تجار از رفع چالش‌های ثبت‌سفارش گوشی‌ها تا هفته آینده می‌گویند؛
واردات تجاری آی‌فون در انتظار به‌روزرسانی‌های فنی
اما و اگرهای ثبت سفارش
رئیس انجمن موبایل ایران در هفته جاری از انجام نخستین ثبت سفارش آی‌فون در سامانه جامع تجارت خبر داد. مهدی اسدی با بیان این مطلب توضیح داده بود که پس از تلاش‌های گسترده و تعامل موثر با مسوولان ذی‌ربط از دوشنبه ۱۷ دی ماه شناسه تجاری این گوشی‌ها در سامانه جامع نشست و بازرگانان می‌توانند ثبت سفارش خود را آغاز کنند. البته به گفته او، این ثبت سفارش با رعایت سقف ۳۰ درصد از سهمیه وارداتی هر بازرگان انجام خواهد شد. با این حال، پیگیری‌های «دنیای اقتصاد» از برخی تجار نشان می‌دهد که آنها هنوز نمی‌توانند ثبت سفارش این گوشی‌ها را انجام دهند. حسین روزبه، عضو انجمن موبایل ایران با تایید این موضوع در این باره توضیح می‌دهد: «مسوولان سامانه تجارت همچنان در حال انجام مقدمات فنی ثبت سفارش آی‌فون هستند و در روزهای گذشته مطرح کردند که به زودی رفع می‌شود، اما هنوز امکان ثبت سفارش فراهم نشده است. دلیل آن هم اعمال سهمیه ۳۰ درصدی برای تجار در حساب کاربری آنها در سامانه است که به نظر می‌رسد تا روزهای آتی حل شود.»
محمدرضا عالیان، دبیر کنگره موبایل و از فعالان حوزه نیز در این خصوص توضیح می‌دهد: «از آنجا که بازرگانان فقط ۳۰ درصد از ظرفیت واردات خود را برای آی‌فون اختصاص می‌دهند، کارتابل آنها در سامانه جامع تجارت هم باید به‌روزرسانی شود تا بتوانند این ۳۰ درصد سابقه را اعمال کنند که بیشتر از آن ثبت سفارش نکنند. به همین دلیل هنوز مقدمات و اصلاحات فنی سامانه تجارت انجام نشده و با توجه به اینکه از نظر فنی پیچیده است، به نظر می‌رسد تا اوایل هفته آینده سهمیه ۳۰ درصدی در حساب کاربری بازرگان‌ها ایجاد شود.»
او در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به صحبت رئیس انجمن موبایل کشور مبنی بر انجام نخستین ثبت سفارش آی‌فون در سامانه جامع تجارت بیان می‌کند که بر اساس آخرین اطلاعات هنوز امکان ثبت سفارش این گوشی‌ها برای تجار فراهم نشده است. به گفته عالیان، تا زمانی که مقدمات فنی سامانه تجارت برای ثبت سفارش آی‌فون فراهم نشود، بازرگانان نمی‌توانند سفارش‌شان را ثبت نهایی کنند. از سوی دیگر، حتی در صورت فعال شدن رویه تجاری این مدل گوشی‌ها، وضعیت ارزی کشور و صف‌های طولانی تخصیص ارز یکی از چالش‌های جدی واردات تلفن‌های همراه از جمله آی‌فون خواهد بود. با این حال، فعالان بازار موبایل معتقدند که منشأ ارز واردات آی‌فون ارز حاصل از صادرات خود است و تاکنون تجاری که با ارز حاصل از صادرات خود گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار را وارد کشور کرده‌اند، مشکلی برای تخصیص ارز نداشته‌اند؛ زیرا ارز خودشان بوده و سامانه تجارت فقط باید ارز را تخصیص می‌داده تا آنها بتوانند عملیات بازرگانی را نهایی کنند. با این اوصاف به اعتقاد تجار در صورت اعمال سهمیه ۳۰ درصدی واردات آی‌فون در حساب کاربری‌شان به نظر می‌رسد که فرآیند نهایی حداکثر کمتر از دو هفته زمان ببرد. این در حالی است که محمدرضا عالیان، یکی از فعال‌های بازار موبایل، در این خصوص به «دنیای اقتصاد» توضیح می‌دهد که به دلیل عدم انجام نخستین ثبت سفارش برای واردات این گوشی‌ها معلوم نیست که چه تغییراتی در رویه ارزی واردات آی‌فون اعمال کرده‌اند و تا زمانی که نخستین ثبت سفارش این گوشی‌ها نهایی نشود، نمی‌توان با قاطعیت درباره کوتاهی زمان انجام فرآیندهای واردات آی‌فون مثل سایر گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار صحبت کرد.
تعیین تکلیف ارزش گمرکی
یک فعال دیگر بازار موبایل، بلاتکلیفی ارزش گمرکی آی‌فون‌های تجاری را یکی دیگر از چالش‌ها در این زمینه می‌داند و معتقد است که بازار و گمرک در این باره باید به یک هماهنگی و نگاه مشترک برسند. او با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: «علاوه بر فعال شدن رویه تجاری واردات آی‌فون، یکی از موضوعاتی که انجمن موبایل کشور در این خصوص پیگیری کرده، به‌روزرسانی ارزش گمرکی آی‌فون‌ها در رویه تجاری است؛ زیرا تا زمانی که ارزش گمرکی مشخص نشود، حقوق گمرکی آی‌فون‌های تجاری نیز نامشخص و بلاتکلیف خواهد بود. پیش از این آی‌فون‌ها با حقوق گمرکی تعیین شده برای رویه مسافری وارد کشور شدند، اما حالا لازم است تا با به‌روزرسانی در این زمینه ارزش گمرکی رویه تجاری آی‌فون به یک تناسبی با قیمت واقعی این کالا برسد. در این شرایط به نظر می‌رسد که حداقل هر دو هفته یا سه هفته یک بار ارزش گمرکی متناسب با قیمت این گوشی‌ها از محل مبدا تغییراتی داشته باشد.»
در هفته‌های گذشته هم که خبر ثبت شناسه آی‌فون در این سامانه منتشر شد، به گفته رئیس انجمن موبایل ایران به دلیل فنی هنوز امکان ثبت ۳۰ درصد از ظرفیت واردات تجار در سامانه تجارت فراهم نشده است و مسوولان در تلاشند تا یکی، دو روز آینده خطاهای سایت رفع و رویه تجاری واردات آی‌فون ممکن شود. به هر حال، با اینکه هنوز رویه تجاری واردات آی‌فون درگیر پیاده‌سازی مقدمات فنی ثبت سفارش این گوشی‌ها در سامانه تجارت است، اما فعالان حوزه ارزیابی مثبتی از تسهیل روند تجاری دارند و درباره تاثیرات مثبت ورود آی‌فون‌های تجاری به بازار می‌گویند: «اگر رویه تجاری واردات این گوشی‌ها تا پایان سال تسهیل شود و کالاهای جدیدی از آی‌فون وارد بازار شود، در تاثیرات مثبت این اتفاق بر بازار و قیمت سایر تلفن‌های همراه شکی نیست. در سال‌های اخیر بارها اعلام کرده‌ایم که آزادی واردات آی‌فون و مبادله این گوشی در بازار موجب می‌شود تا بازار سایر مدل‌های تلفن همراه حتی مدل‌های زیر ۶۰۰ دلار هم رونق بگیرد.»
حسین روزبه، عضو انجمن موبایل کشور نیز در این باره می‌گوید: «در مدتی که رویه تجاری واردات آی‌فون فعال نشده بود، سوءاستفاده‌هایی از رویه مسافری این تلفن‌ها صورت گرفت و حالا با تسریع در رویه تجاری قیمت این گوشی‌ها، چنین کارهایی کاهش پیدا می‌کند. در مجموع، فعالان ارزیابی مثبتی از شروع ثبت سفارش آی‌فون در سامانه تجارت دارند و امیدوارم تا هر چه سریع‌تر مقدمات فنی سهمیه ۳۰ درصدی تجار برای ثبت سفارش این گوشی‌ها در سامانه فراهم شود که بازار از تاثیرات مثبت این اتفاق بهره‌مند شود.»
در این شرایط به اعتقاد فعالان بازار موبایل اگر از حالا روند ثبت سفارش‌ها و تخصیص ارز در بازار از جمله آی‌فون به‌صورت مستمر و با زمانی کوتاه انجام شود، به دلیل افزایش تقاضا در روزهای پایانی سال با کمبود کالا مواجه نخواهیم شد و یک بازار موبایل پویا که در مسیر نفع مصرف‌کننده حرکت می‌کند، خواهیم داشت. این در حالی است که شروع رویه تجاری واردات آی‌فون در انتظار مقدمات فنی اعمال سهمیه ۳۰درصدی تجار در سامانه تجارت است و همچنین هنوز ارزش گمرکی آی‌فون‌های تجاری نیز تاکنون تعیین تکلیف نشده است.
