در تشریح مدل همکاری سازمان فضایی ایران با بخش خصوصی مطرح شد
الزام سازندگان ماهواره به استفاده از محصولات دانشبنیان بومی
حسن سالاریه در تشریح برنامههای سازمان فضایی ایران برای تعامل با بخش خصوصی گفت: پنج برنامه جدی سازمان فضایی ایران، در بخش خصوصی پیگیری میشود. نخستین برنامه شناسایی محصولات فضایی با قابلیت بهکارگیری در شرکتهای دانشبنیان است. اکنون تعدادی از شرکتهای دانشبنیان ادعای ساخت محصولات فضایی را دارند.
معاون وزیر ارتباطات افزود: در این بخش ما سعی داریم با ارائه خدمات برای آزمایش و تست، محصولات آنها را به سمت استانداردسازی ببریم. در اکثر مواقع تاییدیه لازم در آزمایشگاههای خودمان ارائه میشود. در گام بعدی، پس از دریافت تاییدیه سازمان فضایی، محصول برای دریافت استانداردهای بینالمللی باید به کشورهای دیگر ارسال شود. در این مسیر، سازمان فضایی برای تامین منابع و مذاکره با کشورهای دیگر، اقدامات لازم را انجام میدهد تا محصولات در یک آزمایشگاه فضایی معتبر، تاییدیه دریافت کنند. رئیس سازمان فضایی ایران تصریح کرد: پس از دریافت تاییدیه از سازمان فضایی و آزمایشگاه بینالمللی، واجب میشود که از این محصول برای ساخت ماهواره استفاده کنیم و به مجموعههایی که با ما قرارداد دارند اعلام کنیم برای ساخت ماهواره باید این محصول را از این شرکت دانشبنیانی که مورد تایید است خریداری کنند. ما از هر شرکتی که قصد داشته باشد این تاییدیهها را دریافت کند، استقبال کرده و در این مسیر کمکشان میکنیم.
خرید تضمینی محصولات فضایی
وی درباره نحوه همکاری با شرکتهای دانشبنیان در گام بعدی گفت: چند سالی است که پژوهشگاه فضایی ایران، بستری را فراهم کرده تا شرکتهای دانشبنیان برای نیازهایی که در این حوزه وجود دارد، طرحهایی را ارائه کنند که محصول نهایی آن میتواند در ساخت ماهواره مورداستفاده قرار بگیرد.
سالاریه تصریح کرد: اقدام سوم خرید تضمینی محصولات فضایی است که با شرکتهای حرفهایتر انجام میدهیم. چند شرکت در کشور ما فعال هستند که معتقدند توانایی ساخت ماهواره را دارند. در این بخش کاری به ساخت ماهواره نداریم، ما محصول (تصویر ماهوارهای) را از شرکت خریداری میکنیم، این کار در تمام دنیا مرسوم است. در این مرحله، سازمان فضایی با مجموعه دانشبنیان قرارداد میبندد و ۲۰ درصد از کل مبلغ ارزشگذاری شده تصویر ارسال از ماهواره را در قالب ضمانتنامه بانکی خریداری میکند، ولی شرکت ملزم است در افق پنجساله، هر تعداد ماهواره که نیاز است را در مدار قرار بدهد و تصاویر را به دست ما برساند. رئیس سازمان فضایی ایران تاکید کرد: گام چهارم، نظام پیمانکاری، مشاوره و نظارت حرفهای در حوزه فضایی است. ما اکنون چنین نظامی در کشورمان نداریم. این نظام کمک میکند تا برای طرحهای حوزه فضا، مشاور، فهرستبها و ناظر اجرا مشخص شود و هر سال با توجه به تغییرات قیمتی، فهرست بها بازنگری شود. اکنون با سازمان برنامه و بودجه در حال مذاکره هستیم تا با همکاری این سازمان، نظام نظارت بر حوزه فضا را راهاندازی کنیم. چراکه بسیاری از پروژههای فضایی به دلیل نوسانات بها متوقف یا زمانبر شدهاند.
تشویق مجموعههای فضایی به ایجاد شرکتهای دانشبنیان
وی درباره استفاده از سرریزهای حوزه فضایی در صنایع دیگر گفت: سرریز فناوری، محصولی است که برای صنعت فضایی ساخته میشود، اما میتوان در صنایع دیگر نیز از آن استفاده کرد. متولی این بخش صرفا سازمان فضایی نیست. ما صنعت را رشد میدهیم، قراردادهای مختلف منعقد میکنیم و سرویسهای ماهوارهای ارائه میدهیم، اما در بخش سرریزها، آنها باید در بخشهای دیگر مانند خودروسازی استفاده شوند. کاری که سازمان فضایی انجام میدهد تشویق و ترغیب مجموعهها به ایجاد شرکتهای دانشبنیان برای فروش محصول در کاربردهای دیگر است.
سالاریه افزود: اگر محصولی در صنعت ماهواره ساخته شود که بتوان از آن در صنایع دیگر استفاده کرد، ما در سازمان و پژوهشگاه فضایی این بستر را فراهم خواهیم کرد تا سرریزهای این حوزه وارد صنایع دیگر شوند؛ مانند باتری که تولید اولیه آن برای صنعت فضایی است، اما اکنون به محصول مورداستفاده روزانه تبدیل شده است. این سرریزها در گذشته از خارج تامین و وارد کشور میشدند، اما اکنون این فناوری به تثبیت رسیده و با هزینههای کمتر در سایر بخشها استفاده میشود. تصمیم اینکه صنعت خودرو یا صنایع مشابه از این امکان استفاده کنند یا نه با خودشان است و ما علاقهمند به این همکاری هستیم.