به بهانه انتشار یک دعوتنامه تهدیدآمیز، آخرین وضعیت کسب‌وکارهای دیجیتال بررسی شد
توافق نهایی سازمان تامین‌اجتماعی و پلتفرم‌های سلامت
ابلاغ تفاهم‌نامه دو طرف
در پی قطع همکاری آزمایشگاهها با پلتفرم‌های سلامت دیجیتال، موجی از اعتراض و نامه‌‌‌‌‌‌نگاری برای مخالفت با این اقدام در ماه گذشته شکل‌گرفت؛ تا جایی‌که انجمن تجارت الکترونیک، سازمان نصر کشور و مرکز توسعه‌تجارت الکترونیک خطاب به معاون علمی و فناوری رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور و سازمان تامین‌اجتماعی نامه نوشتند و خواستار پیگیری موضوع شدند. خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» دو هفته پس از این موضوع در گفت‌وگو با مهدی خدادادی، رئیس کمیسیون سلامت دیجیتال سازمان نصر تهران، از رفع ۴۵روزه محدودیت‌های پلتفرم‌های سلامت خبر داد. طبق این خبر مقرر شد تا محدودیت‌های اعمال‌شده بر کسب‌وکارهای سلامت دیجیتال به‌صورت موقت تا ۴۵روز آینده رفع شوند و نهادهای مرتبط پس از این بازه به یک جمع‌بندی مشترک درباره همکاری آزمایشگاهها با پلتفرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برسند.
در حال‌حاضر با پیگیری مجدد «دنیای‌اقتصاد» به‌نظر می‌رسد که توافق بین سازمان تامین‌اجتماعی و پلتفرم‌های سلامت دیجیتال نهایی شده‌است. به گفته مهدی خدادادی، رئیس کمیسیون سلامت دیجیتال سازمان نصر تهران و مدیرعامل دکتر ساینا، از زمان اعلام رفع موقت محدودیت‌ها تاکنون فعالان سلامت دیجیتال و صنف‌‌‌‌‌‌های مرتبط با این حوزه، دو جلسه با سازمان تامین‌اجتماعی برگزار کرده‌اند که نتایج خوب و امیدبخشی داشته‌است. او با بیان این مطلب توضیح می‌دهد: «در طول این جلسات، دو طرف دغدغه‌‌‌‌‌‌های یکدیگر را شنیدند و به توافق دوجانبه رسیدند. نتیجه نهایی جلسات به مرکز توسعه‌تجارت الکترونیکی ارسال می‌شود و این مرکز متناسب با آن اقدام خواهد کرد.»
خدادادی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد؛ قرار نیست تغییری در نحوه فعالیت پلتفرم‌های سلامت دیجیتال ایجاد شود و خروجی آن جلسات صرفا رسمی‌‌‌‌‌‌‌کردن تفاهم دو طرف است. از سوی دیگر، با اینکه اخبار منتشرشده بیانگر رفع اختلاف‌‌‌‌‌‌ها و ایجاد توافق نهایی سازمان تامین‌اجتماعی با کسب‌وکارهاست، اما همچنان فعالان از احتمال بروز محدودیت‌های جدید در ماه‌های آتی ابراز نگرانی می‌کنند؛ چون فعالان معتقدند که تجربه نشان داده‌است که احتمال عدم‌پایبندی به توافق‌ها وجود دارد؛ این در حالی است که رئیس کمیسیون سلامت دیجیتال سازمان نصر تهران معتقد است که سازمان تامین‌اجتماعی باید پای توافق‌ها بماند. او همچنین ابراز امیدواری می‌کند که طبق صدور مجوز همکاری آزمایشگاهها با پلتفرم‌های سلامت در مرکز بهبود محیط کسب‌وکار مشکلی در فعالیت کسب‌وکارها ایجاد نشود.
اجماع علیه پلتفرم‌های سلامت
با این‌حال، دعوتنامه اخیر مجمع انجمن‌های علوم آزمایشگاهی برای بر‌‌گزاری جلسه صنفی و اشاره این دعوتنامه به آنچه دخالت غیرمجاز استارت‌آپ‌ها خوانده شد، کسب‌وکارهای سلامت دیجیتال را نگران کرده‌است. ماجرا از این قرار است که مجمع انجمن‌های علوم آزمایشگاهی کشور با ارسال نامه‌‌‌‌‌‌ای به فعالان این حوزه، آنها را برای بر‌‌گزاری جلسه‌‌‌‌‌‌ای درباره فعالیت استارت‌آپ‌های حوزه سلامت دیجیتال دعوت کرده‌است. بررسی‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد که انجمن علوم آزمایشگاهی معتقد است فعالیت کسب‌وکارهای سلامت دیجیتال قانونی نیست و آنها در زمینه انجام حضوری آزمایش مجوز ندارند. جدای از این موضوع، ادبیات به‌کار رفته در دعوتنامه نیز کسب‌وکارهای آنلاین حوزه سلامت را نگران کرده‌است.
در این دعوتنامه از «دخالت غیرمجاز استارت‌آپ‌ها» و «نحوه فعالیت آزمایشگاه‌‌‌‌‌‌های تشخیص طبی با توجه به قوانین و استانداردها» به‌عنوان دستور این جلسه یادشده‌است؛ تعبیری منفی به باور فعالان حوزه سلامت دیجیتال که با آن موافق نیستند. مهدی خدادادی، رئیس کمیسیون سلامت دیجیتال سازمان نصر تهران نیز در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» از لحن خاص آن دعوتنامه انتقاد و بیان می‌کند: «به‌نظر می‌رسد که انجمن‌های علوم آزمایشگاهی کشور با بر‌‌گزاری این جلسه قصد دارند علیه استارت‌آپ‌های سلامت دیجیتال اجماع کنند. تاکنون که آن جلسه خروجی نداشته‌است و باید دید که در روزهای آتی قرار است چه‌اتفاقی برای پلتفرم‌های سلامت رخ دهد؛ این در حالی است که به توافق‌های خوبی با سازمان تامین‌اجتماعی رسیده‌‌‌‌‌‌ایم.» فعالان سلامت دیجیتال هرچند وقت یک‌‌‌‌‌‌بار با محدودیت‌های جدیدی روبه‌رو می‌شوند که برای آنها و طبیعتا اقتصاد کشور نتیجه‌‌‌‌‌‌ای جز ضرر و عقب‌‌‌‌‌‌ماندگی در توسعه اقتصاد دیجیتال نخواهد داشت.
موخرترین تصمیم در این حوزه، به یک پیامک برمی‌گردد که سازمان تامین‌اجتماعی استان تهران با ارسال آن به موسسات خدمات پاراکلینیکی طرف قرارداد با این سازمان، اعلام کرد تا همکاری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شان با پلتفرم‌های فعال در حوزه سلامت دیجیتال را به‌طور جدی قطع کنند. در این پیامک آمده بود: «هرگونه ارائه خدمت بابت نسخ الکترونیک عرضه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده توسط پلتفرم‌های سلامت دیجیتال شامل ویزیت پاراکلینیک، داروخانه و... در تعهد سازمان تامین‌اجتماعی نبوده و قابل‌پرداخت نیست.»
مانع جدید؟
به‌نظر می‌رسد که ماجرای ارسال این پیامک و دردسری که برای استارت‌آپ‌ها ایجاد شد، به یک ناهماهنگی درون‌‌‌‌‌‌سازمانی در تامین‌اجتماعی برمی‌‌‌‌‌‌گشت که هرچند حالا با پیگیری‌ها رفع شده و دو طرف به یک توافق رسیده‌‌‌‌‌‌اند، اما نمی‌توان تحمیل ضرر و هزینه به پلتفرم‌های فعال در این حوزه را تنها به دلیل ناهماهنگی درون یک سازمان درخصوص همکاری آزمایشگاهها با سکوها نادیده گرفت و لازم است تا دستگاه‌ها از شتابزدگی در تصمیم‌گیری‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها خودداری کنند و دقت و هماهنگی بیشتری نسبت به فعالیت کسب‌وکارهای دیجیتال به خرج دهند تا نیازی به مذاکره برای رفع مشکل نباشد؛ موضوعی که در جوابیه انجمن تجارت الکترونیک به اظهارات سازمان تامین‌اجتماعی هم بر آن تاکید شده و این انجمن اقدام سازمان مذکور را مصداق ممانعت از فعالیت کسب‌وکارها اعلام کرده‌است.
علاوه‌بر این، در نامه سازمان نصر کشور به معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری نیز به تبعات منفی برخوردهای قهری همچون عدم‌جذب سرمایه‌گذاری‌های جدی اشاره شده و این در حالی است که کسب‌وکارهای سلامت دیجیتال مطابق با آیین‌نامه پنجم تیر ماه سال۱۴۰۱ هیات‌وزیران و ماده۶۹ قانون برنامه هفتم توسعه، به‌صورت کاملا قانونی با هدف ایجاد دسترسی بیشتر، کاهش هزینه‌های خدمات، افزایش کیفیت و توسعه عدالت اجتماعی در حال فعالیت هستند و نقش بسزایی در رشد آینده نظام سلامت کشور خواهند داشت. درحالی‌که تاکنون اخباری از بر‌‌گزاری، عدم‌بر‌‌گزاری یا جزئیات جلسه انجمن‌های علوم آزمایشگاهی کشور منتشر نشده‌است، باید منتظر ماند و دید که در نهایت، آن جلسه چه میزان می‌تواند در تفاهم سازمان تامین‌اجتماعی و استارت‌آپ‌های سلامت دیجیتال و فعالیت کسب‌وکارها خلل ایجاد کند.
