وی گفت: «در گذشته نیز ایده سوآپ نفت قزاقستان از مسیر ایران اجرا شده بود، اما با تغییرات مدیریتی و عدم‌هماهنگی بین دستگاه‌های دولتی متوقف شد. در آن زمان کشورهای آسیای میانه اتکای زیادی به ایران داشتند، اما پس از توقف طرح به‌دنبال راهکارهای جایگزین رفتند.» سیدمحسن قمصری افزود: «سهل‌انگاری ایران سبب شد طرح‌های انتقال نفت و ساخت خطوط لوله از دیگر کشورها توسط شرکت‌های اروپایی در دستور کار قرار گیرد و مشکل دسترسی کشورهای آسیای میانه به آب‌های آزاد مدیترانه و جنوب شرقی آسیا حل شود.» قمصری در ادامه افزود: «منابع نفت و گاز ایران بیشتر در جنوب کشور متمرکز است و با توجه به گستردگی کشور، هزینه گزافی را برای انتقال منابع هیدروکربوری به شمال کشور صرف می‌کنیم. در نتیجه می‌توان با سوآپ نفت و گاز از همسایگان شمالی، این هزینه انتقال و ترانزیت را کاهش داد.

وی تاکید کرد: «سوآپ نفت افزون بر مزایای اقتصادی، مزایای سیاسی زیادی را نیز در ایجاد وابستگی کشورها به ایران به همراه دارد. البته اجرای چنین طرح‌هایی نیاز به مدیریت واحد دارد تا مانند گذشته دچار آسیب نشود.» مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ادامه داد: «البته به نظرم در شرایط تحریم، ایده سوآپ نفت با کشورهای غیرتحریمی چندان عملیاتی نیست، زیرا ما نفت آن کشورها را از شمال دریافت می‌کنیم و از جنوب، نفت خودمان را که تحریم است به کشور طرف معامله می‌دهیم که صادرات آن به این راحتی‌ها نیست.» قمصری گفت: «البته یک راهکار این است که ما به‌قدری در این سوآپ برای کشورهای همسایه مزیت قایل شویم که آنها در لایه سیاسی با چانه‌زنی بتوانند مجوز معافیت تحریمی دریافت کنند، البته این موضوع بازارهای نفتی ایران را تهدید هم می‌کند.»

وی اعلام کرد: «در شرایط کنونی ما باید به سمت سوآپ یا تجارت فرآورده‌های نفتی همسایگان شمالی حرکت کنیم زیرا دیگر مشکلات تحریمی در این حوزه گریبانگیر ما نیست و سودآوری بیشتری نیز دارد.» مدیر پیشین امور بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: «این طرح برای منافع ملی است و شاید برای شرکت ملی نفت سودآور نباشد، اما برای کل کشور مزایای فراوانی دارد.» جدا از وابستگی سیاسی کشورها به ایران، این طرح می‌تواند از حمل‌ونقل جاده‌ای هزاران نفتکش از جنوب به شمال کشور جلوگیری کند و به این ترتیب، هزینه انتقال را به‌طور محسوسی کاهش دهد. قمصری ادامه داد: «اجرای این طرح در ادامه، فرصت چانه‌زنی را برای ایران ایجاد می‌کند که با قیمت کمتری فرآورده نفتی را از شمال بخریم و از جنوب فرآورده خود را با قیمت بالاتر صادر کنیم.» وی تاکید کرد: «زیرساخت لازم برای دریافت فرآورده نفتی از شمال کشور وجود دارد، پایانه‌های امیرآباد، نوشهر، انزلی و نکا ظرفیت خوبی برای دریافت فرآورده دارند و البته می‌توان زیرساخت‌های آن را نیز توسعه داد.»

اخبار مرتبط