«دنیای اقتصاد» پیش‌بینی‌های نشست روز یکشنبه اوپک‌پلاس را بررسی کرد
اجتناب‌ناپذیری کاهش تولید نفت
با پایین آمدن نرخ نفت، اوپک‌پلاس که بارها بشکه‌ای «۹۰ دلار» را قیمتی مناسب برای بازار جهانی می‌داند، دوباره تصمیم به بررسی بازار گرفته است؛ بررسی‌ای که به گفته برخی کارشناسان خروجی کاهش تولید دیگری برای حمایت از قیمت‌ها خواهد بود. البته آن‌طرف میز معتقدند اوپک‌پلاس پیش از اتخاذ این تصمیم، احتمالا به تاثیر اعمال سقف قیمتی بر نفت روسیه و همچنین شرایط قرنطینه‌ای چین چشم دوخته است. این گروه از تحلیلگران معتقدند درصورتی‌که اوپک‌پلاس برای کاهش میزان تولید اقدامی نکند در آینده باید منتظر «کاهش تولیدهای بیشتری باشیم» زیرا «یک جنون فروش» بازار را فرا خواهد گرفت. به گفته آن‌ها در صورت ادامه روند نزولی نفت، امید به سرمایه‌گذاری در این بازار از دست خواهد رفت و احتمال «سقوط» دور از نظر نخواهد بود. البته برخی دیگر با اشاره به «ذخایر استراتژیک نفت» آمریکا، نسبت به پاسخگویی تقاضا اطمینان می‌دهند؛ شواهد چین حاکی از کاهش فشارهای سیاست قرنطینه‌ای و افزایش تقاضا در «سه‌ماهه دوم سال» آینده میلادی است.
احتمال «جنون فروش در بازار»
با اینکه به عقیده بسیاری از تحلیلگران انرژی، اوپک‌پلاس همچنان روی تصمیم کاهش تولید خود پافشاری می‌کند اما عده‌ای دیگر باور دارند با وجود عدم‌کاهش روند نزولی قیمت نفت ادامه خواهد داشت. سازمان کشورهای صادرکننده نفت یا اوپک که در سال‌های اخیر با پیوستن روسیه و چند کشور دیگر به اوپک‌پلاس، با رهبری غیررسمی عربستان و روسیه، تبدیل شده است، روز یکشنبه در مقر خود در وین، نشستی برای بررسی چشم‌انداز بازار نفت در پیش دارد. مدیران اوپک از بین رفتن پتانسیل سرمایه‌گذاری بازار نفت را اولویت و محوریت خود قرار داده‌اند. به گفته آن‌ها در صورت کاهش بیشتر قیمت نفت عملا این صنعت برای سرمایه‌گذاران جذاب نخواهد بود. منابعی به رویترز گفته‌اند شنیده‌ها حاکی از «عدم‌تغییر تصمیم اوپک» است و به‌نظر بازار باید روز یکشنبه «منتظر خبر کاهش تولید» باشد.
این سازمان در نشستی که در ماه اکتبر برگزار کرد تصمیم به کاهش تولید ۲میلیون‌بشکه‌ای گرفت که از نوامبر سال میلادی جاری اعمال خواهد شد. درحالیکه هنوز سال ۲۰۲۳ شروع نشده، گزارش‌ها نشان‌دهنده مشکلات دولت‌های پاریس و لندن برای تامین منابع انرژی شهروندان خود است. با اینکه ناظران بازار می‌گویند ۲میلیون بشکه عدد اسمی است و رقم واقعی کاهش تولید بین یک‌میلیون تا ۱/ ۱میلیون بشکه در روز است، جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، آن را «اقدامی کوتاه‌بینانه» خواند. همچنین برخی از منابع اوپک‌پلاس به رویترز خبر داده‌اند این گروه تصمیم گرفته تاثیر اعمال سقف قیمتی بر نفت روسیه بر بازار را بررسی کند زیرا تصویر بهتری از میزان تقاضای چین به دست خواهد داد. آن‌ها گفته‌اند با توجه به «اعتراضات بی‌سابقه» که در کشور چین برگزار شده احتمال کاهش فشارهای قرنطینه‌ای دولت پکن افزایش یافته است. آن‌ها با اشاره به مازاد عرضه نفت در بازار جهانی نسبت به «احتمال سقوط آن هشدار دادند». استفن برنوک، یکی از تحلیلگران بازار، در گفت‌وگویی با رویترز تاکید کرده «کاهش تولید را نمی‌توان انکار کرد» و هشدار داده است که اگر این اتفاق نیفتد «یک جنون فروش» در بازار اتفاق می‌افتد.
بعد از نزدیک به یک سال و تجربه بشکه‌ای ۱۴۰دلار، برنت در آخرین روز معاملات بازار ۸۶ دلار معامله شد. درحالیکه موضوعاتی مثل «کاهش عرضه‌ای که از اعمال سقف بر قیمت نفت روسیه حاصل می‌شود» و همچنین «شرایط قرنطینه‌ای چین» بر بازار سنگینی می‌کند، کفه ترازوی تحلیلگران در پیش‌بینی تصمیم اوپک به سمت کاهش تولید سنگین است. با‌این‌حال آرمیتا بنس، یکی از تحلیلگران بازار، به بانک جفری گفته انتظار دارد اوپک تصمیم خود را تغییر دهد. برخی انتظار دارند «اوپک‌پلاس برای عرضه در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۳ میلادی عرضه را افزایش دهد که مکانیزم حفظ شود». جیوونی استانوو معتقد است اوپک‌پلاس توان خود را روی کاهش تقاضای ناشی از قرنطینه چین و همچنین قابلیت «ذخایر استراتژیک آمریکا» برای تامین تقاضا متمرکز کرده است.
بررسی تاثیر تحریم‌های نفت روسیه در شرایطی است که به گزارش رویترز داده‌های تجاری تازه از خرید محصولات فرآوری‌شده روسی از راه‌های تازه تجاری است. تحلیلگران بارها بر شکست برنامه تحریم و اعمال سقف قیمتی بر نفت روسیه درصورت عدم همراهی چین و هند تاکید کردند. در آخرین نشست گروه ۲۰ کشور اقتصادی جهان و همزمان با ریاست هندوستان بر این سازمان اقتصادی، برخی از کاهش واردات نفت روسیه به این کشور گزارش دادند. آخرین گزارش‌ها حکایت از انتقال واردات از نفت خام به محصولات فرآوری و پالایش‌شده مثل خوراک واحدهای صنعتی پتروشیمی دارد. رویترز مدعی شده واردات هندوستان در بازه سپتامبر تا اکتبر (تقریبا یک ماه) حدود ۴۱۰هزار تن نفتا بوده که این رقم در دو ماه گذشته به ۱۵۰هزار تن رسیده‌است.
کاهش تولید اجتناب‌ناپذیر است
در همین حین برخی دیگر از ناظران بازار با ادعای «نگرانی برای آینده بازار» طرفدار کاهش تولید اوپک‌پلاس هستند: «اوپک می‌تواند کاهش تولید دیگری رقمی بزند و اگر این کار را نکند به معنی این است که «کاهش تولیدها در آینده» روی خواهد داد.» متیو اسمیت، مدیر موسسه کپلر و تحلیلگر انرژی، به شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفت: «همه‌چیزی که می‌شنویم و اوپک در ماه‌های اخیر تکرار کرده است این است که به دنبال پشتیبانی از نفت ۹۰دلاری است.» اوپک در دو تصمیم در سپتامبر وقتی هر بشکه نفت برنت ۱۰۰دلار بود کاهش عرضه اندکی انجام داد و وقتی در اکتبر همین شاخص روی ۹۰دلار قرار داشت تصمیم به کاهش تولید ۲میلیون‌بشکه‌ای گرفت.
اسمیت معتقد است اوپک تمامی مدارهای نظارتی خود را روی تاثیر برنامه سقف قیمتی بر نفت روسیه متمرکز کرده است؛ مثل تصمیمی که در گروه هفت گرفته شد: «همه نشانه‌ها مبنی بر کاهش از سوی آن‌هاست و اگر این اتفاق نیفتد، ورق برمی‌گردد. همچنین اگر کاهش تولیدی صورت نگیرد در آینده کاهش تولیدهای بیشتری لازم خواهد بود.» تحلیلگر کپلر با تیتر «درحال بررسی» بر نقطه‌نظر اوپک تاکید می‌کند. هرچند به گفته او نفت روسیه کاملا تحریم نیست و تنها جابه‌جایی آن از طریق «دریایی تحت تاثیر تحریم‌ها قرار گرفته است. به بیان دیگر، نشانه‌ای از کاهش صادرات نفت روسیه در بازار وجود ندارد. همچنین با توجه به تصمیم‌هایی که دولت چین برای کاهش محدودیت‌های قرنطینه گرفته‌است، به نظر می‌رسد برای «سه‌ماهه دوم سال آینده» افزایش تقاضا وجود داشته باشد.
آخرین خبرها از بازار حاکی از آن است که با کاهش ۵۵۰هزاربشکه‌ای اوپک در نوامبر در راستای کاهش ۲میلیون‌بشکه‌ای در اکتبر، این عدد به ۱/ ۲۸میلیون بشکه رسید. در همین حین به گزارش بلومبرگ، معاون مدیر دفتر ذخایر نفت وزارت انرژی آمریکا به کمیته انرژی و منابع طبیعی در مورد امکان برداشت بیشتر از ذخایر استراتژیک گفته است: «ما نمی‌توانیم سایت را همزمان پر و خالی کنیم.» آموس هوخشتاین، مشاور امنیت انرژی وزارت انرژی ایالات متحده، گفته بود عددی که اقدام دولت برای پر کردن ذخایر اعلام کرد «بشکه‌ای ۷۰دلار» بود؛ با‌این‌حال کارشناسان معتقدند در صورت قطع عرضه از سوی ذخایر استراتژیک آمریکا، بازار با جهش قیمتی روبه‌رو می‌شود.
از بازار چه خبر؟
هر بشکه نفت برنت در آخرین روز معاملات بازار ۸۶دلار فروخته شد؛ درحالیکه شاخص آمریکایی بازار نفت روی ۸۱دلار قرار گرفت. البته میزان تغییر هفتگی شاخص برنت و وست‌تگزاس به‌ترتیب ۶۹/ ۳ و ۴۶/ ۶درصد صعودی بوده است. هر گالن بنزین در بازار آمریکا هم با افزایش ۳درصدی هفتگی به ۹۵/ ۲دلار رسید.
