آیا «دیپفیک» متاورس را میبلعد؟
فناوریهای جدید؛ چالش و فرصت همزمان برای آینده
تعدادی از شرکتهای در حال توسعه، راههایی در اختیار شما قرار دادهاند که با استفاده از پردازش چهره، صدا و حتی نحوه حرکتتان، بازنماییهای فوقالعادهای از خودتان در فضای متاورس ایجاد کنید. یکی از این شرکتها متافیزیک است؛ یک شرکت رسانه مصنوعی یا دیپفیک که توسط کریس اومه، خالق ویدئوهای دیپفیک تام کروز - که سال گذشته در تیکتاک توفانی به پا کرد- تاسیس شدهاست. این ویدئوها نشان میدهند که چطور این بازیگر هالیوودی کارهایی مانند خوردن آبنبات چوبی و گلف بازی را انجام میدهد، در حالی که فیلم اصلی مربوط به یک بازیگر دیگر است و چهره تام کروز در آن چنان ماهرانه جاگذاری شده بود که به سختی میتوان گفت واقعی نیست.
اکنون شرکت متافیزیک قصد دارد این فناوری را در دسترس همه قرار دهد تا هر کسی بتواند از آن برای ساختن آواتار فوق واقعی خود استفاده کند. این استارتآپ توانسته در روزهای اخیر، حدود ۵/ ۷میلیون دلار کمک هزینه مالی از سرمایهگذاران جمعآوری کند. تام گراهام، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران شرکت متافیزیک میگوید: «هر فردی میتواند وارد دنیای دیپفیک شود و آواتار مصنوعی فوق واقعی خود را بسازد، اما قضیه به اینجا ختم نمیشود. شما با متافیزیک همچنین میتوانید آواتار خود را به صورت ایمن و به عنوان یک NFT ذخیره کنید؛ بهطوری که مالکیت تصویر خود و مهمتر از همه، دادههای بیومتریک مورد استفاده برای ایجاد آن را حفظ کنید.» بدیهی است که شرکتهای مشابه نیز این کار را انجام میدهند. به عنوان مثال پلتفرم Humans. ai مستقر در رومانی، خدماتی را ارائه میدهد که به کمک آنها، افراد میتوانند یک NFT از چهره یا صدای خود ایجاد کنند. این کار برای عموم سرگرمکننده است؛ چرا که میتوانند خود را در لباس هنرمند محبوبشان روی فرش قرمز ببینند. اما در کنار تفریحات، یک جنبه جدی نیز وجود دارد؛ اگر از همان ابتدا راههایی برای ایمنسازی هویت خود در متاورس پیدا نکنیم – همانطور که متافیزیک قصد دارد انجام دهد - نتیجه میتواند به از دست دادن کنترل تصاویر و دادههای بیومتریک خودمان منجر شود و فاجعهای عظیم رخ دهد.
دیپفیک از کجا شروع شد؟
هیچ کس بهتر از «هِنری آژدر» - محققی که سالها به بررسی استفادههای مخرب از دیپفیک پرداخت- این معضل را درک نمیکند. تحقیقات مشترکی که آژدر با کارن هائو در مجله فناوری MIT در سال ۲۰۱۹ انجام داد، نشان دادند که ۹۶ درصد از تمام دیپفیکهای آن زمان پورنوگرافی بودند و اغلب توسط روباتهایی ساخته شده بودند که میتوانستند چهره افراد را روی بدن شخص دیگری قرار بدهند؛ در حالی که این اتفاق در زمانی رخ داد که فناوری دیپفیک هنوز در مراحل اولیه بود، چه بسا که اکنون دیپفیکها بهطور فزایندهای، سادهتر و واقعیتر شدهاند.
در گذشته برای تولید مجموعهای غنی از افکتها برای یک فیلم، ۱۵۰ نفر و ۲۵۰ میلیون دلار لازم بود. گراهام میگوید حالا میتوانیم آن را با چند هزار دلار، چند پردازنده گرافیکی و یک نفره انجام دهیم. امروزه ویدئوهای دیپفیک مدام در همه جا ظاهر میشوند. همچنین در آغاز حمله روسیه به اوکراین، یک ویدئوی جعلی ناشیانه از رئیسجمهور ولودیمیر زلنسکی که به ظاهر تسلیم شده بود، منتشر شد که نشان داد چگونه این فناوری ممکن است برای اهداف سیاسی مورد استفاده قرار گیرد. گرچه این ویدئو خام بود، اما کارشناسان هشدار دادند که تشخیص ویدئوهای بعدی ممکن است چندان آسان نباشد. آژدر معتقد است: «اگر دیپفیک را ممنوع کنید، تمام فیلترهای اینستاگرام را ممنوع میکنید، عکاسی محاسباتی را روی دوربین و تلفن هوشمندتان ممنوع میکنید، دایناسورها را در پارک ژوراسیک ممنوع میکنید. آنها از بین نمیروند و آینده خارج از کنترل ما ساخته خواهد شد و هیچ راه اجتنابپذیری برای چالشهای پیشرو وجود ندارد.»
آژدر در تحقیقات انجام شده برای مقالهاش استدلال کرد تنها کاری که میتوان انجام داد؛ سعی بر ایجاد صنعتی به اندازه کافی بزرگ حول فناوری مشروع و اخلاقی دیپفیک است تا بهترین عملکرد را ایجاد کند و شاید- فقط شاید- به تعادل بین مصرفکنندگان واقعی و سوءاستفادهگران کمک کند. بنابراین آژدر با اومه و گراهام، که در آن زمان مشغول راهاندازی متافیزیک بودند، همکاری کرد تا آنها را در مورد چگونگی پیشبرد امور در جهت اخلاقی راهنمایی کند. آژدر سال گذشته زمانی که شروع به کار کرد، به Sifted گفت: «استفاده درست و مسوولانه از دیپفیک میتواند آینده خلاقی را رقم زند، اما ما باید مطمئن شویم که نمونه خوبی را میبینیم.»
در همین راستا، متافیزیک سعی کرد راههایی را مدلسازی کند که شرکتهای رسانهای بتوانند از دیپفیک بهطور مسوولانه استفاده کنند. برای مثال این شرکت به بازیگران معروف کمک کرد تا تصاویر خود را به شرکتهای تبلیغاتی اجاره دهند و در کمپینها بهکار ببرند، اما همهچیز باید با رضایت و در محدودههای توافق شده انجام شود. آژدر گفت: «با این حال، موارد استفادهای وجود دارد که ما آنها را بد تصور میکنیم از جمله سوءاستفاده از تصویر غیرتوافقی در زمینه پورنوگرافی، موضوعات سیاسی فریبنده، مسائل امنیت سایبری همراه با کلاهبرداری و باید برای پیشگیری از کلاهبرداری فکری اساسی کنیم.»
یکی دیگر از شرکتهای فعال در زمینه دیپفیک با نام D-ID - که با برادران وارنر در پروژههای سینمایی مختلف کار کرده است- برای ایجاد یک کد اخلاقی در این صنعت تلاشهایی کرده، اما اکنون با روند سریع رشد تکنولوژی، مشکلات بیشتری دامنگیر افراد شده است. از آنجا که فناوری دیپفیک از حوزه تبلیغات و پروژههای فیلم بیرون میآید و برای همه قابل دسترس میشود، شرکتهایی مانند متافیزیک احساس میکنند که باید کارها را زودتر پیش ببرند. این تیم تنها به استفاده اخلاقی از دیپفیک در صنعت فیلم و تبلیغات بسنده نمیکند، بلکه میخواهد همه امکان ساخت آواتار ایمن خودشان را داشته باشند. در نتیجه، آنها سرویسی به نامEvery Anyone را به صورت رایگان ارائه دادند و کاربران فقط باید حدود ۲۰ دلار برای هزینههای استخراج NFT هزینه کنند.
گراهام میگوید: «ما میخواهیم تکتک کاربران احساس کنند که کنترل بیشتری بر شخصیت خود دارند و نگران این نباشند که همه دادههای خود را به یک شرکت سوءاستفادهگر ارسال کردهاند و باید منتظر اتفاقات ناگواری در آینده باشند. ما میخواهیم زمین بازی را کمی مساوی کرده و الگویی ایجاد کنیم که در آن این فناوری هنجار باشد.»