مدل جدید توسعه اینترنت پرسرعت در گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت مخابراتی استان تهران
ما اینترنت می‌دهیم،PAP ها توزیع کنند
محمد روح‌اللهی مدیرعامل شرکت مخابرات استان تهران، این روزها سرگرم فراهم آوردن مقدمات پیوستن شرکتش به بخش خصوصی است. شرکتی که در میان سایر شرکت‌های مخابرات استان کشور، بیشترین تعداد مشترک را دارد؛ یعنی چیزی نزدیک به ۶میلیون مشترک در کل استان تهران.
م.ر.بهنام رئوف
محمد روح‌اللهی مدیرعامل شرکت مخابرات استان تهران، این روزها سرگرم فراهم آوردن مقدمات پیوستن شرکتش به بخش خصوصی است. شرکتی که در میان سایر شرکت‌های مخابرات استان کشور، بیشترین تعداد مشترک را دارد؛ یعنی چیزی نزدیک به ۶میلیون مشترک در کل استان تهران. شرکت مخابرات استان تهران نیز همانند سایر شرکت‌های مخابراتی استان‌ها در راستای سیاست تمرکززدایی و براساس قانون اصلاح ماده ۷ قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران مصوب ۶/۲/۷۳ مجلس شورای اسلامی و مطابق با اساسنامه مصوب ۱/۱۱/۷۴ کمیسیون مربوطه در مجلس که در تاریخ ۱۱/۱۱/۷۴ توسط ریاست جمهوری وقت ابلاغ شد به مدت نامحدود تاسیس و آغاز به کار کرد.
هرچند که تا چند ماه دیگر این شرکت نیز قرار است به همراه ۳۱ شرکت وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وارد بورس شوند؛ اما موضوع گفت‌وگوی ما با مدیرعامل این شرکت بیشتر پیرامون خدماتی است که قرار است این شرکت بعد از خصوصی شدن به مشترکانش ارائه دهد. البته بحث ارائه اینترنت پرسرعت توسط بخش دولتی نیز از دیگر سرفصل‌های این گفت‌وگو بود که روح‌اللهی به طور کامل برنامه‌های آینده خود در این بخش را تشریح کرد که در ادامه می‌خوانید.
شرکت شما قطعا امسال وارد بورس می‌شود، با توجه به اینکه مخابرات در بخش تلفن ثابت بدون رقیب است، آیا بعد از خصوصی شدن، تعرفه‌های خدمات ارائه شده کاهش می‌یابد یا افزایش؟
آخرین خبری که ما در این بخش داریم بر می‌گردد به عرضه سهام مخابرات در ۲۲ خرداد ماه سال جاری برای کشف قیمت. تعرفه‌ها تابع پروانه و قوانین جاری کشور است. در پروانه اگر ملاحظه فرمایید ما یک الزاماتی داریم که تعرفه‌هایی را که سازمان تنظیم مقررات و کمیسیون تنظیم مقررات به ما ابلاغ می‌کند، باید رعایت کنیم. از طرفی یک لایحه‌ای در مجلس مطرح بود که در حالا حاضر در مجمع تشخیص قرار دارد در آن لایحه بحثی در مورد تعرفه وجود دارد که چون هنوز قانون نشده و اعتراضاتی بین شورای نگهبان و مجلس در آن زمینه وجود دارد که احتمالا این اختلافات بر سر آن بند هم نیست اگر این لایحه تصویب شود با توجه به آنچه که من در جریان هستم، اختیار تعرفه در اختیار اپراتور قرار می‌گیرد؛ ولی بعید است که در واقع کشور بدون نظارت این موضوع را رها کند، اپراتورها هم دو سیاست دارند یا گران می‌فروشند و کم یا ارزان می‌فروشندو زیاد. دیدگاه الان در مخابرات این است که تا جایی که می‌شود ما بتوانیم تعداد مشترکانمان را افزایش دهیم، بعید می‌دانم که در شرایط فعلی و مسوولان فعلی دنبال گران کردن تعرفه‌ها باشیم.
اگر تعرفه بخواهد تغیر داشته باشد آیا باید همانند گذشته در هیات دولت و مجلس و شورای اقتصاد تصویب شود؟ یا اینکه مخابرات خود مختار است؟
بستگی به قانون لایحه اصل ۴۴ دارد که الان در مجمع تشخیص در دست بررسی است و به نکات پروانه. این‌ها را باید کنار هم گذاشت و از لحاظ حقوقی راه‌حل را در آورد که مجاز‌ند یا نه؛ ولی سیاست شرکت مخابرات ایران افزایش هزینه‌های مردم نیست؛ چراکه می‌خواهد تعداد مشترکین را افزایش دهد. در مقیاس بالا با سود کم کار اقتصادی می‌شود؛ دیدگاه فعلا این است و بعید می‌دانم که حتی اگر مجاز به افزایش تعرفه باشند، این کار انجام شود.
به غیر از سرویس‌های هوشمندی که تعریف شده بعد از خصوصی شدن این سرویس‌ها افزایش می‌یابد؟
پیش‌بینی می‌شود که اگر ما خصوصی شویم و دستمان در ارائه سرویس باز باشد این موضوع به صورت بهمنی افزایش پیدا کند. شما فرض کنید که ما در حال حاضر می‌خواهیم یک سرویس را افزایش دهیم، بوروکراسی اداری و دولتی یک سال طول می‌کشد تا ما بتوانیم این سرویس را افزایش دهیم اما اگر ما بتوانیم فارغ از بوروکراسی دولتی و قوانین دست و پاگیر این کار را انجام دهیم، بدون‌تردید افزایش سرویس‌ها قابل توجه خواهد بود که همین الان هم مطالعات این موضوع در دست انجام و پیگیری است.
سرویس‌های ارزش افزوده خصوصیت‌اش این است که یک سرمایه‌گذاری کم روی سرویس‌های پایه می‌شود در نتیجه به نظر می‌رسد این فضا، فضای بهتری می‌شود و عمده‌ترین نکته آن هم آن است که مردم برنده نهایی این توسعه خواهند بود. یکی از بحث‌هایی که ما در این قسمت داریم، استفاده از فعالان بخش خصوصی حاضر در بازار است و استفاده از مشارکت آنها است. با دیدگاه فعلی من بعید می‌دانم که نه بخش خصوصی آسیب ببیند و نه مردم، بلکه یک افزایش فضای کسب و کار ایجاد می‌شود که در قبال آن هم شرکت مخابرات ایران سود می‌برد و هم فعالان بخش خصوصی و هم مردم.
آماری از میزان درآمد شبکه هوشمند تا این لحظه دارید؟
در مخابرات کشور خیر، اما در استان تهران دو سرویس از هفت سرویسی که ما فعال کردیم از مهم‌ترین سرویس‌های مورد استقبال بودند، یکی سرویس کارت اعتباری که حدود ۲۰۰هزار عدد در ماه توزیع می‌شود، که درآمد حاصل از آن نزدیک ۳۲۰میلیون تومان در ماه خواهد بود. سرویس دیگر هم اینترنت هوشمند است که در هر دوره حدود ۲میلیارد تومان در آمد ایجاد می‌کند که ۷۰درصد آن به بخش خصوصی تعلق دارد که ما پس از وصول از مردم آن را پرداخت می‌کنیم.
بحثی اخیرا مطرح شده مبنی‌بر حضور مخابرات در بخش اینترنت پرسرعت، موافقت‌ها و مخالفت‌هایی هم در این باره وجود دارد، پیش‌تر وزیر ارتباطات تاکید داشتند که این موضوع بیشتر در نقاط محرومی که شرکت‌های خصوصی حاضر به فعالیت در آن نقاط نشده‌اند صورت گیرد و مخابرات قصدی ندارد که عرصه بخش خصوصی را تنگ کند، آیا در تهران هم قرار هست ناحیه‌های مخابراتی این کار را انجام دهند؟
در این حوزه مخابرات دولتی از نظر قانون تا آخر سال ۸۵ ممنوع‌الورود بوده است. اما از ابتدای سال ۸۶ هیچ ممنوعیتی برای ورود نداشته است. در زمان ممنوع‌الورودی هم فقط در ارائه سرویس ممنوع‌الورود بوده و در حقیقت شرکت‌های فعال در این بخش همه متکی به امکانات و فعالیت‌های مخابرات هستند. نکته اول این بود که از سال ۸۶ این بحث مطرح شد که آیا ما وارد شویم یا نه؟ نکته دوم هم به وضعیت کشور در این بخش مربوط می‌شد که تحت هیچ عنوانی رضایت بخش نیست.
هم سرویس‌های گران، هم کیفیت پایین و هم پراکنده و کم، ارائه می‌شود. هم یک حجم سرمایه‌گذاری بالایی در این بخش مورد نیاز است و هم یک عزم جدی برای حل این موضوع. آخرین تصمیمی که گرفته شده است این است که یک حرکت، به صورت وسیع برای راه‌اندازی سرویس‌های پرسرعت صورت بگیرد که یکی از آنها اینترنت پر سرعت است، چون سرویس‌های پر سرعت منحصر در بخش اینترنت پر سرعت نیست. جلسات مستمری در حال برگزاری است. نگرانی‌هایی هم از سوی فعالان PAP وجود دارد. سیاست بر این است که این بازار افزایش پیدا کند؛ به نحوی که جای هیچ کس تنگ نشود. قرار است لایه توزیع در استان تهران همچنان در اختیار شرکت‌های خصوصی قرار گیرد؛ اما با یک نظم جدید.
در این پروانه‌ای که به شرکت‌های فعال در این بخش ارائه شده است، مدل کسب و کار در وضع فعلی ایراد دارد، بحث این نیست که بخش خصوصی کم کاری داشته است و یا ما کم کاری داشته‌ایم. بحث سر این است که مدل ایراد دارد و از این مدل کاری، چیزی بیش از این در نمی‌آید.
هم PAPها توان خود را در طول این چند سال به کار گرفته‌اند و هم مخابرات‌های مناطق. اما متاسفانه مدلی که در آن زمان برای این پروژه به کار گرفته شده مدلی ناقص و مشکل دار بوده است.
ما پیشنهاد یک مدل جدید را از یک سال و نیم گذشته ارائه دادیم که خیلی از بخش‌های آن با مشارکت PAPها در دست بررسی و تدوین است. با این طرحی که در دست بررسی است تعدادی از PAPها موافق هستند و تعدادی هم مخالف. خلاصه طرح ما این است که ما لایه توزیع را به تعدادی از این شرکت‌های PAP یا کنسرسیومی از آنها می‌سپاریم. ما پیشنهاد کردیم به شرکت‌های PAP که شما بیایید و سه کنسرسیوم تشکیل دهید و ما هم حاضریم یک مناقصه برای برقراری یک‌میلیون پورت در استان تهران برای دو تا سه سال در اختیار آنها قرار دهیم.
این یک‌میلیون پورت به غیر از پورت‌هایی است که تا به حال راه‌اندازی شده است؟
ما برای یک‌میلیون پورت می‌خواهیم سرمایه‌گذاری می‌کنیم و این برنامه با برنامه قبلی ارتباطی ندارد. روش ما نقض روش فعلی نیست. ما گفته‌ایم شما کار قبلی خودتان را ادامه دهید و دنبال کنید. وقتی ما اینترنت هوشمند را در تهران راه انداختیم، مگر شرکت‌ها را مجبور کردیم که کارت‌هایشان را از بازار جمع کنند؟ خیر. به این دلیل که آن روش دیگر مقرون به صرفه نبود. خود شرکت‌ها به سمت اینترنت هوشمند آمدند و این در حالی است که هم اکنون نیز برخی شرکت‌ها همچنان با همان کارت‌ها فعالیت خود را ادامه می‌دهند.
روش ما روش بهتری است. مشکل اصلی شرکت‌ها این است که چگونه سه کنسرسیوم تشکیل دهند؟ چون ما اصرار داریم که با سه گروه بیشتر نمی‌توانیم کار کنیم، یک‌میلیون پورت هم راه‌اندازی شود، لایه توزیع به شرکت‌ها تعلق دارد. یعنی آنها مشترک را می‌گیرند. ما هم شارژ را همانند اینترنت هوشمند از طریق قبوض جمع‌آوری می‌کنیم و بعد حق السهم طرفین را پرداخت می‌کنیم. این روش به نفع آنها است. چراکه جمع‌آوری پول در این سیستم برای ما بسیار راحت و کم هزینه است، اما برای آنها بسیار دشوار و هزینه بر.
نکته بعدی تجهیزات لایه دسترسی است. ما حاضریم اگر بخش خصوصی پیدا شود، در این بخش هم مشارکت کنیم. یعنی تجهیزات را ما نخریم، که این را هم به PAPها گفته‌ایم. PAPها در حال حاضر همین دو قسمت را در اختیار دارند. یعنی هم توزیع می‌کنند و هم تجهیزات لایه دسترسی را در اختیار دارند. ما هم همین را می‌گوییم، اما در قالب برگزاری مناقصه. لایه توزیع را فقط به PAPها می‌دهیم چون آنها پروانه دارند و بقیه پروانه ندارند.
ما از حق خودمان در این بخش می‌گذریم و می‌گوییم که شما فقط توزیع کنید. اما با یک قرار داد محکم. با یک SLA محکم و با یک طرح فنی محکم که حقوق مردم، ملاحظات اقتصادی و فنی، همه رعایت شود.
در لایه دسترسی، تامین تجهیزات در انحصار PAPها نیست. هر شرکتی که می‌تواند تجهیزات را تامین کند، می‌تواند حضور داشته باشد. PAPها می‌گویند مزیت دارند، بیایند در مناقصه شرکت کنند و برنده شوند. تجهیزات را هم ما نمی‌خواهیم در تمام مناطق خریداری کنیم. هر شرکتی که توان سرمایه‌گذاری دارد، می‌تواند مشارکت کرده و درصد خود را طلب کند.
بالای لایه دسترسی اصلا حوزه PAPها نیست. فقط و فقط حوزه اپراتوراست. پس لایه Core شبکه دیتا را ما باید توسعه دهیم که برنامه آن را هم داریم و در دست اقدام است و مجوز‌های قانونی را باید برای آن بگیریم که در حال اخذ مجوز هستیم. خیلی موضوع شفاف است و حرف ما نقض گذشته و تعطیل کردن کار گذشته نیست. این زیر سوال بردن کار گذشته نیست. فقط یک مدل جدید است که مردم ما و شرکت‌های PAP سود می‌برند، این سود در چه صورتی رخ می‌دهد؟ در مقیاس یک‌میلیون پورت، با ۵۰ یا ۶۰هزار پورت جواب نمی‌دهد.
این یک‌میلیون پورتی که موردنظر شماست با پورت‌هایی که قبلا واگذار شده است، فرقی دارد یا نه؟
کلا شرکت‌های PAP مدعی راه‌اندازی ۷۰هزار پورت در تهران بیشتر نیستند. راه‌اندازی یک‌میلیون پورت در برابر ۷۰هزار پورت فکر نمی‌کنم که تاثیر چندانی داشته باشد که این ۷۰هزار پورت باشد یا نباشد.
اتصال مدارس و دانشگاه‌ها و غیره به شبکه ملی اینترنت این هم از طریق شرکت مخابرات استان تهران است یا PAPها؟
این مساله را معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات پیگیری کرده‌اند. در بعضی استان‌ها این کار توسط PAPها و در بعضی استان‌ها هم توسط مخابرات استان‌ها انجام شده است. در استان تهران هم‌ترکیبی صورت گرفته است. یعنی تعداد قابل توجهی از مدارس از طریق شرکت‌های PAP و حدود ۶۰۰ مدرسه هم از طریق ما. ما اصلا از این موضوع استقبال نمی‌کنیم.
نه اینکه از کل طرح استقبال نکنیم، بلکه از اینکه ما بخواهیم واگذار کنیم استقبال نمی‌کنیم. توصیه ما این است که
همین شرکت‌های PAP واگذار کنند و ما هم همین کار شبکه‌ای و اپراتوری خودمان را انجام دهیم. البته در درآمد این بخش ما بدون‌تردید شریک هستیم.
همان‌طور که می‌دانید بحثی که PAPها در عدم توسعه خود دارند، عدم همکاری برخی از مناطق مخابراتی با آنها است. در این مورد توضیح می‌دهید؟
ما هیچ الزامی به ارائه فضا به PAPها نداریم؛ اما نهایت همکاری را انجام داده‌ایم. از ۹ منطقه استان تهران تقریبا در ۷ منطقه به شکل کامل با PAPها همکاری داشته‌ایم. به غیر از مناطق ۲ و ۸. در این دو منطقه ما محدودیت فضا داریم که عمده انتقادات PAPها هم در این دو منطقه است. جالب است که بدانید در اکثر مراکز این دو منطقه اکثر PAPها حضور دارند. برخی دیگر هم با خریدن یا اجاره کردن فضایی در کنار مخابرات خود را توسعه داده‌اند. به طور کلی در پلان تجاری PAPها این نکته لحاظ شده که باید خود PAPها فضا داشته باشند، نه اینکه مخابرات به آنها فضا دهد، اما متاسفانه این مساله به بهانه‌ای برای برخی PAPها نسبت به عدم توسعه آنها تبدیل شده است. اما به نظر من تمام این مشکلات به مدل کار باز می‌گردد. در مدل فعلی هیچ موضوع مهندسی رعایت نشده است. در حال حاضر کدام مشترک می‌تواند مدعی حقوق خود از PAPها باشد؟ مدلی که ما تعیین کردیم، یک شبکه یکپارچه است که یک ناظر هم دارد. سازمان تنطیم مقررات می‌تواند من را کنترل کند. مردم اگر مدعی شوند که در فلان منطقه دسترسی در برخی از ساعات قطع بوده است یک ناظر در شبکه وجود دارد که این امر را به راحتی تایید می‌کند.
مهم‌ترین حسن این روش این است که درآمدها شفاف می‌شود؛ همانند اینترنت هوشمند. ما از طریق قبوض هزینه‌ها را جمع‌آوری می‌کنیم، مالیات را کسر می‌کنیم و به دارایی هم اعلام می‌کنیم.
فکر می‌کنید این مدل چه زمانی اجرایی شود؟
امیدواریم که حدودا تا آذر ماه با رگولاتور و وزارتخانه به تفاهم‌هایی برسیم که با مدل جدید کار را آغاز کنیم.
از وقتی که در اختیار ما قرار دادید سپاسگزاریم.
ارسال نظر