نفت در دو روز گذشته بدون نوسان قابلتوجهی، ثابت ماندهاست. این شرایط بازار بهسبب افزایش ذخایر استراتژیک آمریکا، چشمانداز رکودی در اقتصاد جهان و همچنین خبرهای ضدونقیض از بازگشایی چین ایجاد شدهاست. هر بشکه نفتبرنت در روز گذشته ۶۳/ ۸۰ دلار و هر بشکه نفتخام آمریکا ۵۳/ ۷۵دلار معامله شد که به ترتیب نشان از تغییر مثبت ۱۴/ ۰درصدی و ۱۸/ ۰درصدی دارد. براساس اطلاعات موسسه نفت آمریکا (API)، در هفته منتهی به ۶ژوئن، ذخایر راهبردی آمریکا ۹/ ۱۴میلیون بشکه افزایش داشتهاست. به گزارش رویترز، تحلیلگران انتظار دارند قیمت نفت سقوط کند و معاملهگران برای تصویر بهتری از بازار منتظر انتشار دادههای سازمان اطلاعات انرژی آمریکا هستند. در هفته گذشته که بازار صعود قیمتی را تجربه کرد، کاهش تقاضا و افزایش نرخ بهره باعث شد بازار آرام شود و نرخها به محدوده ایمن ۸۰دلار برگردد.
اطلاعات مربوط به تورم آمریکا روز پنجشنبه منتشر میشود؛ دادههایی که براساس آن اگر تورم آمریکا در حد انتظار نباشد امکان کاهش نرخ بهرههای بانکی وجود دارد؛ اقدامی که به کاهش ارزش دلار و تحریک تقاضای بازار نفت میانجامد، پس از اجرای سیاست کوویدصفر در چین امیدهای کمجانی از بازگشایی اقتصادی چین بهگوش رسید که افزایش ۲۰درصدی سهمیه نفت وارداتی آن را برجستهتر کرد، با اینحال استفان برنوک، تحلیلگر (PVM) این گزاره را مطرح کردهاست که بهنظر بازیگران بازار، بازگشت شرایط عادی چین برای رسیدن نفت به ۱۰۰دلار کافی نخواهد بود: «گزارهای که بازار را تحریک میکند شرایط رشد اقتصاد جهانی است. چشمانداز اقتصاد جهانی با جهش تورم و تشدید شرایط اعتبارها و وامها تصویر شدهاست.»